Türk Turizm Sektöründe Tur Operatörleri ve Seyahat Acentaları

Yıl 2007, Sayı: 2, 50 - 66, 01.09.2007

Faruk Alaeddinoğlu Ali Selçuk Can

Öz

XX. yüzyılda olduğu gibi, XXI. yüzyılda da en önemli kavramlardan biri olan turizm ve onu uluslararası bir olgu haline getiren tur operatörleri ve seyahat acenteleri, birbirini tamamlayan iki kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Hem turist gönderen hem de turist kabul eden ülkeler için, tur operatörleri ve seyahat acenteleri, belirli destinasyonlara olan uluslararası turizm hareketini yönlendirmektedir. Bu kuruluşlar dünya genelinde olduğu gibi, Türkiye’de de turizmin geleceğini belirlemede önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Öyle ki Türkiye’de turizmin başarısı, tur operatörlerinin Türkiye’yi tur programlarına alıp almamaları ile doğrudan ilişkilidir. Bu bağlamda Türk turizmi açısından bu denli önemli olan tur operatörleri ve seyahat acenteleri çalışmamıza konu edilmiştir. Özellikle Türkiye’nin, içinde bulunduğu coğrafi bölgedeki kırılgan yapı, turizm açısından caydırıcı bir faktör olan terör, seyahat işletmelerindeki sermaye yetersizliği, Akdeniz çanağında benzer ürünleri pazarlayan ülkelerin rekabeti gibi değişkenler irdelenmiştir. Ayrıca tur operatörleri, seyahat acenteleri yapısal ve fonksiyonel açıdan analiz edilerek onların gereklilikleri ve etkileri tartışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Tur operatörü, seyahat acentesi, kitle turizmi, paket tur, turistik ürün

TOUR OPERATORS AND TRAVEL AGENCIES IN TURKISH TOURISM SECTOR

Öz

Tourism which are one of the most important concept of the 21th century as that of the 20th century and tour operators and travel agencies which made it international phenomenon are completing each other. Tour operators and travel agencies determine tourists’ decision towards specific destinations for both outbound countries and inbound countries. These foundations determine the future of the tourism sector in Turkey as they did in other countries. In other words, the achiveness of the tourism in Turkey depends on whether the tour operators choose Turkey to their tour programme or not. Because of this, tour operators and travel agencies are subjected in this paper. All the variables such as especially Turkey’s geographic regions’ fragile structure, terror as a deterring factor, lack of capital in travel intermediaries, and the competition in the Mediterranean Regions Countries which are marketing similiar touristic product are analysis. Tour operator and travel agencies are examined in terms of structure and function and necessities and effects of them are discussed

Anahtar Kelimeler

Tour operator, travel agency, mass tourism, package tour, touristic product

Kaynakça

• AKGÜL, O. (2004), “Kültür Turizmi”, İçinde A. Yüksel ve M. Hançer (Editörler), Turizm, İlkeler ve Yönetim, Turhan Kitabevi, 209-226, Ankara.
• AHİPAŞAOĞLU, H.S. (2001), Seyahat İşletmelerinde Tur Planlaması ve Yönetimi, Detay Yayıncılık, 2. B., Ankara.
• BUCK, M. (1988), “The Role of Travel Agent and Tour Operator”, İçinde Goodall, B., Ashworth, G. (Editörler) Marketing in the Tourism Industry, The Promotion of Destination Gerions, 67–74, Croom Helm, London, New York ve Sydney.
• BALOĞLU, S. and MANGALOĞLU, M. (2001), Tourism destination images of Turkey, Egypt, Greece, and Italy as perceived by US-based tour operators and travel agents, Tourism Management, 22, 1-9.
• BASTAKİS, C., BUHALİS, D., BUTLER, R. (2004), The perception of small and medium sized tourism accommodation providers on the impacts of the tour operators’ power in Eastern Mediterranean , Tourism Management, 25, 151- 170.
• BUDEANU, A. (2005), Impacts and responsibilities for sustainable tourism: a tour operator’s perspective, Journal of Cleaner Production 13, 89–97.
• BUHALİS, D. (2000), Relationships in the distribution channel of tourism, conflict between hoteliers and tour operators in the Mediterranean Region, International Journal of Hospitality and Tourism Administration, 1 (1), 113-139.
• CAREY, S., GOUNTAS, Y., GİBERT, D. (1997), Tour operators and destination sustainability, Tourism Management, Vol. 18 No:7, 425-431.
• CAVLEK, N. (2002), Tour operators and destination safety, Annals of Tourism Research, Vol.29, No.2, 478–496, Great Britain.
• DALE, C. (2000), The UK tour-operating industry: a competitive analysis, Journal of Vacation Marketing, 6 (4), 357-367.
• GOODAL B. ve ASHWORTH G. (1993), Marketing in the Tourism Industry, Rutledge, London.
• GÖKDENİZ, A. (1990), Paket turlar ve üretim safhaları, Anatolia Aylık Turizm ve Kültür Sanat Dergisi, Ekim-Kasım-Aralık, 44-48, Ankara.
• HACIOĞLU, N. (2000), Seyahat Acenteliği ve Tur Operatörlüğü, Vipaş A.Ş., 5. B., Bursa.
• HOLLOWAY, J. C. (1994), The Business of Tourism, Pitman Publishing, 4. E., Great Britain.
• İÇÖZ, O. (1996), Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörlüğü Yönetimi, Anatolia Yay., 1.B., Ankara.
• İSTANBULLU, F. (1991), Yabancı Tur Operatörleri ve Türk Turizmi, TÜRSAB Yayınları, İstanbul.
• KAİSER, C., HELBER, Jr. LARRY E. (1978), Tourism Planning & Development, CBI Publishing Company, Boston Massachusetts.
• KOZAK, R. (1998), “Türkiye’deki seyahat acentelerinin tur faaliyetleri ve etkinliğini araştırmaya yönelik bir yaklaşım”, 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye Turizmi Sempozyumu, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu, 143- 148, Ankara.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü (2006), Turizm İstatistikleri-2005, Ankara.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü (2006), Tarifesiz Uçaklar (Charter) İstatistikleri-2005, Ankara.
• LARRY, Y. (1999), The International Hospitality Business Management and Operations, Howard Hospitality Pres, New York.
• LEAF, R. (1995), Presentation at General Assembly of WTO in Cairo, Madrid: WTO.
• MEDİNA-MUNOZ, D. R., MEDİNA-MUNOZ, D. R., GARCİA-FALCON, J. M., (2003), Understanding European tour operators’ control on accommodation companies: an empirical evidence, Tourism Management 24, 135–147.
• Milliyet Business, 25 Eylül 2005, Sayı 106.
• ÖNER, Ç. (1997), Seyahat Ticareti, Literatür Yayıncılık, 1. Basım, İstanbul.
• ÖZTÜRK, Y. (2000), Turistlerin tatil seçiminde karar verme aşamaları, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 3, 1-14, Ankara.
• ÖZTÜRKMEN, A. (2005), Turkish Tourism at the Door of Europe: Perceptions of Image in Historical and Contemporary Perspectives, Middle Eastern Studies, Vol. 41, No.4, July, 605-621.
• PEARCE, D. (1989), Tourist Development, S.E. Longman Group UK Ltd. New York.
• PEKÖZ, M. ve YARCAN, Ş. (1998), Seyahat İşletmeleri, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 3. B., İstanbul.
• PETERS, M. (1969), International Tourism, Hudchinson, London.
• RADBURN, M., GOODALL B. (1991), “Marketing Through Travel Agent”, İçinde Ashworth, G, Goodall, B. (Editörler) Marketing Tourism Places, 237–255, Routledge, London ve New York.
• Sabah Gazetesi, 15 Ekim 2005.
• SHELDON, J. P. (1986), The tour operator industry: an analysis, Annals of Tourism Reseach, 13 (3), 349-365.
• ŞAHBAZ, P. ve TUNA M. (1998), Krizlerin Türk Turizmine Etkileri ve Makro Ölçekte Kriz Yönetim Stratejileri, 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye Sempozyumu, 16 Nisan 1998, Ankara.
• TEPELUS, C. M. (2005), Aiming for sustainability in the tour operating business . Journal of Cleaner Production 13, 99-107.
• TUNCER, A. (1999), Entegrasyon-paket tur ilişkisi ve seyahat acentelerinin konaklama işletmeleri ile entegrasyona gitmeme nedenleri, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 2, 231-240, Ankara.
• ULUSOY, B. (2002), “Türkiye’nin Dış Turizminde 10 Yıllık Sayısal Hedefler, Planlama ve Program Gereksinimi” T.C. Turizm Bakanlığı, II. Turizm Şurası (12-14 Nisan 2002) Bildirileri I. Cilt.,159-175, Ankara.
• UNWTO (2006), World Tourism Barometer, Vol.4, No.2, June.
• YARCAN, Ş. (1998), Türkiye’de Turizm ve Uluslararasılaşma, 2. B, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• http://www.unfpa.org 28.07.2006.
• http://www.world-tourism.org 28.07.2006.
• http://www.world-tourism.org/facts/2020.html 22.06.2006.
• http://www.hazine.gov.tr 26.06.2006.
• http://www.hazine.gov.tr/stat/yabser/ybsyenitürk.htm 20.05.2006.