SİRÂCÜ’L-KULÛB’UN BUDAPEŞTE NÜSHASI

Yıl 2016, Sayı: 18, 51 - 59, 30.06.2016

Yakup Karasoy

Öz

İslamiyet’in kabulünden sonra Kur’an-ı Kerim ile birlikte pek çok dinî ve ahlaki eserin de Türkçeye çevrildiği bilinmektedir. Bunlardan bir tanesi de Ebû’l-Mahâmid Ahmed ibn Muhammed
Abdelmâlik el-Eş’âr et-Tebrîzî tarafından kaleme alınan Sirâcü’l-Kulûb’dur. Bu çalışmada, eserin Macar Bilimler Akademisi Kütüphanesi’nde bulunan Budapeşte nüshası ele alınmıştır. Giriş bölümünün ardından Sirâcü’l-Kulûb’un konusu ve nüshaları ile ilgili genel bilgi verilmiş ve Budapeşte nüshasında işlenen otuz iki mesele diğer nüshalarla karşılaştırılmıştır. Daha sonra eserin imla, fonetik, morfolojik ve leksik özellikleri incelenmiştir. Osmanlı Dönemi’nde istinsah edilen Budapeşte nüshası, Eski Oğuz Türkçesinin dil özelliklerini gösterdiği tespit edilmiştir. Sonuç bölümünde ise genel bir değerlendirme yapılmış; eserin Türk dilinin tarihî sözlüğüne, tarihî imlasına katkıda bulunabilecek özellikleri olduğu vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sirâcü’l-Kulûb, Budapeşte Nüshası, Eski Oğuz Türkçesi

Kaynakça

• ERGİN, Muharrem (1983), Türk Dil Bilgisi, 8. Baskı, İstanbul: Boğaziçi Yay.
• KARASOY, Yakup (1998), “Türkmen Türkçesine Arapçadan Geçen Ayın’lı Kelimelerdeki Ses Değişmeleri” Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Ankara: TDK Yay., S.5, Bahar, s. 397-402.
• KARASOY, Yakup (1999), “Tatar Türkçesine Arapçadan Geçen Ayın’lı Kelimerdeki Ses Değişmeleri”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi-Dr. Himmet Biray Özel Sayısı, Ankara, s. 106-116.
• KARASOY, Yakup (2013), Sirâcü’l-Kulûb -Gönüllerin Işığı-, Ankara: TDK Yay.