An Extreme Purist Periodical in Language Construction: "Towards Our Pure Language"

Yıl 2009, Cilt: 1 Sayı: 5, 395 - 430, 01.09.2009

Yüksel Topaloğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

DİL İNŞASINDA AŞIRI ÖZLEŞMECİ BİR DERGİ:"ÖZ DİLİMİZE DOĞRU"

Öz

İstiklâl Mücadelesi’nin kazanılmasından sonra kurulan yeni Türk Devleti müteakip yıllarda siyasal, toplumsal, kültürel… alanlarda köklü ve ciddî değişim ve dönüşümleri gerçekleştirmeye başlar. Bu değişim ve dönüşümler arasında şüphe yok ki dil devrimi önemli yer işgal eder. Devletin, yirmili yılların sonunda gerçekleştirdiği bu devrimle Türkçe, artık yeni bir mecraya girer ve böylece Türkçe üzerinde çeşitli arayışlar, düşünüşler ve çalışmalar başlar. Bu çalışmaların ana dinamiği, örgütleyicisi ve yürütücüsü, şüphesiz devletin kendisidir. Ancak bu gücün dışında kalan sivil örgütlerin veya bireylerin buna kayıtsız kaldığı söylenemez. Bunun en somut ve dikkat çekici örneği, 1932 yılında yayımlanmaya başlayan Öz Dilimize Doğru adlı aşırı özleşmeci dil dergisidir. Bu dergi, faaliyete girdiği andan sonuna kadar, devletin resmi tezi olan özleşmeciliği ana sorunu olarak görmüş, desteklemiş ve bu yönde çoğu zaman akıl dışı öneriler ileri sürmüştür. İşte bu makalede söz konusu derginin biçim özelliklerinin yanı sıra yukarıda işaret edilen süreçteki rolü merkeze alınarak incelenmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet Dönemi, Dil, Türkçe, Öz Dilimize Doğru, Hüseyin Kâzım

Kaynakça

• Ahmet Saki, “Dil Kurultayı ve Dileklerimiz”, Öz Dilimize Doğru, S 5, 26 Eylül 1932.
• Aptullah Battal, “Dil yenilemek işinde ‘‘Arkayismler’in rolü”, Öz Dilimize Doğru, S 9, 31 İkincikânun 1933.
• Demircioğlu Yusuf Ziya, “Türk dili her dileğe yeter”, Öz Dilimize Doğru, S 6, 30 Birinciteşrin 1932.
• ……………........, “Dil inkılabında (folklor)un ehemmiyeti” Öz Dilimize Doğru, S 16, İkincikânun 1934.
• Hüseyin Kâzım, “Türk Diline Doğru”, Öz Dilimize Doğru, S 1, 15 Mayıs 1932.
• ……………........, “Muallim Arkadaşlara”, Öz Dilimize Doğru, S 1.
• ……………........, “Öz dilimize doğru, gün doğuyor. Bunun da güneşi Ulu Gazimizdir”, Öz Dilimize Doğru, S 5, 26 Eylül 1932.
• ……………........, “Yapılacak İlk İş”, Öz Dilimize Doğru, S 2, 15 Haziran 1932.
• ……………........, ‘Genç yazıcılar iş başına’, Öz Dilimize Doğru, S 7, 30 İkinciteşrin 1932.
• ……………........, ‘Dil işçiliğinde büyük bir eksiğimiz’, Öz Dilimize Doğru, S 16, 31 İkincikânun 1934.
• ……………........, “Çocuklarımıza Öğreteceğimiz dil” Öz Dilimize Doğru, S 20-22, 30 Eylül 1934.
• ……………........, “Her genç yabancı sözlerden kaçınmak için andiçmelidir”, Öz Dilimize Doğru, S 20-22, 30 Eylül 1934.
• Hüseyin Kâzım Özdil, “Üçüncü Dil Kurultayı dolayısıyla düşünceler-Dil araştırmaları –Kötü bir çığır- Nereye gidiyoruz?” Öz Dilimize Doğru, Cilt: 3, S 1, 27 Ağustos 1936.
• İbrahim Necmi, “Dil değişiminde yol ve gidiş”, Öz Dilimize Doğru, S 20- 22, 30 Eylül 1934.
• İmzasız, “Yolumuz”, Öz Dilimize Doğru, S 1, 15 Mayıs 1932.
• İmzasız, “Yardımcılarımız”, Öz Dilimize Doğru”, S 1, 15 Mayıs 1932.
• İmzasız, “Gazetemizin Çıkışı Karşısında Sevgili Gazetelerimiz ve Okuyucularımız”, Türk Çocuğu, S 2, 15 Nisan 1933.
• Köse Raif Paşaoğlu R. M. Fuat, “Öz Türk Dili Zengin ve İleri Bir Dildir”, Öz Dilimize Doğru, S 5, 26 Eylül 1932.
• ……………........, “Nisbet ye’sinin Türkçede karşılığı” Öz Dilimize Doğru, S 20-22, 30 Eylül 1934.
• Suphi Nuri, “Öz Dilimize Doğru”, Öz Dilimize Doğru, S 3, 15 Temmuz 1932.
• ……………........, “Dil Kurultayının tesirleri ve neticeleri”, Öz Dilimize Doğru, S 8, 25 Birincikânun 1932.
• ……………........, “Öz Dilimize Doğru”, Öz Dilimize Doğru, S 13, 26 Eylül 1933.
• ……………........, “İkinci Dil Kurultayından sonra”, Öz Dilimize Doğru, S 20-22, 30 Eylül 1934.
• ùükrü Halûk Akalın, “Atatürk Döneminde Türkçe ve Türk Dil Kurumu”, Türk Dili, S. 607, Temmuz 2002.
• Yılmaz H. Kâzım, “Her Türkün adı öz Türkçe olmalıdır ” S 17, 12 Mart 1934.
• Yusuf ùerif, “Yazı dilinin inkişafı” Öz Dilimize Doğru, S 7, 30 İkinciteşrin 1932.
• ……………........, “Edebî ve ilmî dillerin başlıca yaşayış ve yükseliş şartı”, Öz Dilimize Doğru, S 8, 25 Birincikânun 1932.