On Etymology of Old Turkic Adverbial Suffix –gInçA

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 11, 47 - 52, 01.09.2012

Erdem Uçar

Öz

Anahtar Kelimeler

-

ESKİ TÜRKÇE –gInçA ZARF FİİL EKİNİN KÖKENİ ÜZERİNE

Öz

Türk dilinin eklemeli diller grubunda yer aldığı kabul edilir. Türkçede, eklerin teşekkülünde, başlangıçta bir kelime olan ve sonra ek halini alan veya iki ekin birleşmesi ile yeni eklerin meydana geldiği pek çok örnek mevcuttur. –gInçA da birden fazla ekin birleşimi ile meydana gelmiş eklerden biridir. Makalemizde, ekin kökeni konusunda daha önce ileri sürülen fikirler tartışılacak ve ekin kökeni hakkındaki düşüncelerimizi açıklayacağız

Anahtar Kelimeler

Zarf Fiil Eki –gInçA, Eski Türkçe, Uygurca

Kaynakça

• AL–RABGHŪZĪ (1995), The Stories of the Prophets: Qisas Al–Anbiyā’, an Eastern Turkic Version, Vol. I, Critically Edited by H[endrik] E[rik] BOESCHOTEN, M[arc] VANDAMME and S[emih] TEZCAN with the assistance of H. BRAAM, B. RADTKE; Vol. II, Transleted into English by H[endrik] E[rik] BOESCHOTEN, J. O’KANE and M[arc] VANDAMME, E. J. Brill, Leiden, New York, Köln.
• ARAT, Reşit Rahmeti (1947), Kutadgu Bilig I, Metin. TDK Yayınları, Ankara.
• ARAT, Reşit Rahmeti (1959), Kutadgu Bilig II, Tercüme, TTK Yayınları, Ankara.
• BANGUOĞLU, Tahsin (1938), Altosmanische Sprachstudien zu Süheyl–ü Nevbahar, Inaugural– Dissertation zur Erlangung der Doktorwürde bei der Philosophischen Fakultät der Schlesischen Friedrich–Wilhelms–Universität zu Braslau, Druck der August Pries GmbH in Leipzig, Braslau (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
• BODROGLIGETI, András J. E. (2001), A Grammar of Chagatay, Lincom Europa, Muenchen.
• DENY, Jean (1941), Türk Dili Grameri (Osmanlı Lehçesi) (Çev.: Ali Ulvi ELÖVE), Maarif Matbaası, İstanbul.
• ECKMANN, János (1988), Çağatayca El Kitabı (Çev.: Günay KARAAĞAÇ), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• ERASLAN, Kemal (1980), Eski Türkçe’de İsim–Fiiller, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• ERCILASUN, Ahmet B[ican] (1984), Kutadgu Bilig Grameri –Fiil–, Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara.
• ERDAL, Marcel (2004), A Grammar of Old Turkic, E. J. Brill, Leiden–Boston.
• ERGİN, Muharrem (1972), Türk Dil Bilgisi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• GABAIN, Annemarie von (1945), Özbekische Grammatik, Otto Harrassowitz, Leipzig und Wien.
• GABAIN, Annemarie von (1988), Eski Türkçenin Grameri (Çev.: Mehmet AKALIN), TDK Yayınları, Ankara.
• HACIEMİNOĞLU, Necmettin (1996), Karahanlı Türkçesi Grameri, TDK Yayınları, Ankara.
• HACIEMİNOĞLU, Necmettin (1997), Harezm Türkçesi ve Grameri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, Ankara.
• HACIEMİNOĞLU, Necmettin (2000), Kutb’un Hüsrev ü Şirin’i ve Dil Hususiyetleri, TDK Yayınları, Ankara.
• HATİBOĞLU, Vecihe (1974), “Türkçedeki Eklerin Kökeni”, Türk Dili, S. 268: 331–340.
• KARAMANLIOĞLU, Ali Fehmi (1989), Seyf–i Sarâyî. Gülistan Tercümesi (Kitâb Gülistan bi’t–Türkî), TDK Yayınları, Ankara.
• KARAMANLIOĞLU, Ali Fehmi (1994), Kıpçak Türkçesi Gramer, TDK Yayınları, Ankara.
• KAYA, Ceval (1994), Uygurca Altun Yaruk, Giriş, Metin ve Dizin, TDK Yayınları, Ankara.
• KONONOV, A[ndrey] N[ikolayeviç] (1956), Grammatika Sovremennogo Turetskogo Literaturnogo Yazıka, İzdatel’stvo Akademii Nauk SSSR, Moskva–Leningrad.
• KORKMAZ, Zeynep (2007), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), TDK Yayınları, Ankara.
• NEHCÜ’L–FERĀDĪS (1995), Uştmaḫlarnıng Açuq Yolı, Cennetlerin Açık Yolu, I Metin, II Tıpkıbasım, Tıpkıbasım ve Çevriyazı: János ECKMANN, Yayınlayanlar: Semih TEZCAN, Hamza ZÜLFİKAR, TDK Yayınları, Ankara.
• ÖZYETGİN, A[yşe] Melek (1996), Altın Ordu, Kırım ve Kazan Sahasına Ait Yarlık ve Bitiklerin Dil ve Üslûp İncelemesi (İnceleme–Metin–Tercüme–Notlar–Dizin–Tıpkıbasım), TDK Yayınları, Ankara.
• SCHULZ, Peter (1978), “Verbalnomina und Konverbien als adverbiale Ergänzungen im Alttürkischen”, Justus–Liebig–Universität Gießen, (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
• TEKİN, Şinasi (1992), “Eski Türkçe”, Türk Dünyası El Kitabı, II. Cilt, Dil–Kültür–Sanat, TKAE Yayınları, Ankara: 69–119.
• TEKİN, Talat (1988), “A. N. KONONOV. Grammatika sovremennogo turetskogo literaturnogo 569 s. Vostokovedeniya)”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1959, 2. Baskı, 331–378 (Tanıtma), Ankara. 1956, (Akademiya Nauk SSSR, Institut
• TEKİN, Talat (1988), Orhon Yazıtları, TDK Yayınları, Ankara.
• TEKİN, Talat (2004), Irk Bitig, Eski Uygurca Fal Kitabı, Öncü Kitap, Ankara.
• TİKEN, Kâmil (2003), “Türkiye Türkçesinde Basit ve Birleşik Zarf–Fiillerin İfade ve İşlevleri”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1999, 281–364, Ankara.
• WILKENS, Jens (2001), Die drei Körper des Buddha (Trikāya), das dritte Kapitel der uigurischen Fassung des Goldglanz–Sūtras (Altun Yaruk Sudur) eingeleitet, nach den Handschriften aus Berlin und St. Petersburg herausgegeben, übersetzt und kommentiert, Berliner Turfantexte 21, Turnhout (Belgien).
• YÜCE, Nuri (1999), Gerundien im Türkischen: eine morphologische und syntaktische Untersuchung, Simurg Yayıncılık, İstanbul.