Some Advices About Adding Karagöz to Our Life Again

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 12, 51 - 58, 01.03.2013

Dilek Türkyılmaz

Öz

Karagöz ,which is one of the most important types of National Turkish Theatre and is known as an extention of “shadow play” peculiar to Eastern countries in Turkey, had witnessed the most brilliant period of the Ottoman Empire, but nowadays it unfortunately struggles for survival on the hands of the masters as the last representatives of this art and by some special efforts. In these days, Karagöz is not able to draw the attention of Turkish people spend most of their time in front of the televisions and computers anymore, and lives in the memories of the older individuals as an ancient memory. However, what desired is to create Karagöz by people who share the same culture, like every local culture component to be kept till today and make exist in the future and to be contributed for culture tourism. We believe that it’s hard to obtain lo be insistent about keeping Karagöz in theatre screen and to force into periodic time spaces like Ramadhan month. For us, by removing Karagöz and Hacivat typecastings from the screen and currently to dress anything we have, shortly to bring back life seems possible. For example some global saying such as Human Rights and Women Rights should be written on the comics that includes the Hacivat and Karagöz figures. Thus, these global sayings should be made more familiar for people. Hacivat and Karagöz cartoons should be broadcasted on the TV. As we know, with the childeren menus of Mc Donald’s, the toys of the Walt Disney heros are given. Instead of this as an alternative, the toys of Hacivat and Karagöz should be given in some restourants as a gift. It is undoubtly true that, it is possible to take attention to Karagöz and Hacivat by constructing the themes of them according to social reality without denying the fact that it is an imagine and a light miracle

Anahtar Kelimeler

Cultural tourism, galanty, cartoon, political satire

Karagözü Yeniden Hayata Katmak Üzerine Bazı Öneriler

Öz

Doğu ülkelerine has bir sanat olduğu anlaşılan "gölge oyunu"nun bizdeki uzantısı ve geleneksel Türk tiyatrosunun en önemli türlerinden biri olan Karagöz, İmparatorluk günlerinde en parlak dönemini yaşamış, günümüzde ise ne yazık ki yalnızca bazı özel gayretler ve bu sanatın son temsilcisi olan ustalar elinde varlığını sürdürme savaşı vermektedir. Bugün televizyon ve internetin başında vakit geçiren Türk toplumunun Karagöz artık ilgisini çekmemekte, yaşı müsait olanların hafızasında eski zamanların bir hatırası olarak yaşamaktadır. Oysa ki, arzu edilen, Karagöz'ün de aynı kültürü paylaşan insanlar tarafından yaratılıp, yaşatılan her yerel kültür unsuru gibi günümüze kadar getirilip, geleceğe aktarılması ve kültür turizmine katkıda bulunmasıdır. Karagözü yalnızca perdede tutmak konusunda ısrarlı davranarak ve Ramazan ayı gibi periyodik zaman aralıklarına sıkıştırarak bunu sağlamanın zor olduğu kanaatini taşıyoruz. Bizce Karagöz ve Hacivat tiplerini perdeden indirerek ve güncel olan, günümüze dair ne varsa üzerlerine giydirerek, kısacası hayata katarak bunu sağlamak mümkün görünmektedir. Örneğin sokaklara insan hakları, kadın hakları vs gibi bir takım evrensel söylemleri onların ağzından söyleten afişler asılarak, bu ifadeler daha tanıdık hale getirebilir. Çizgi kahramanlar formunda ekranlardan çocuklara seyrettirebilir. Mc Donalds çocuk menülerinde çocuklara hediye olarak verilen Walt Disney kahramanlarına alternatif olarak bazı lokantalar çocuklar için Karagöz Hacivat figürlerinin bulunduğu hediye paketleri hazırlayabilir vb. Kuşkusuz Karagözün bir hayal ve ışık mucizesi olduğu gerçeğini göz ardı etmeden, temalarını sosyal realiteye göre yeniden inşa ederek, yeniden merak uyandırmak da mümkün olabilir

Anahtar Kelimeler

Kültür turizmi, gölge oyunu, çizgi film, hiciv

Kaynakça

• AND, Metin (1969), Geleneksel Türk Tiyatrosu , Ankara: Bilgi Yayınevi.
• BOYRAZ, Şeref (2001), ‚Halk Kültürü Unsurlarının Televizyon Reklamlarında Kullanılması‛ Milli Folklor, 49: 93-109.
• EKİCİ, Metin (2003), ‚Halk Bilim Araştırmalarında Üçüncü Boyut‛ Milli Folklor, 60: 72-77.
• ERDOĞAN, İrfan (2004),‚Popüler Kültürün Ne Olduğu Üzerine‛ Eğitim, (Popüler Kültür ve Gençlik Özel Sayısı), 57: 7-20.
• KUDRET, Cevdet (2004), Karagöz, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• OĞUZ, M.Öcal (2002), Küreselleşme ve Uygulamalı Halkbilimi, Ankara: Akçağ Yayınları.
• ÖNGÖREN, Ferit (1998), Cumhuriyetin 75.yılında Türk Mizahı ve Hicvi, İstanbul: TİB Kültür Yayınları.
• ÖZDEMİR, Nebi (2001), ‚Bilim Teknolojideki Gelişmelerin Köy Seyirlik Oyunlarına Etkisi‛ Milli Folklor, 51: 119-130.
• SANDERS, Barry (1999), Öküzün A’sı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• SİYAVUŞGİL, Sabri Esat (1941), Karagöz Psiko-Sosyolojik Bir Deneme, Maarif Matbaası.
• SÖNMEZ, Sevengül (2000), Karagöz Kitabı, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• USTA, Çiğdem (2005), Mizah Dilinin Gizemi, Ankara: Akçağ Yayınları.
• WILLIAMS, Raymond (2001), ‚Teknoloji ve Toplum‛, Doğu Batı, 15: 221-232.