An Analysis on the First Split of Xiongnu

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 15, 13 - 32, 01.09.2014

Konuralp Ercilasun

Öz

The first split of Xiongnu in BC 54 is an important event not only in the Turkic and Chinese histories but also it is an important turning point for the global history. The late successors of Motun could not reach an understanding and their split resulted in a great catastrophe. The reasons of the split are discussed in the article. After the split, one portion of the Xiongnu migrated to the South and became dependent on the Han dynasty of China. In addition, the characteristic of this dependency is analysed in the article. Moreover, the disengagement and the beginning of the second period of the Xiongnu rule are studied. Finally, a discussion is made on the Chinese chronicles of the related period

Anahtar Kelimeler

Xiongnu, Chanyu, Huhanye, Chihchih, Han dynasty, Wang Mang

Hunların Birinci Bölünüş Devresi Üzerine Bir İnceleme

Öz

Hunların M.Ö. 54’te gerçekleşen birinci bölünmesi gerek Türk ve Çin tarihleri gerekse dünya tarihi için önem arz eder. Türk tarihi açısından bir büyük hâkimiyetin mirasçıları bölünmüş ve güç kaybedilmiştir. Makalede öncelikle bölünmenin sebepleri üzerinde durulmuştur. Bölünmenin gerçekleşmesinden sonra Huhanye güneye gidip Çin’e bağlılık bildirmiştir. Makalede ikinci olarak Güney Hunları olarak adlandırılan bu grubun Çin ile olan bağlılık ilişkilerinin unsurları ele alınmıştır. Bu unsurların bir vassallık statüsünü gösterdiği makalede savunulmaktadır. Diğer yandan vassallıktan kurtuluşun ne zaman gerçekleştiği bugüne kadar net olarak ortaya konmamıştır. Makalede bu konu tartışılarak Hunların ikinci hükümranlık döneminin başlangıcı tayin edilmiştir. Son olarak da Hunların ikinci hükümranlık döneminin başlangıcı ile ilgili Çin kaynakları değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Hunlar, Çanyü, Huhanye, Cıcı, Han

Kaynakça

• BAYKUZU, Tilla Deniz (2012), Asya Hun İmparatorluğu, Konya: Kömen Yayınları.
• GÖMEÇ, Saadettin (2012), Türk-Hun Tarihi, Ankara: Berikan Yayınevi.
• GUMİLYEV, L.N. (2002), Hunlar, çev. Ahsen Batur, İstanbul: Selenge Yayınları.
• HHŞ: FAN YE, Hou Han Şu (Sonraki Han Kitabı), Pekin: Zhonghua Shuju Baskısı.
• HŞ: BAN GU, Han Şu (Han Kitabı), Pekin: Zhonghua Shuju Baskısı.
• KAFESOĞLU, İbrahim (2001), Türk Millî Kültürü, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• MCGOVERN, William Montgomery (1939), The Early Empires of Central Asia, Chapel Hill: The University of North Carolina Press.
• ONAT, Ayşe (1972), Güney Hunları, A.Ü. D.T.C.F. Genel Türk Tarihi Kürsüsü Doktora Tezi.
• ONAT, Ayşe (1987), “Hunların Doğuda Siyasal Üstünlük Dönemi (M.S. 25-46)”, Ankara Üniversi- tesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi 31/1-2, s. 383-395.
• ONAT, Ayşe (2012), Çin Kaynaklarında Türkler: Han Hanedanı Tarihinde Batı Bölgeleri, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.