SÜRPRİZ SONLU OLAY ÖRGÜSÜ BAKIMINDAN SEZGİN KAYMAZ’IN ‘SEN ALKOL KOKUYORSUN’ ADLI ÖYKÜSÜ ÜZERİNE BİLİŞ DEYİŞBİLİMSEL BİR ANALİZ

Yıl 2017, Sayı: 21, 85 - 95, 31.12.2017

Suhan Akıncı Oktay

Öz

Bilişsel deyişbilim, araştırmacılara edebiyat dâhil birçok alanda analiz yapma imkânı sunmaktadır. Öyküde var olan olay örgüsü iki kuramsal çerçeve bağlamında analiz edilecektir. Birinci analiz, olası dünyalar kuramı olup hikâyedeki karakterlerin dünyalarını gösterirken ikinci analiz ise sürpriz sonlu olay örgüsünü okuyucuların nasıl gözlemlediğini gösterecektir. Bu kuramlar Sezgin Kaymaz’ın ‘Sen alkol kokuyorsun’ gibi sonu izleyiciyi şaşırtarak biten öyküleri analiz etme imkânı vermektedir. Sonuç olarak iki kuram birbirini tamamlamaktadır demek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Bağlamsal çerçeve kuramı, olası dünyalar kuramı, sürpriz sonlu olay örgüsü, beklenmedik hikâyeler

Kaynakça

• EMMOTT, C. (2003), ‘Reading for pleasure: a cognitive poetic analysis of ‘twists in the tale’ and other plot reversals in narrative texts’, in Gavins, J. andSteen, G. (eds.) Cognitive Poetics in Practice, pp.145-60, London: Routledge.
• JEFFRİES, L. AND D. MCİNTYRE (2010), Stylistics, Cambridge: CUP.
• KAYMAZ, S. (2005), ‘Sen alkol Kokuyorsun’. Sandık Odası, İstanbul: İletişim Yayıncılık., and Narrative
• RYAN, Marie-Laure (1991), Possible worlds, Artificial Intelligence. Bloomington: Indiana University Press.
• STEEN, J. and G. GAVİNS (2003), ’Contextualising Cognitive Poetics’. CognitivePoetics in Practice.London: Routledge.
• SEMİNO, E. (2009), ‘Text Worlds’, Ed. Brone, G. And J. Vandaele, Application of Cognitive Linguistics, Berlin: Mouton de Gruyter.