KLASİK LİBERALİZM AÇISINDAN PRENS SABAHADDİN’İN TOPLUM FELSEFESİ

Yıl 2019, Sayı: 25, 163 - 177, 31.12.2019

Recep Batu Günör

Öz

Osmanlı döneminde ülkenin içinde bulunduğu olumsuz durumdan kurtulmanın yollarını arayan aydınlar arasında önemli bir isim olan Prens Sabahaddin, kendi toplum felsefesini liberal
ögeler ile şekillendirmiştir. Aydınlanma dönemi ile birlikte ortaya çıkan liberalizm düşüncesinin temel ilkelerinden olan bireycilik, özgürlük, sınırlı devlet, piyasa ekonomisi gibi ilkelerini
benimseyen Prens Sabahaddin, bu ilkelerin bir sentezi olarak teşebbüs-i şahsi ve adem-i merkeziyet ilkelerini benimsemiştir.

Anahtar Kelimeler

Prens Sabahaddin, teşebbüs-i şahsi, adem-i merkeziyet, science sociale

Kaynakça

• ARİSTOTELES (1993), Politika, (Çev. Mete Tuncay), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• ARSLAN, Zühtü (2005), “Türkiye’de Liberal Düşüncenin Önündeki Engeller”, Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce, (7), İstanbul: İletişim Yayınları
• AZAM, Golam, (2014), “Classical Liberalism and Its Limits”. Philosophy and Progress: (LVLVI), 24-48, Bangladesh
• BARON DE MONTESQUIEU, (1998), Kanunların Ruhu Üzerine I, (Çev. Fehmi Baldaş), İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
• BUTLER, E. (2001), Hayek, (Çev. Yusuf Ziya Çelikkaya), Ankara: Liberte Yayınları.
• DEMOLINS, E. (2016), 19. Yüzyılda Karşılaştırmalı Eğitim Denemesi: Anglo-Saksonların Üstünlüğünün Sebepleri Nelerdir?, (Çev. A. Fuad, A. Naci), Ankara: Pegem Akademi.
• ERDOĞAN, Mustafa, (2005), “Liberalizm ve Türkiye’deki Serüveni”, Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce. (7). İstanbul: İletişim Yayınları
• ERDOĞAN, Mustafa, (2006), Aydınlanma, Modernlik ve Liberalizm, Ankara: Orion Yayınları.
• HARDIN, Russell, (2003), Liberalism, Constitutionalism, and Democracy, New York: Oxford University Press.
• HEYWOOD, A, (2007), Siyasi İdeolojiler, (Çev. Ahmet Kemal Bayram), Ankara: Adres Yayınları.
• KANT, I. (1982), Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, (Çev. Ioanna Kuçuradi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• KAÇMAZOĞLU, Bayram, (2003), Türk Sosyoloji Tarihi II, Ankara: Anı Yayıncılık
• LOCKE, John, (1960), Two Treaties of Government, (Ed. Peter Laslett), London: Cambridge University Press.
• ODABAŞI, Levent, “Osmanlı İktisadi Modernleşmesinde Liberal Tezler”, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, (4), 76-86.
• ÖZAVCI, Ozan, (2007), “Prens Sabahaddin’in Fikri Kaynakları: Le Play ve Toplum Bilim”, Doğu-Batı, 41, 231-254.
• PRENS SABAHADDİN, (1324), Teşebbüs-i Şahsi ve Tevsi-i Mezuniyet Hakkında İkinci Bir İzah, İstanbul: Mahmud Bey Matbaası Yayınları.
• PRENS SABAHADDİN, (2013), İttihat ve Terakkiye Açık mektuplar, Türkiye Nasıl Kurtarılabilir ve İzahlar, (Haz. Ahmet Zeki İzgöer), İstanbul: Dün Bugün Yarın Yayınları.
• RAMSEUR, E. (2004). Jöntürkler: 1908 İhtilalinin Doğuşu. (Çev. Muhsin Önal Mengüşoğlu). İstanbul: Pınar Yayınları.
• REYHAN, Cenk, (2007), Osmanlı’da İki Tarz-ı İdare, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• REYHAN, Cenk, (2008), Türkiye’de Liberalizmin Kökenleri, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• SCRUTON, Roger, (1996), A Dictionary of Political Thought, England: Macmillan Publishers.
• VINCENT, Andrew, (2006), Modern Politik İdeolojiler, İstanbul: Paradigma Yayınları.
• YAYLA, Atilla, (2000a), Liberal Bakışlar, Ankara: Liberte Yayınları.
• YAYLA, Atilla, (2000b), Liberalizm, Ankara: Liberte Yayınları.