YÜZYIL ÖNCESİNDE BİR ÇÖPÇATAN DERGİ: İZDİVAÇ

Yıl 2018, Sayı: 22, 225 - 243, 30.06.2018

Hilal Özkaya

Öz

Türkiye’de değişim içindeki hayat şartları evlilik biçimlerini de etkilemiştir. II. Meşrutiyetle birlikte basın hayatındaki gelişmeler, kadın ve magazin dergilerinin yayınlanması, kadının sosyal
hayata daha aktif katılmasını sağlamış bu da yeni evlenme biçimlerini doğurmuştur.

Bu çalışmada, günümüzün tartışma konularından biri olan televizyonlardaki evlilik programlarının 1918 yazılı basınında bir muadili olarak görülebilecek “İzdivaç” adlı dergi incelenecektir. Toplam 11 sayı yayınlanan derginin, şekil özellikleri, yazar kadrosu, içerik yönleri üzerinde durulacaktır. Dergideki yazıların açıklamalı dizini yapılacak ve bu yazılar konularına göre ayrılacaktır. Yazılar hakkında kısaca bilgiler verilerek, evlilik konulu yazılar üzerinde durulacak, günümüzden yüzyıl öncesinde basın yoluyla kadın-erkek ilişkilerinin nasıl yorumlandığı gösterilmeye çalışılacaktır. Ayrıca dergide yer alan bazı ilanlar aktarılarak iki dönemin karşılaştırılması yapılacaktır. Bu çalışmayla basın yoluyla evlilik olgusunun yirminci yüzyılın başında Türk toplumuna girdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Evlilik, Evlilik Programları, Çöpçatan, İzdivaç Dergisi.

Kaynakça

• Belge 1: Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığı (RTÜK) Kamuoyu, Yayın Araştırmaları ve Ölçme Dairesi Başkanlığına yazılan 06. 02. 2017 tarih ve 1700178365 sayılı dilekçeye 10.02.2017 15: 24 tarihli cevap.
• ÇETİN, Cengiz (2008), “Türk Düğün Gelenekleri ve Kutsal Evlilik Ritüelleri”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, C. 48, S. 2, Ankara, 111-126.
• DOKTOR HAİDER (1918), “İzdivaç”, İzdivaç, (4 Temmuz 1334/1918), Y. 1, S. 3, İstanbul, 36-37.
• EKİNCİ, Necdet vd., (2006), Zekeriye Sertel Amerikan Kültür Emperyalizminin ve Magazin Dergiciliğinin Öncüsü, İstanbul: Yeniden Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Yayınları.
• http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170429-M1-2.htm (Erişim Tarihi: 19.10.2017).
• İLAN (1336), “İzdivaç Talepleri”, Şehir, (10 Kanunusani 1336), S. 2, İstanbul, 4.
• İLAN (1918), “İzdivaç İlanları”, İzdivaç, (15 Ağustos 1334/ 1918), Y. 1, S. 6, İstanbul, Ön İç Kapak, Arka İç Kapak.
• İLAN (1918), “İzdivaç İlanları”, İzdivaç, (18 Temmuz 1334/1918), Y. 1, S. 4, İstanbul, Ön İç Kapak, Arka İç Kapak-Arka Dış Kapak.
• İLAN (1336), “İzdivaç İlanları”, Şebab, (6 Ağustos 1336), S. 3, İstanbul, 72.
• İLAN (1918), “İzdivaç İlanları”, İzdivaç, (6 Haziran 1334/1918), Y. 1, S. 1, İstanbul, Ön İç Kapak.
• İMZASIZ (1918), “İzdivaç İlanları Hakkında Bir İhtar”, İzdivaç, (6 Haziran 1334/1918), Y. 1, S. 1, İstanbul, Ön İç Kapak.
• İZDİVAÇ (1918), “Maksat ve Meram”, İzdivaç, (6 Haziran 1334/ 1918), Y. 1, S. 1, İstanbul, 1.
• KADIN DERGİLERİ BİBLİYOGRAFYASI (1869-1927) Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı, Metis Yay. 1993.
• POYRAZ TACOĞLU, Tuğça (2011), “Türkiye’de Gerçekleştirilen Geleneksel Evlilik Çeşitlerinin Nedenleri ve Evlilikler Üzerinde Törenin Etkisi”, ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, (Aralık 2011), C. 2, S. 4, Ordu, 114-143.
• SEZEN, Lütfi (2005), “Türkiye’de Evlenme Biçimleri”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Prof. Dr. Şinasi Tekin Özel Sayısı, S. 27, Erzurum, 185-195.
• TÜRK, Hatem (2002), Musavver Muhit İnceleme ve Edebiyatla İlgili Metinler, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• TÜRK, Hatem (2017), 10 Temmuz Meşrûtiyet Bayramı Türk Aydınlarının II. Meşrûtiyet Hakkındaki Duygu ve Düşünceleri, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• VATANDAŞ BİLDİRİMLERİ YILLIK RAPORU 2016, Kamuoyu, Yayın Araştırmaları ve Ölçme Dairesi Başkanlığı, Mart 2017. https://www.rtuk.gov.tr/rtuk-kamuoyu-arastirmalari/3890/5280/2016- yili-vatandas-bildirimleri-raporu.html (Erişim Tarihi: 19.10.2017).
• YAŞAR EKİCİ, Fatma (2014), “Türk Aile Yapısının Değişim ve Dönüşümü ve Bu Değişim ve Dönüşüme Etki Eden Unsurların Değerlendirilmesi”, Jasss, S. 30, 209-224.