ELIGIBILITY PROBLEM OF TURKISH NATIONALISM AND NATION STATE OF TURKISH REPUBLIC

Yıl 2011, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 22, 01.12.2011

Ali Rıza Saklı

Öz

Republic of Turkey was established as a nation-state.
Models and conceptions of the nation-states and nationalisms can vary according
to country conditions as normative fields. Turkey has encountered ethnic based
armed separatist movements from the 60th year and the separatist movements are
not disposed of within a quarter-century. This problematic situation raises the
question of eligibility of the nation-state model to the reality of Turkey.

We are discussed
the nation-state properties of Turkey
and tried to determine the official cultural and religious policies of the
state. It is studied the developments of Turkish nationalist movements in the
multi-party free democratic period and is also implied relevant terms of
nationalism and nation-state model for Turkey.

The most
widely supported approaches as citizenship based nation-state concept and
culture-based national government do not seem to have much chance of providing
a solution alone. Instead, Gökalp's nationalism formula, which combines
cultural values and the belief and the bond of citizenship that provides equal
rights to the citizens, may be more useful as a new combined approach.

Anahtar Kelimeler

Republic of Turkey, Turkish Nation State, Turkish National State, Nationalism, Turkish Nationalism

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ULUS DEVLETİ VE MİLLİYETÇİLİK ANLAYIŞININ UYGUNLUĞU SORUNU

Öz

Türkiye
Cumhuriyeti, bir ulus-devlet (milli devlet) olarak kurulmuştur. Ulus devlet
modelleri ve milliyetçilik anlayışları, ülke şartlarına göre farklılaştırılabilen
normatif alanlardır. Türkiye Cumhuriyeti’nin, kuruluşunun 60.yılından itibaren
etnik temelli ayrılıkçı silahlı hareketlerle karşılaşması ve çeyrek yüzyıl
içerisinde bu ayrılıkçı hareketlerin ortadan kaldırılamaması, oluşturulan ulus
devlet modelinin Türkiye gerçeklerine uygunluğu yönüyle tartışılmasına yol
açmaktadır.

Bu çalışmada
Türkiye ulus devletinin uyguladığı kültür politikaları ele alınmakta,
devlet-vatandaş özdeşliğini sağlamada ortaya çıkan sorunların muhtemel
kaynakları belirlenmeye çalışılmaktadır. Devletin resmi kültür politikaları ile
resmi milliyetçilik anlayışının yanında, sivil milliyetçilik anlayışları da
incelenmektedir. Çok partili dönemde oluşan özgürleşme ortamında milliyetçilik
fikirlerinin gelişimi izlenmekte, Türkiye koşullarına uygun milliyetçilik ve
milli devlet modelinin ne olabileceği üzerinde durulmaktadır.

Geniş destek
bulan iki milliyetçilik anlayışı ve ulus devlet konsepti olarak; vatandaşlık
temelli yaklaşım ile kültür esaslı milli devlet anlayışlarının tek başına çözüm
sağlayamayacakları değerlendirilmektedir. Buna karşılık, Gökalp’ın kültürel
değerlerle inancı birleştiren milliyetçilik formülü ile yurttaşlık temelinde
eşit haklar sağlayan vatandaşlık esaslı yaklaşımın, yeni bir yaklaşım olarak
birlikte uygulanmalarının daha yararlı olabileceği öne sürülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti, Türkiye Ulus-Devleti, Türk Milli Devleti, Milliyetçilik

Kaynakça

• AKÇURA, Yusuf, (1978), Türkçülük, Türk Kültür Yayını, İstanbul.
• AKÇURA, Yusuf, (1998), Üç Tarz-ı Siyaset, Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara.
• ANDERSON, Benedict (1995), Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, (Çev. İskender Savaşır), Metis Yayınları, İstanbul.
• ARVASİ, S.Ahmet, (1982), Türk - İslâm Ülküsü, Ocak Yayınları, Ankara, 3 Cilt.
• BURKE, Matthew, (2011), Liberal Nationalism’s Role in the Development of the German Nation-State; http://castle.eiu.edu/historia/archives/2005/Burke.pdf; 18.07.2011.
• ÇALIK, Mustafa, (1995), MHP Hareketi -kaynakları ve gelişimi- 1965-1980, Cedit Neşriyat, Ankara.
• DANİŞMEND, İsmail Hami, (1966), Türklük Meseleleri, İstanbul Kitabevi Yayınları No: 30, İstanbul.
• DARENDELİOĞLU, İlhan, E., (1968), Türkiye'de Milliyetçilik Hareketleri, Toker Yayınları, İstanbul.
• DIECKHOFF, Alain, (2000), Nation and Nationalism in France: Between Idealism and Reality; http://oxpo.politics.ox.ac.uk/materials/national_identity/Dieckhoff_Paper.pdf; 27.07.2011.
• GAZİ MUSTAFA KEMAL, (1980), Nutuk, (Haz. Birol Emil, Melin Has-Er, Mehmet Ali Aydın) Kültür Bakanlığı Yayınları No: 378, Ankara.
• GÖKALP, Ziya, (1976), Türkleşmek İslâmlaşmak, Çağdaşlaşmak ve Doğru Yol, İnkılâp ve Aka yayınları, İstanbul.
• GÖKALP, Ziya, (1977), Türkçülüğün Esasları, Kadro Yayınları, İstanbul.
• GÜNGÖR, Erol, (1987), Dünden Bugünden Tarih-Kültür-Milliyetçilik, Ötüken Yayınları, İstanbul.
• İNAN, Afet, (1988), Medenî Bilgiler ve M. Kemâl Atatürk’ün El Yazıları, T.T.K. Yayını, Ankara.
• KİRİŞÇİOĞLU, Fatih, (1999), "Türk Milliyetçiliğinin Politik Gelişimine Dair", Türk Yurdu; XXI.Yüzyıla Doğru Türk Milliyetçiliği, Özel Sayı, Cilt:19, Sayı: 139-141, Ankara, ss.134-137.
• KÖSOĞLU, Nevzat, (1999), "Milliyetçilik ve Türk Milliyetçiliği Fikrinin Doğuşu", Türk Yurdu; XXI.Yüzyıla Doğru Türk Milliyetçiliği, Özel Sayı, Cilt:19, Sayı: 139-141, Ankara, ss.309-327.
• NİYAZİ, Mehmet, (2000), Millet ve Türk Milliyetçiliği, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• OKAY, Orhan, (1999), "Milliyetçi Düşüncenin Odak Noktalarından Milliyetçiler Derneği", Türk Yurdu; XXI.Yüzyıla Doğru Türk Milliyetçiliği, Özel Sayı, Cilt:19, Sayı: 139-141, Ankara, ss.334-338.
• ÖĞÜN, Süleyman Seyfi, (1998), "Türk Milliyetçiliğinde Hâkim Millet Kodunun Dönüşümü", Türkiye Günlüğü; Milliyetçilik, Sayı: 50, Ankara, ss.17-37.
• ÖĞÜN, Süleyman Seyfi, (2000), Mukayeseli Sosyal Teori ve Tarih Bağlamında Milliyetçilik, Alfa Yayınları,
• ÖKTEM, Emre, (1998), "Anayasa Mahkemesi Kararlarına Göre Cumhuriyetin Niteliklerinden Milliyetçilik", Türkiye Günlüğü; Milliyetçilik, Sayı: 50, Ankara, ss.220-242.
• SARINAY, Yusuf, (1990), Atatürk'ün Millet ve Milliyetçilik Anlayışı, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay., Ankara.
• SEFERCİOĞLU, Necmeddin, (1999), "1950-1960 Arasında Milliyetçi Kuruluşlar", Türk Yurdu; XXI.Yüzyıla Doğru Türk Milliyetçiliği, Özel Sayı, Cilt:19, Sayı: 139-141, Ankara, ss.295-298.
• TANYU, Hikmet, (1981), Atatürk ve Türk Milliyetçiliği, 2.b., Töre-Devlet Yayınevi, Ankara.
• TILLY, Charles, (2001), Zor, Sermaye ve Avrupa Devletlerinin Oluşumu, İmge Yayınevi, Ankara.
• TÜRKDOĞAN, Orhan, (1995), Niçin Milletleşme; Milli Kimliğin Yükselişi, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
• ÜNAL, Mehmet Ali, (1999), "MHP Hareketi ve Devlet, Türk Yurdu; XXI.Yüzyıla Doğru Türk Milliyetçiliği, Özel Sayı, Cilt:19, Sayı: 139-141, Ankara, ss.219-224.