İstisnai Memurluk Kavramının Kayırmacılık ile İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 3, 1045 - 1061, 29.12.2017

Günay Yıldız

Öz

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 3.maddesinde temel ilke olarak liyakat
ilkesine yer verilmiştir. Bu ilkenin Devlet Memurları Kanunu’nda kendisine yer
bulması, Türk kamu personel rejimine çok büyük artılar getirmesine rağmen,
içinin çok iyi doldurulamaması, uygulamada görülmemesi ya da çok ender görülmesi
nedeniyle öngörüldüğü şekilde kullanılamadığı söylenebilir. İşte bu noktada
karşımıza İstisnai Memurluk kavramı çıkmaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun
bir başka maddesinde -madde 59- yer alan bu kavram, liyakat ilkesiyle neredeyse
taban tabana zıt olması itibariyle, anılan Kanun’daki bir çelişkiyi ortaya
koymaktadır. Bir taraftan liyakat ilkesi ile, işe layık olanın, işin
yapılabilmesi için gerekli olan özellikleri bünyesinde barındıranın ön plana
çıkması için çaba sarf edilirken; diğer taraftan istisnai memurlukların varlığı
layık olmayanın, işin gerektirdiği niteliklere sahip olmayanın da devletin ön
saflarında yer almasına olanak verecek şekilde tanzim edilmiştir. Bu sebeple
çalışmada temel olarak istisnai memurluk kadroları ile kayırmacı sistemlerin
ilişkisi üzerinde durulmuştur.

 

Anahtar Kelimeler

Liyakat, istisnai memurluk, kayırmacılık, Devlet Memurları Kanunu

Kaynakça

• Aldan, M. (1988), “Vali Atamaları”, Amme İdaresi Dergisi, 21(1), ss.101-105.
• Ateş, M. (1995), Kamu Hizmetlerinde İşe Alma Sistemleri ve Türkiye’de Uygulanan Politikalar Üzerine Bir İnceleme, Devlet Planlama Teşkilatı Yayın No: 2383.
• Aydın, N. (2012), “Weberyen Bürokraside Liyakat ve Türk Kamu Bürokrasisinden Bir Kesit: Siyasetin Bürokrasi İronisi”, Sayıştay Dergisi, (85), ss.51-67.
• Aykaç, B. (1990), “Personel Yönetiminde Yeterlik İlkesi”, Amme İdaresi Dergisi, 23(4), ss.91-109.
• Ergun, T. (2004), Kamu yönetimi: Kuram, siyasa, uygulama. (Birinci Baskı), TODAİE Yayınları, Ankara.
• Güler, B. A. (2005), Kamu Personeli: Sistem ve Yönetim. (Birinci Baskı), İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Günay, Ö.F. (2005), Türkiye’de Kamu Yöneticisi Nasıl Yetiştirilmelidir?. Turhan Kitabevi, Ankara.
• Karasu, K. (ed. Emre, C.). (2002), İyi Yönetim Arayışında Türkiye’de Mülki İdarenin Geleceği. Türk İdari Araştırmalar Vakfı Yayını.
• Kocaman, H. (2007), “Hukuki Tarihçesiyle İstisnai Memuriyet ve TBMM örneği”, Yasama Dergisi, (4), ss.57-83.
• Mıhçıoğlu, C. (1958), “Türkiye’de Memuriyete Girişte Liyakat Prensibi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 13(1), ss.109-116.
• Özer, A. (1999), “Bürokrat-Politikacı İlişkileri ile Ülkemizdeki İstisnai Memuriyet ve Valilik Sistemi Üzerine Görüşler”, Türk İdare Dergisi, 71(423), ss.1-25.
• Öztürk, A. (2001), “Kamu Kesiminde Personel ve Ücret Rejimi Arayışları”, Sayıştay Dergisi, (42), ss.3-19.
• Tutum, C. (1974), “Devlet Memurları Kanununun Genel Bir Eleştirisi”, Amme İdaresi Dergisi, 7(4), ss.52-72.
• Uluğ, F. (2004), “Yönetimde Yeniden Yapılanma ve Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı Üzerine Eleştirel Bir Bakış”, Amme İdaresi Dergisi, 37(1), ss.1-28.
• Uysal, O. (30 Mart 2008). Devletin Kapısı Kime Açılacak?, İşte İnsan, ss.4.
• Yıldırım, M. (2013), “Kamu Yönetiminin Kadim Paradoksu: Nepotizm ve Meritokrasi”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), ss.353-380.
• http://kayaum.politics.ankara.edu.tr/KAYAUMgorusu.doc (18.03.2015)
• http://politics.ankara.edu.tr/bguler/TKY_4.pdf (24.01.2013)
• http://www.memurlar.net/haber/44425/ (24.11.2014)
• http://www.memurlar.net/haber/488587/ (15.08.2017)
• www.bes.org.tr/yorum/personelreformu99.htm (14.09.2013)
• www.iibf.ibu.edu.tr / bolumler / kamuyonetimi / mkepdf / 5.pdf (20.04.2012)
• Namık Kemal Öztürk ile yapılan 06.09.2006 tarihli e-posta yazışması.