2006 TEMMUZ SAVAŞI, 2011 SURİYE KRİZİ VE 2019 PROTESTOLARI PERSPEKTİFİNDEN HİZBULLAH’IN LÜBNAN’DAKİ ROLÜ
Yıl 2021,
Cilt: 10 Sayı: 1, 101 - 120, 26.05.2021
Mevlüt Bulut
,
Seher Bulut
Öz
Lübnan, Ekim 2019 tarihinde bazı toplumsal başkaldırılara tanıklık etmiştir. Yaşanan protestolar hükümetin vergi gelirlerini artırmak amacıyla tütün ürünlerine, petrole ve WhatsApp aramalarına uygulanan vergi düzenlemesi ile başlamıştır. Gösteriler sürecinde ortaya konulan öfke, halkın siyasi karar alma mekanizmalarındaki aktörlere karşı olan güvenin giderek azaldığına işaret etmiştir. Fakat diğer taraftan bu durumun siyasi karar alma mekanizmalarında yer alan her aktör için aynı olduğunu söylemek güçtür. Buradan hareketle Lübnan’da protestocuların, siyaset içerisinde gücünü giderek artıran Hizbullah’ın yaşanan gelişmelerdeki rolünü nasıl değerlendirdiklerini ortaya koyan çalışma ayrıca bu rolün ortaya çıkmasında 2006 Temmuz Savaşı’ndan başlayarak 2011 Suriye Krizi ile Hizbullah’ın elde ettiği sosyal, politik ve askeri durumun belirleyici olduğunu iddia etmektedir.
Kaynakça
- Allagha, J. (2006). The Shifts in Hizbullah’s Ideology: Religious Ideology, Political Ideology and Political Program, Amsterdam: Amsterdam University Press.
- Anadolu Ajansı (2019). Lübnan tarihinin en kısıtlı bütçesini hazırlıyor. Erişim tarihi: 16.12.2020, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnan-tarihinin-en-kisitli-butcesini-hazirliyor/1467840
- Armaoğlu, F. (1997). 20.yy Siyasi Tarihi. Ankara: TTK.
Aydoğan, Hakan C. (2016). Golan Heights Israel’s red line, Netanyahu tells Putin. Erişim Tarihi: 15.12.2020, https://www.aa.com.tr/en/politics/golan-heights-israel-s-red-line-netanyahu-tells-putin/559228
- Bağlıoğlu, A. (2008). Lübnan’ın Tarihsel Dokusu ve Yönetim Anlayışındaki Mezhebi Etkiler. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3 (1), 13-36.
- BBC Turkish (2006 a). İsrail ordusu: Başarısızdık. Erişim Tarihi: 10.12.2020, http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2006/08/060824_israilfailings.shtml
- BBC Turkish (2006 b). İsrail'de Lübnan sarsıntısı. Erişim tarihi: 16.12.2020, http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2006/09/060913_israel_general.shtml
- BBC Turkish (2012) Ehud Barak Siyaseti Bıraktı. Erişim tarihi: 10.11.2020, https://www.bbc.com/turkce/haberler/2012/11/121126_barak_update
- BICOM Briefing (2019). Hezbollah’s Precision Missile Project. Britain Israel Communications and Research Center. Erişim T.: 15 Ocak 2020. http://www. bicom.org.uk/wp-content/uploads/2019/02/Precision-Project-Paper. pdf
- Blandford, N. (2017). Hezbollah’s Evolution From Lebanese Militia to Regional Player. Middle East Institute, Counterterrorism Series, Policy Paper 4. Erişim Tarihi 16.12.2020, https://www.mei.edu/sites/default/files/publications/ PP4_Blanford_Hezbollah.pdf
- Cicioğlu, F. (2007). Lübnan 2006. K. İnat ve M Ataman (Ed.), Ortadoğu Yıllığı 2006 (ss.151–183). Ankara: Nobel Yayınları.
- Collard, R. (2019). Untouchable No More: Hezbollah’s Fading Reputation. Erişim tarihi: 15.12.2020, https://foreignpolicy.com/2019/11/27/lebanon-protests-hezbollah-fading-reputation/
- Cordesman, Anthony H. & Sullivan, G. & Sullivan, William D. (2007) Lessons of the 2006 Israeli-Hezbollah War. Center for Strategic and International Studies, Significant Issues Series, 29 (4), 1-184.
- Danış, F. (2016). 2006 Savaşı’ndan Günümüze Lübnan’daki Siyasi Tablo. İnsamer, Analiz 19, Erişim Tarihi: 15.12.2020, https://insamer.com/rsm/ icerik/dosya/dosya_459.pdf
- El-Manar (2019). President Aoun: Lebanon to Have New Government That Implements Reforms. Erişim Tarihi: 15.12.2020, https://english. almanar.com.lb/869002
- Erdem, G. (2018). Lübnan’da Şii Siyasi Hareketin Evrimi: Emel’den Hizbullah’a. The Turkish Yearbook of International Relations, 49, 21-55.
- Göksun, Y. (2016). Suriye Krizi Bağlamında Hizbullah’ın Medya Stratejisi. SETA Analiz, 163. Erişim Tarihi: 05.12.2020, https://setav.org/assets/uploads/2016/ 09/20160927125405_hizbullahin-medya-stratejileri-pdf.pdf
- Geldi, M. (2019). Lübnan'ı artık Hizbullah mı yönetiyor? Erişim Tarihi: 16.12.2020, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnani-artik-hizbullah-mi-yonetiyor/1385104
- Geldi, M. (2020 a). Lebanon forms new government led by Hassan Diab. Erişim Tarihi: 14.12.2020, https://www.aa.com.tr/en/middle-east/lebanon-forms-new-government-led-by-hassan-diab-/1709745
- Geldi, M. (2020 b). Beyrut’ta hükümetin istifa haberinden sonra gösteriler başladı. Erişim tarihi: 10.12.2020, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/beyrut-ta-hukumetin-istifa-haberinden-sonra-gosteriler-basladi/1937488
- Geldi, M.l (2021). Lübnan'da Hariri hükümet kurma çalışmalarında sonuç alamamasından Cumhurbaşkanı Avn'ı sorumlu tuttu: Erişim Tarihi: 11.04.2021, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnanda-hariri-hukumet-kurma-calismalarinda-sonuc-alamamasindan-cumhurbaskani-avni-sorumlu-tuttu/2184469
- Haddad, S. (2009). Lebanon: From Consociationalism to Conciliation. Nationalism and Ethnic Politics, 15:3-4, 398–416.
- Hirst, D. (2011). Beware of Small States: Lebanon Battleground of the Middle East, Nation Books, US.
- Karataş, Z. (2018). Lübnan seçimleri: Düşük katılım, yüksek propaganda. Erişim tarihi: 11.04.2021, https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/lubnan-secimleri-dusuk-katilim-yuksek-propaganda/1142050
- Knudsen A. ve Kerr M. (2012). Lebanon: After the Cedar Revolution. Hurst &Company, London.
- Köse, T. vd. (2006). Lübnan Raporu, Lübnan’da İstikrar Arayışları. SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. Erişim Tarihi: 10.04.2021. http://file.setav.org/Files/Pdf/lubnanda-istikrar-arayislari.pdf.
- Münch-Heubner, P.L. (2002). Zwischen Konflikt und Koexistenz: Christentum und Islam im Libanon. Hanns-Seidel-Stiftung e.V., München Akademie für Politik und Zeitgeschehen. Aktuelle Analysen 28.
- Nakash, Y. (2006). Reaching for Power: The Shi’a in the Modern Arab World. New Jersey: Princeton University Press.
- Norton, Augustus R. (2007). The Role of Hezbollah in Lebanese Domestic Politics. The International Spectator, 42 (4), 475-491.
- Özdemirci, A. S. (2016). Suriye İç Savaşı’nın Lübnan’a Etkileri (2011-2016). Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 3 (2), 76-105.
- Sezer, S. (2019). Suriye Savaşının Yermuk Filistin Mülteci Kampı Üzerindeki Etkileri. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 6 (2), 133-165.
- Shapir, Yiftah S. (2017). Hezbollah as an army. Institute for National Security Studies Strategic Assessment, 19 (4), 67-77.
- Şöhret, M. (2012). Ulus Devletsiz Devlet Sistemi: Lübnan Modeli. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (1), 85-107.
- Tınas, M. (2017), “Lübnan’daki Suriyeli Mülteciler: Hükümet Stratejisi Yokluğunda Ekonomik, Siyasi ve Mezhepsel Zorluklar”, ORSAM Bölgesel Gelişmeler Değerlendirmesi, No. 62. Erişim Tarihi: 12.04.2021, https://www.orsam.org.tr/d_hbanaliz/62TR.pdf
- UNSC, United Nations Security Council (2006). S/RES/1701. Erişim Tarihi: 18.02.2020, https://unsco.unmissions.org/sites/default/files/s_res_17012006.pdf
- United Nations Meetings Coverage and Press Releases. Erişim Tarihi: 12.04.2021, https://www.un.org/press/en/2004/sc8181.doc.htm
- Yeşiltaş, M. ve Balcı, A.(2010) İkinci Lübnan Savaşı: Bir Yeniden Değerlendirme. Akademik Ortadoğu Dergisi, 4(2), 77-78.
THE ROLE OF HEZBOLLAH IN LEBANON FROM THE PERSPECTIVE OF THE JULY 2006 WAR, SYRIAN CRISE IN 2011 AND THE PROTESTS IN 2019
Yıl 2021,
Cilt: 10 Sayı: 1, 101 - 120, 26.05.2021
Mevlüt Bulut
,
Seher Bulut
Öz
On October 2019 Lebanon has been witnessing a massive wave of nationwide protests. The protests started with the government's desire to increase taxes on tobacco products, oil and WhatsApp calls. The anger revealed by the process of demonstrations indicates that the public's reliance on actors in political decision-making has declined gradually. However, it is difficult to say that this situation is the same for every actor in political decision-making processes. This article reveals how the protesters evaluated the role of Hezbollah, which is gradually increasing its power in Lebanese politics, in the developments in Lebanon. The study claims that the social, political and military situation of Hezbollah after the 2006 July War and the 2011 Syrian Crisis were the determinants of this role.
Kaynakça
- Allagha, J. (2006). The Shifts in Hizbullah’s Ideology: Religious Ideology, Political Ideology and Political Program, Amsterdam: Amsterdam University Press.
- Anadolu Ajansı (2019). Lübnan tarihinin en kısıtlı bütçesini hazırlıyor. Erişim tarihi: 16.12.2020, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnan-tarihinin-en-kisitli-butcesini-hazirliyor/1467840
- Armaoğlu, F. (1997). 20.yy Siyasi Tarihi. Ankara: TTK.
Aydoğan, Hakan C. (2016). Golan Heights Israel’s red line, Netanyahu tells Putin. Erişim Tarihi: 15.12.2020, https://www.aa.com.tr/en/politics/golan-heights-israel-s-red-line-netanyahu-tells-putin/559228
- Bağlıoğlu, A. (2008). Lübnan’ın Tarihsel Dokusu ve Yönetim Anlayışındaki Mezhebi Etkiler. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3 (1), 13-36.
- BBC Turkish (2006 a). İsrail ordusu: Başarısızdık. Erişim Tarihi: 10.12.2020, http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2006/08/060824_israilfailings.shtml
- BBC Turkish (2006 b). İsrail'de Lübnan sarsıntısı. Erişim tarihi: 16.12.2020, http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2006/09/060913_israel_general.shtml
- BBC Turkish (2012) Ehud Barak Siyaseti Bıraktı. Erişim tarihi: 10.11.2020, https://www.bbc.com/turkce/haberler/2012/11/121126_barak_update
- BICOM Briefing (2019). Hezbollah’s Precision Missile Project. Britain Israel Communications and Research Center. Erişim T.: 15 Ocak 2020. http://www. bicom.org.uk/wp-content/uploads/2019/02/Precision-Project-Paper. pdf
- Blandford, N. (2017). Hezbollah’s Evolution From Lebanese Militia to Regional Player. Middle East Institute, Counterterrorism Series, Policy Paper 4. Erişim Tarihi 16.12.2020, https://www.mei.edu/sites/default/files/publications/ PP4_Blanford_Hezbollah.pdf
- Cicioğlu, F. (2007). Lübnan 2006. K. İnat ve M Ataman (Ed.), Ortadoğu Yıllığı 2006 (ss.151–183). Ankara: Nobel Yayınları.
- Collard, R. (2019). Untouchable No More: Hezbollah’s Fading Reputation. Erişim tarihi: 15.12.2020, https://foreignpolicy.com/2019/11/27/lebanon-protests-hezbollah-fading-reputation/
- Cordesman, Anthony H. & Sullivan, G. & Sullivan, William D. (2007) Lessons of the 2006 Israeli-Hezbollah War. Center for Strategic and International Studies, Significant Issues Series, 29 (4), 1-184.
- Danış, F. (2016). 2006 Savaşı’ndan Günümüze Lübnan’daki Siyasi Tablo. İnsamer, Analiz 19, Erişim Tarihi: 15.12.2020, https://insamer.com/rsm/ icerik/dosya/dosya_459.pdf
- El-Manar (2019). President Aoun: Lebanon to Have New Government That Implements Reforms. Erişim Tarihi: 15.12.2020, https://english. almanar.com.lb/869002
- Erdem, G. (2018). Lübnan’da Şii Siyasi Hareketin Evrimi: Emel’den Hizbullah’a. The Turkish Yearbook of International Relations, 49, 21-55.
- Göksun, Y. (2016). Suriye Krizi Bağlamında Hizbullah’ın Medya Stratejisi. SETA Analiz, 163. Erişim Tarihi: 05.12.2020, https://setav.org/assets/uploads/2016/ 09/20160927125405_hizbullahin-medya-stratejileri-pdf.pdf
- Geldi, M. (2019). Lübnan'ı artık Hizbullah mı yönetiyor? Erişim Tarihi: 16.12.2020, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnani-artik-hizbullah-mi-yonetiyor/1385104
- Geldi, M. (2020 a). Lebanon forms new government led by Hassan Diab. Erişim Tarihi: 14.12.2020, https://www.aa.com.tr/en/middle-east/lebanon-forms-new-government-led-by-hassan-diab-/1709745
- Geldi, M. (2020 b). Beyrut’ta hükümetin istifa haberinden sonra gösteriler başladı. Erişim tarihi: 10.12.2020, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/beyrut-ta-hukumetin-istifa-haberinden-sonra-gosteriler-basladi/1937488
- Geldi, M.l (2021). Lübnan'da Hariri hükümet kurma çalışmalarında sonuç alamamasından Cumhurbaşkanı Avn'ı sorumlu tuttu: Erişim Tarihi: 11.04.2021, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/lubnanda-hariri-hukumet-kurma-calismalarinda-sonuc-alamamasindan-cumhurbaskani-avni-sorumlu-tuttu/2184469
- Haddad, S. (2009). Lebanon: From Consociationalism to Conciliation. Nationalism and Ethnic Politics, 15:3-4, 398–416.
- Hirst, D. (2011). Beware of Small States: Lebanon Battleground of the Middle East, Nation Books, US.
- Karataş, Z. (2018). Lübnan seçimleri: Düşük katılım, yüksek propaganda. Erişim tarihi: 11.04.2021, https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/lubnan-secimleri-dusuk-katilim-yuksek-propaganda/1142050
- Knudsen A. ve Kerr M. (2012). Lebanon: After the Cedar Revolution. Hurst &Company, London.
- Köse, T. vd. (2006). Lübnan Raporu, Lübnan’da İstikrar Arayışları. SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. Erişim Tarihi: 10.04.2021. http://file.setav.org/Files/Pdf/lubnanda-istikrar-arayislari.pdf.
- Münch-Heubner, P.L. (2002). Zwischen Konflikt und Koexistenz: Christentum und Islam im Libanon. Hanns-Seidel-Stiftung e.V., München Akademie für Politik und Zeitgeschehen. Aktuelle Analysen 28.
- Nakash, Y. (2006). Reaching for Power: The Shi’a in the Modern Arab World. New Jersey: Princeton University Press.
- Norton, Augustus R. (2007). The Role of Hezbollah in Lebanese Domestic Politics. The International Spectator, 42 (4), 475-491.
- Özdemirci, A. S. (2016). Suriye İç Savaşı’nın Lübnan’a Etkileri (2011-2016). Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 3 (2), 76-105.
- Sezer, S. (2019). Suriye Savaşının Yermuk Filistin Mülteci Kampı Üzerindeki Etkileri. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 6 (2), 133-165.
- Shapir, Yiftah S. (2017). Hezbollah as an army. Institute for National Security Studies Strategic Assessment, 19 (4), 67-77.
- Şöhret, M. (2012). Ulus Devletsiz Devlet Sistemi: Lübnan Modeli. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (1), 85-107.
- Tınas, M. (2017), “Lübnan’daki Suriyeli Mülteciler: Hükümet Stratejisi Yokluğunda Ekonomik, Siyasi ve Mezhepsel Zorluklar”, ORSAM Bölgesel Gelişmeler Değerlendirmesi, No. 62. Erişim Tarihi: 12.04.2021, https://www.orsam.org.tr/d_hbanaliz/62TR.pdf
- UNSC, United Nations Security Council (2006). S/RES/1701. Erişim Tarihi: 18.02.2020, https://unsco.unmissions.org/sites/default/files/s_res_17012006.pdf
- United Nations Meetings Coverage and Press Releases. Erişim Tarihi: 12.04.2021, https://www.un.org/press/en/2004/sc8181.doc.htm
- Yeşiltaş, M. ve Balcı, A.(2010) İkinci Lübnan Savaşı: Bir Yeniden Değerlendirme. Akademik Ortadoğu Dergisi, 4(2), 77-78.