The Evaluation of Graduate Theses Related to the Classroom Teachers in Turkey in Terms of Gender Variable

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 3, 300 - 316, 30.11.2020

Nisa Kara Mehmet Kaan Demir

Öz

In this research, it is aimed to quantitatively reveal the situations that make a significant difference between "female" and "male" classroom teachers in the graduate theses about classroom teachers. The data acquired in this screening model-based study, is analyzed by the content analysis method and the quantitative paradigm is adopted. The data of the research consisted of studies with significant differences according to gender variable among the graduate theses written about the classroom teachers in Turkey between the years 2000-2020 which are allowed to be published in pdf format through the "Thesis Center" on the web page of Council of Higher Education (YÖK). The theses subject to the examination were obtained through a search made with the keywords "classroom teacher" in the thesis search engine. SPSS package program was used in the analysis of the data. According to the results of the research; it is the master's thesis of most of the theses in which there are significant differences depending on the gender variable related to classroom teachers, most of the thesis writers and thesis advisors are male, the majority of thesis advisors are Asst. Prof., mostly, quantitative research method is used in the theses and scale is used as the measurement tool, among the variables found in the theses, gender appears to be the first, most of the researches are conducted in district centers, the sample of theses is mostly women, there is mostly one significant difference in theses depending on gender and in the theses, it was found that there are situations that make a significant difference in favor of women. In the theses, it is determined that the situation that makes the most significant difference among the male classroom teachers is between the “high proficiency evaluations about teaching the field education lessons” and “The high level of instructional leadership relations”, while the situation that makes the most significant difference among women".

Anahtar Kelimeler

Classroom teacher, Gender, Graduate thesis

Türkiye’de Sınıf Öğretmenleri İle İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin Cinsiyet Değişkeni Açısından Değerlendirilmesi

Öz

Bu araştırmada sınıf öğretmenleri ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerde ‘’kadın’’ ve ‘’erkek’’ sınıf öğretmenleri arasında anlamlı fark yaratan durumların nicel olarak ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çalışma nicel paradigmanın benimsendiği, tarama modelinde hazırlanmış içerik analizi yönteminin kullanıldığı bir araştırmadır. Araştırmanın verilerini Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) web sayfasından "Ulusal Tez Merkezi" aracılığıyla pdf formatında yayımlanma izni bulunan, 2000-2020 yılları arasında Türkiye’de sınıf öğretmenleri ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerden, cinsiyet değişkenine göre anlamlı farkların bulunduğu çalışmalar oluşturmuştur. İncelemeye tabi tutulan tezlere, tez arama motorunda “sınıf öğretmeni” anahtar kelimeleri ile yapılan tarama sonucunda ulaşılmıştır. Araştırmada verilerin analizinde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; sınıf öğretmenleri ile ilgili cinsiyet değişkenine bağlı olarak anlamlı farklılıkların bulunduğu tezlerin çoğunun yüksek lisans tezi olduğu tespit edilmiştir. Tez yazarlarının ve tez danışmanlarının çoğunun erkek olduğu ayrıca tez danışmanlarının çoğunluğunun Dr. Öğr. Üyesi olduğu görülmüştür. Tezlerde en çok nicel araştırma metodunun kullanıldığı ve en çok ölçme aracı olarak ölçek kullanıldığı saptanmıştır. Tezlerde bulunan değişkenler arasında cinsiyetin birinci sırada yer aldığı, araştırmaların en çok ilçe merkezlerinde yapıldığı bulgusuna ulaşılmıştır. Tezlerin örneklemini daha çok kadınların oluşturduğu tespit edilmiştir. Tezlerde cinsiyete bağlı olarak en çok bir adet anlamlı farkın bulunduğu ve tezlerde en çok kadınların lehine anlamlı farklılık yaratan durumların bulunduğu tespit edilmiştir. Tezlerde erkek sınıf öğretmenleri açısından en çok anlamlı fark yaratan durumun “Alan eğitimi dersleri öğretimine ilişkin yeterlik düzeylerinin yüksek olması” ve ‘’Öğretimsel liderlik düzeylerinin yüksek olması’’ olduğu görülürken, kadınlar açısından en çok anlamlı fark yaratan durumun ise “Sınıf yönetimi becerilerinin yüksek olması” olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

sınıf öğretmeni, cinsiyet, lisansüstü tez

Kaynakça

• AA. (Anadolu Ajansı). (2019). Yükseköğretim istatistikleri açıklandı. https://www.aa.com.tr/tr/egitim/yuksekogretim-istatistikleri-aciklandi/1468890. 02.06.2019 tarihinde erişildi.
• Arıcı, H. (2001). Sosyal bilimler alanında bilim adamı yetiştirme lisansüstü eğitim. Bilim Adamı Yetiştirme-Lisansüstü Eğitim, TÜBA Yayını, Bilimsel Toplantılar, 7, 53-64.
• Aydın, R., Şahin, H., & Topal, T. (2008). Türkiye’de ilköğretime sınıf öğretmeni yetiştirmede nitelik arayışları. Türkiye Sosyal Araştırmalar, 12(2), 119-142.
• İnce, M. L., & Korkusuz, F. (2006). Lisansüstü eğitim hedeflerini geliştirmede öğrenci öğretim üyesi etkileşimi: bir disiplinin farklı üniversitelerde ve farklı disiplinlerin bir üniversitedeki durumu. TÜBİTAK Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Grubu, Proje No: 104K093.
• Gürkan, T. (1993). İlkokul Öğretmenlerinin öğretmenlik tutumları ile benlik kavramları arasındaki ilişki. Ankara: Sevinç Matbaası.
• Güven, İ., & Tunç, B. (2007). Lisansüstü öğretim öğrencilerinin akademik sorunları: Ankara Üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü örneği. Eğitim Bilimleri, 173, 157–171.
• Karaman, S., & Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 94-114.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri (15. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kavcar, C. (1987). Yüksek öğretmen okulunun öğretmen yetiştirmedeki yeri. Öğretmen Yetiştiren Yüksek Öğretim Kurumlarının Dünü-Bugünü-Geleceği Sempozyumu, Gazi Üniversitesi Ankara.
• Köseoğlu, K. (1994). İlköğretime öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanı yeterliklerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• MEB. (2019). Milli eğitim istatistikleri. http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_09/30102730_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2018_2019.pdf 25.04.2020 tarihinde erişildi.
• Resmi Gazete. (2018). Yükseköğretim kanunu ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair kanun. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/05/20180518-1.htm. 30.03.2020 tarihinde erişildi.
• Senemoğlu, N. (1992). İngiltere’de ilköğretime öğretmen yetiştirme ve Türkiye ile karşılaştırılması: Türkiye’de ilköğretime öğretmen yetiştirmenin geliştirilmesi için bazı öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 143–156.
• Sevinç, B. (2001). Türkiye' de lisansüstü eğitim uygulamaları, sorunlar ve uygulamalar. DEÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1),25-40.
• YÖKTEZ. (2019). Tez tarama. https://tez.yok.gov.tr/. (31.07.2019’da erişildi.).