Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Teknolojik Pedagojik Alan Bilgi Düzeyleri ve Teknoloji Metaforlarının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 3, 490 - 522, 30.11.2022

Gönül Filiz , Ali Yiğit Kutluca , Elif Yeşim Üstün

Öz

Bu çalışmanın amacı okul öncesi öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgileri (TPAB) düzeyleri ile “teknoloji” ve “teknoloji kullanımı” kavramlarına ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla belirlemektir. Çalışmanın örneklemini bir vakıf üniversitesinde birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıf düzeyinde öğrenim görmekte olan 134 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Nicel ve nitel araştırma tekniklerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma deseni kullanılmıştır. Veri toplama süreci 2021-2022 bahar döneminde gerçekleşmiştir. Öğretmen adaylarına iki bölümden oluşan form uygulanmıştır. Formun ilk bölümünde “OÖE-TPAB” ölçek formu, ikinci bölümünde metafor oluşturma formu bulunmaktadır. Metafor oluşturma formu “Teknoloji … gibidir/ benzerdir, çünkü …” ve “Teknoloji kullanımı… gibidir/benzerdir, çünkü …” ifadesini içeren açık uçlu iki sorudan oluşmaktadır. OÖE-TPAB ölçeğinden elde edilen veriler tanımlayıcı istatistikler ile analiz edilirken, oluşturulan metaforlar içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. İstatistiksel sonuçlara göre öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) düzeyleri yüksek çıkmıştır. Teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) düzeyleri sınıf düzeyi arttıkça artmıştır ve TPAB düzeyi bağlamında dördüncü sınıflar lehine diğer sınıflarla arasında anlamlı fark bulunmuştur. Teknoloji ve teknoloji kullanımı kavramlarına ilişkin en fazla metafor “fayda-zarar olarak”, ikinci en fazla metafor “olumlu yönü ile” kategorilerinde toplanmıştır. Çalışmanın sonucunda teknoloji ve teknoloji kullanımı kavramlarına ilişkin olumlu algıları bulunan öğretmen adaylarının TPAB düzeyleri de yüksek bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, Okul öncesi öğretmen adayları, teknolojik pedagojik alan bilgisi, tpab, Teknoloji

The Preschool Teacher Candidates' Technological Pedagogical Content Knowledge Levels and Technology Metaphors

Öz

The aim of this study is to determine preschool teacher candidates' technological pedagogical content knowledge (TPACK) levels and their perceptions of the concepts of "technology" and "use of technology" through metaphors. The sample of the study consists of 134 pre-service teachers studying at the first, second, third and fourth grade levels at a foundation university. Mixed research design, in which quantitative and qualitative research techniques are used together, was used. The data collection process took place in the spring term of 2021-2022. A form consisting of two parts was applied to the teacher candidates. In the first part of the form, there is the “TSI-TPACK” scale form, and in the second part there is the metaphor creation form. The metaphor creation form consists of two open-ended questions that include “Technology is like/similar because …” and “Technology use is like/similar because …”. While the data obtained from the TCI-TPACK scale were analyzed with descriptive statistics, the created metaphors were analyzed with the content analysis method. According to statistical results, pre-service teachers' technological pedagogical content knowledge (TPACK) levels were found to be high. Technological pedagogical content knowledge (TPACK) levels increased as the grade level increased, and a significant difference was found in favor of fourth graders in terms of TPACK level. The most metaphors related to the concepts of technology and technology use were gathered in the categories of "benefit-harm", and the second most metaphors in the categories of "with its positive aspect". As a result of the study, the TPACK levels of the teacher candidates who had positive perceptions about the concepts of technology and technology use were also found to be high.

Anahtar Kelimeler

Pre-school, Pre-school teacher candidates, tecnological pedagogical content knowledge, Tpack, Tecnology

Kaynakça

• Akkoç, H., Özmantar, F. ve Bingölbali, E. (2008). Matematik öğretmen adaylarına teknolojik pedagojik alan bilgisi kazandırma amaçlı bir program geliştirme. 107K531 no’lu TÜBİTAK Projesi, 1. Dönem Gelişme Raporu.
• Akkoyunlu, B., & Yılmaz Soylu, M. (2010). Öğretmenlerin sayısal yetkinlikleri üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 748-768.
• Altun, D., & Ulusoy, M. (2018). Dijital yerlilerin teknoloji ve sosyal medya hakkındaki algıları: okul öncesi öğretmen adaylarının sahip oldukları metaforların incelenmesi. Uluslararası Necatibey Eğitim ve Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi, (26-28 Ekim 2018), Balıkesir, Türkiye.
• Angeli, C., & Valanides, N. (2009). Epistemological and methodological issues for the conceptualization, development, and assessment of ICT-TPCK: Advances in technological pedagogical content knowledge (TPCK). Computers & Education, 52(1), 154-168.
• Arslan, A., & Zengin, R. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının teknoloji kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 55, 23-36.
• Baran, E., & Canbazoğlu Bilici, S. (2015). Teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) üzerine alanyazın incelemesi: Türkiye örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 15–32.
• Baran, E., Chuang, H. H., & Thompson, A. (2011). TPACK: An emerging research and development tool for teacher educators. Turkish Online Journal of Educational Technology, 10(4), 370-377.
• Bardakçı, S. (2018). "Dijital Yaşamda Çocuk" kitabı üzerine bir inceleme. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(2) , 232-242.
• Berk, L. (2002). Child development (5. Ed). Boston: Allyn and Bacon.
• Gozum C., İbrahim A., & Demir Ö. (2021). Technological pedagogical content knowledge selfconfidence of prospective preschool teachers for science education during the COVID-19 period: A structural equational modelling. International Journal of Curriculum and Instruction, 13(1). 712–742.
• Christakis, D., A., & Garrison, M., M. (2009). Preschool-aged children’s television viewing in childcare settings. Pediatrics, 124(6), 1627–32.
• Cin, A., & Yanpar Yelken, T. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgileri ile bilişim teknolojisi kullanım düzeylerinin incelenmesi. Journal of International Social Research, 12(65), 741-755.
• Click, P., M., Karkos, K. A., & Robertson, C. (2014). Administration of programs for young children. Stamford, CT: Cengage Learning.
• Coople, C. & Bredekamp, S. (2009). Developmentally appropriate practice in early childhood programs serving children from birth through age 8. National Association for the Education of Young Children.
• Cox, S., & Graham, C. R. (2009). Using an elaborated model of the TPACK framework to analyze and depict teacher knowledge. TechTrends, 53(5), 60-69.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approach. Sage.
• Creswell, J. W. (2015). A concise introduction to mixed methods research. Sage.
• Çiftçi, S., Taşkaya, S. M., & Alemdar , M. (2013). Sınıf öğretmenlerinin FATİH projesine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 12(1), 227-240.
• Demircan, N. (2021). Okulöncesi öğretmenlerinin teknolojik pedagojik içerik bilgisi ile bilgi iletişim teknolojisi kullanımı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Demirer, V., & Dikmen, C. H. (2016). Öğretmenlerin teknoloji entegrasyonuna yönelik davranışlarını etkileyen değişkenlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3),153-167.
• Demirezen, D., & Alakurt, T. (2022). Okul öncesi öğretmenlerine yönelik teknolojik pedagojik alan bilgisi ölçeğinin türk örnekleminde psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Anadolu University Journal of Education Faculty, 6(3), 277-293.
• Erten, P. (2019). Z kuşağının dijital teknolojiye yönelik tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 190- 202.
• Farjon, D., Smits, A., & Voogt, J. (2019). Technology integration of pre-service teachers explained by attitudes and beliefs, competency, access, and experience. Computers & Education, 130(1), 81-93.
• Fidan, M. (2014). Öğretmen teknoloji ve sosyal ağ adaylıklarının metaforik algıları. Akademik Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1), 483-496.
• Göksu, İ., & Koçak, Ö. (2020). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojilerine yönelik metaforik algıları. Journal of Instructional Technologies and Teacher Education, 9(2), 125-143.
• Gurney, B. F. (1995). Römorkörler ve tenis oyunları: Metaforlar aracılığıyla ortaya çıkan hizmet öncesi öğretim ve öğrenme kavramları. Fen Öğretiminde Araştırma Dergisi, 32(6), 569-583.
• Gül, G. (2007). Okuryazarlık sürecinde aile katılımının rolü. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 17-30.
• Güleç, V. (2018). Aile ilişkilerinin sosyal medya ile çöküşü. Yeni Medya Elektronik Dergi, 2, 105-120.
• Günüç, S. (2017). Eğitimde teknoloji entegrasyonunun kuramsal temelleri. Anı Yayıncılık.
• Haktanır, G. (2008). Okul öncesi öğretmeni’nin niteliği. Eğitime Bakış Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 4(12), 22-35.
• Hartati, S., & Fahrurrozi (2021). The effect of self-regulation and creative thinking skills on technological pedagogical and content knowledge (tpack) competency of early childhood teachers. Review of International Geographical Education (RIGEO), 11(2), 221-231.
• Haşlaman, T., Kuşkaya-Mumcu, F., & Usluel, Y. K. (2007). The integration of information and communication technologies in learning and teaching process: A lesson plan example. Education and Science, 32(146), 54-63.
• Hesse-Biber, S. (2010). Qualitative approaches to mixed methods practice. Qualitative Inquiry, 16(6), 455–468.
• Heylighen F., & Bollen J. (1996). The world-wide web as a super-brain: From metaphor to model. In Cybernetics and Systems '96 R. Trappl (ed.) Austrian Society for Cybernetics.
• Hixon, E., & Buckenmeyer, J. (2009). Revisiting technology integration in schools: Implications for professional development. Computers in the Schools, 26, 130- 146.
• Hobbs, R. (2010). Digital and media literacy: A plan of action. The Aspen Institute. Retrieved March 2, 2021, from https://eric.ed.gov/?id=ED523244.
• Hofer, M., & Harris, J. (2010). Differentiating TPACK development: Using learning activity types with inservice and preservice teachers. In Society for Information Technology & Teacher Education International Conference (pp. 3857-3864). Association for the Advancement of Computing in Education (AACE).
• Holloway, I., & Wheeler, S. (1996). Qualitative research for nurses. Blackwell Science Ltd.
• İlkay, N. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgilerine yönelik özyeterliklerinin incelenmesi: Sakarya Üniversitesi örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Kabakçı Yurdakul, İ., Şahin İzmirli, Ö., & Örün, Ö. (2015). Öğretim elemanı teknoloji danışmanlığı programı: dönüştürücü öğrenme kuramı bakış açısı ile mesleki gelişim sürecini inceleme. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1), 89-110.
• Kandemir, M. (2019). Öğretmenlerin teknolojik pedagojik alan bilgileri, mesleğe adanmışlıkları ve teknoloji kullanım düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Kayaduman, H., Sırakaya, M., & Seferoğlu, S. S. (2011). Eğitimde FATİH projesinin öğretmenlerin yeterlik durumları açısından incelenmesi. XIII. Akademik Bilişim Konferansı’nda (AB11) sunulan bildiri, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Keating, T., & Evans, E. (2001). Three computers in the back of the classroom: Pre-service teachers’ conceptions of technology integration. In R. Carlsen, N. Davis, J. Price, R. Weber, & D. Willis (Eds.), Society for Information Technology and Teacher Education Annual (pp. 1671–1676). Association for the Advancement of Computing in Education.
• Kewalramani, S., & Havu-Nuutinen, S. (2019). Preschool teachers’ beliefs and pedagogical practices in the integration of technology: a case for engaging young children in scientific inquiry. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 15(12), 1-13.
• Koehler, M. J. & Mishra, P. (2005). What happens when teachers design educational technology? The development of Technological Pedagogical Content Knowledge. Journal of Educational Computing Research. 32(2), 131-152.
• Koehler, M. J., Mishra, P., & Yahya, K. (2007). Tracing the development of teacher knowledge in a design seminar: Integrating content, pedagogy and technology. Computers & Education, 49, 740-762.
• Korucu, A. T., Usta, E., & Atun, H. (2017). Teknolojik pedagojik alan bilgisi üzerine yapılan 2010-2016 dönemi araştırmalardaki eğilimler. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 104-133.
• Kövecses, Z. (2010). A new look at metaphorical creativity in cognitive linguistics. Cognitive.
• Kurt, A. & Özer, Ö. (2013). Metaphorical perceptions of technology: Case of Anadolu University teacher training certificate program. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(2) , 94-112.
• Kutluca, T., & Birgin, O. (2007). Doğu denklemi konusunda geliştirilen bilgisayar destekli öğretim materyali hakkında matematik öğretimi adaylarının görüşlerinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(2), 81-97.
• Lavidas, K., Katsidima, M.-A., Theodoratou, S., Komis, V., & Nikolopoulou, K. (2021). Preschool teachers’ perceptions about TPACK in Greek educational context. Journal of Computers in Education, 8(3), 395–410.
• Lei, J. (2009). Digital natives as preservice teachers: What technology preparation is needed? Journal of Computing in Teacher Education, 25(3), 87-97.
• Margerum-Lays J., & Marx R.W. (2003). Teacher knowledge of educational technology: a case study of student/mentor teacher pairs. In y. Zhao (Eds.) What should teachers know about technology? Perspectives and practices (pp. 123–159). Information Age Publishing.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Nobel Yayın Dağıtım.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. Sage.
• Mishra, P., & Koehler, M. J. (2006). Technological pedagogical content knowledge: A framework for teacher knowledge. The Teachers College Record, 108(6), 1017–1054.
• Moser, K. S. (2000). Metaphor analysis in psychology-method, theory, and fields of application. Forum Qualitative Sozialforschung/Forum: Qualitative Social Research, 1(2), 1-10.
• Onwuegbuzie, A. J., & Collins, K. M. T. (2010). An innovative method for stress and coping researchers for analyzing themes in mixed research: Introducing chi-square automatic interaction detection (CHAID). In K. M. T. Collins, A. J. Onwuegbuzie, & Q. G. Jiao (Eds.), Toward a broader understanding of stress and coping: Mixed methods approaches (pp. 287–301). IAP Information Age Publishing.
• Oppermann, E., Brunner, M., & Anders, Y. (2019). The interplay between preschool teachers' science self-efficacy beliefs, their teaching practices, and girls' and boys' early science motivation. Learning and Individual Differences, 70, 86-99.
• Özdurak Sıngın, R. H. & Gökbulut, B. (2020). Okul öncesi öğretmenlerinin teknopedagojik yeterliklerinin belirlenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 269-280.
• Öztürk, E. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının teknolojik pedagojik içerik bilgilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 223-228.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. Sage.
• Pierson, M. (1999). Technology practice as a function of pedagogical expertise. Unpublished Doctoral Dissertation, Arizona State University, Retrieved from UMI Dissertation Service, 9924200.
• Pierson, M. E. (2001) Technology ıntegration practice as a function of pedagogical expertise. Journal of Research on Computing in Education, 33(4), 413-430.
• Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5), 1-5.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55(55), 459-496.
• Sağlam-Kaya, Y. (2019). Öğretmen adaylarının teknopedagojik eğitim yeterliklerinin çeşitli değişkenler ve öğretmen öz yeterlikleri bağlamında incelenmesi. Journal of Theoretical Educational Science, 12(1), 185-204.
• Sang, G., Tondeur, J., Chai, C. S., & Dong, Y. (2016). Validation and profile of Chinese pre-service teachers’ technological pedagogical content knowledge scale. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 44(1), 49-65.
• Sang, G., Valcke, M., Van Braak, J., & Tondeur, J. (2010). Student teachers’ thinking processes and ICT integration: Predictors of prospective teaching behaviors with educational technology. Computers & Education, 54(1), 103–112.
• Scherer, D., Müller, A., & Behnke, S. (2010). Evaluation of pooling operations in convolutional architectures for object recognition. In International conference on artificial neural networks (pp. 92-101). Springer.
• Sharts-Hopko, N. C. (2002). Assessing rigor in qualitative research. Journal of the Association of Nurses in Aids Care, 13(4), 84-86.
• Shulman, L. S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. Educational Researcher, 15(2), 4-14.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston, Pearson.
• Tandon, P. S., Zhou, C., Lozano, P., & Christakis, D. A. (2011). Preschoolers’ total daily screen time at home and by type of childcare. The Journal of pediatrics, 158(2), 297-300.
• Taotao, L., Guoqing, Z., Xinyuan, L., Rongchi, Z., Kui X., & Yanyan, D. (2022). Exploring Chinese in-service primary teachers’ technological pedagogical content knowledge (TPACK) for the use of thinking tools. Asia Pacific Journal of Education, 42(2), 350-370.
• Tashakkori, A., & Teddlie, C. (2010). SAGE Handbook of mixed methods in social & behavioral research. Sage.
• Tokmak Sancar, H., Yelken Yanpar, T., & Konokman Yavuz, G. (2013). Pre-service teachers’ perceptions on development of their IMD competencies through TPACK-based activities. Educational Technology & Society, 16(2), 243–256.
• Tonbuloğlu, İ., & İşman, A. (2014). Öğretmenlerin sosyal ağları kullanım profillerinin incelenmesi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 3(1), 320-338.
• Tondeur, J., Pareja Roblin N., van Braak, J., Fisser, P., & Voogt, J. (2013). Technological pedagogical content knowledge in teacher education: In search of a new curriculum. Educational Studies, 39(2), 239-243
• UNICEF (2014). Policy paper on improving conditional cash transfers programmed in Turkey, UNICEF.
• Vygotsky, L. S. (1978). Mind in Society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.
• Yalçın, Z. B. (2021). Okul öncesi eğitime yönelik teknolojik pedagojik alan bilgisi ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, Y. (2016). Eğitim sosyolojisi perspektif ile Piaget ve Vygotsky'nin bilişsel gelişim kuramları üzerine sosyolojik bir analiz denemeleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 617-628.
• Yolcu, H., Kaya Durna, D., Akan, A., & Uluçınar Sağır, Ş. (2022). Analysis of studies on pedagogical content knowledge and technological pedagogical content knowledge by meta-synthesis method. Educational Academic Research, 46(1) 106-121.