Determination of Science Teachers' Instructional Adaptations for Students with Special Needs Who Continue Their Education Through Inclusion

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 157 - 178, 31.07.2023

Ahmet Serhat Uçar , Havva Aysun Karabulut , Kadriye Uçar

Öz

In this study, it was aimed to examine science teachers' instructional adaptations for students with special needs who continue their education through inclusion. Semi-structured interviews were used as a data collection tool in the study conducted by adopting a qualitative research approach. The participants of the study were 8 science teachers who graduated from science teaching undergraduate programme and currently working in various schools in MoNE. The data obtained from semi-structured interviews were subjected to content analysis. The findings of the study show that science teachers endeavour to take instructional adaptations into consideration in the stages of planning instruction, teaching process, material use, organising the teaching environment and evaluating instruction. In the planning process, teachers took into consideration variables such as student's developmental level, curriculum, student's readiness and IEP, while in the teaching process, it was determined that they used adaptations such as including materials that appeal to various senses, student's position in the classroom and associating information with daily life. It was determined that science teachers, who prefer materials that are interesting, contain visuals and suitable for student level in terms of material use, prefer sitting the student in the front row and U-arrangement adaptations in terms of environment arrangement. In the evaluation process, it was observed that different types of evaluation were frequently used as well as additional time adaptation. The findings of the research are largely similar to the studies conducted with other branch teachers in the literature. However, it was determined that science teachers lacked knowledge about adaptation types and adaptations that can be made. It is thought that this deficiency can be significantly reduced by including more compulsory courses on individuals with special needs in teaching undergraduate programmes.

Anahtar Kelimeler

Inclusion, Students with special needs, Instructional adaptations, Science

Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Yoluyla Eğitimlerini Sürdüren Özel Gereksinimli Öğrencilere Yönelik Öğretimsel Uyarlamalarının Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmada fen bilgisi öğretmenlerinin kaynaştırma yoluyla eğitimlerini sürdüren özel gereksinimli öğrencilere yönelik öğretimsel uyarlamalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yaklaşımı benimsenerek yürütülen çalışmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşmelerden yararlanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları fen bilgisi öğretmenliği lisans programı mezunu olup halihazirda MEB’de çeşitli okullarda görev yapan 8 fen bilgisi öğretmenidir. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma bulguları fen bilgisi öğretmenlerinin öğretimi planlama, öğretim süreci, materyal kullanımı, öğretim ortamını düzenleme ve öğretimi değerlendirme aşamalarında öğretimsel uyarlamaları göz önünde bulundurma çabası içerisinde olduğunu göstermektedir. Öğretmenlerin planlama sürecinde öğrencinin gelişim seviyesi, müfredat, öğrencinin hazır bulunuşluğu ve BEP gibi değişkenleri göz önünde bulundururken öğretim sürecinde çeşitli duyulara hitap eden materyallere yer verme, öğrencinin sınıf içi konumu ve bilgileri günlük yaşamla ilişkilendirme gibi uyarlamalara başvurduğu tespit edilmiştir. Materyal kullanımı noktasında ilgi çekici, görseller içeren ve öğrenci seviyesine uygun materyalleri tercih eden fen bilgisi öğretmenleri, ortam düzenlemesi bağlamında öğrenciyi en ön sırada oturtma ve U düzeni uyarlamalarını tercih ettiği belirlenmiştir. Değerlendirme sürecinde ise sıkça farklı değerlendirme türlerinden yararlanmanın yanında ek süre uyarlamasına yer verildiği görülmüştür. Araştırma bulguları büyük oranda alanyazında diğer branş öğretmenleri ile yapılan çalışmalarla benzerlik göstermektedir. Ancak fen bilgisi öğretmenlerinin uyarlama türleri ve gerçekleştirilebilecek uyarlamalara ilişkin bilgi düzeyinde eksikleri olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlik lisans programlarında özel gereksinimli bireylere ilişkin daha fazla zorunlu derse yer verilerek bu sonunun önemli ölçüde azaltılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kaynaştırma, Özel gereksinimli bireyler, Öğretimsel uyarlamalar, Fen bilimleri

Kaynakça

• Akın, E. (2015). Türkçe öğretmenlerinin kaynaştırma öğrencilerinin eğitiminde çoklu ortam araçlarından faydalanmaya yönelik görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 384-393.
• Akkuş, Ş. (2019). Fen bilimleri dersine giren öğretmenlerin kaynaştırma eğitimine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya
• Aktaş, B., & Çiftci-Tekinarslan, İ. (2016). Müzik öğretmenlerinin kaynaştırma öğrencilerine yönelik yaptıkları öğretim uyarlamalarının belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(Ipekyolu Özel Sayısı), 2165-2179.
• Allen, M. H., Matthews, C. E., & Parsons, S. A. (2013). A second-grade teacher’s adaptive teaching during an integrated science-literacy unit. Teaching and Teacher Education, 35, 114-125.
• Altun, T., & Filiz, T. (2020). Sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin eğitimine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 10(1), 1-22.
• Atbaşı, Z. (2020). Öğrenme güçlüğünde müdahaleye yanıt modeli ve uygulanması. Kurnaz, A. ve Sarı, H. (Ed.), Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve eğitimleri içinde (ss. 152-173). Pegem Akademi.
• Avşar-Tuncay, A., & Kızılaslan, A. (2022). Pre-service teachers sentiments attitudes and concerns about inclusive education in Turkey. European Journal of Special Needs Education, 37(2), 309-322.
• Aydın, M. E., & Yıldırım, H. H. (2022). Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerde akademik becerilerin öğretimi, H. H. Selvi (Ed.). Rehabilitasyon merkezlerine yönelik özel eğitim el kitabı içinde (ss.259-286). Eğiten Kitap
• Ballone, L. M., & Czerniak, C. (2001). Teachers beliefs about accommodating students learning styles in science classes. The Electronic Journal for Research in Science & Mathematics Education, 6(2), 1-43.
• Batu, E. S., & Kırcaali İftar, G. (2010). Kaynaştırma (5. Baskı).Kök Yayıncılık.
• Batu, S. E., Cüre, G., Erten, A. F., Gövercin, D., & Keskin, M. (2018). Türkiye’de ilkokul ve ortaokullarda yürütülen kaynaştırma uygulamalarıyla ilgili araştırmaların gözden geçirilmesi. Özel Eğitim Dergisi, 19(3), 577-614.
• Brigham, F. J., Scruggs, T. E., & Mastropieri, M. A. (2011). Science education and students with learning disabilities. Learning Disabilities Research & Practice, 26(4), 223-232.
• Cavkaytar, A. (2000). Zihin engellilerin eğitim amaçları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 115-121.
• Cengiz, M. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerinin kaynaştırma becerileri öz değerlendirmeleri ve kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Corbin, J. M., & Strauss, A. (1990). Grounded theory research: Procedures, canons, and evaluative criteria. Qualitative Sociology, 13(1), 3-21.
• Creswell, J. W. (2014). Educational research: planning, conducting, and evaluating quanitative and qualitative Research. New Jersey: Pearson Education.
• Cross, A. F., Traub, E. K., Hutter-Pishgahi, L., & Shelton, G. (2004). Elements of successful inclusion for children with significant disabilities. Topics in Early Childhood Special Education, 24, 169-183.
• Daniels, V.I. (1998). How to manage disruptive behavior in ınclusive classrooms. Teaching Exceptional Children, 30(4), 26–31.
• De Jager, B., Reezigt, G. J., & Creemers, B. P. (2002). The effects of teacher training on new instructional behaviour in reading comprehension. Teaching and Teacher Education, 18(7), 831-842.
• Dieker, L. A., & Murawski, W.W. (2003). Co-teaching at the secondary level: unique issues, current trends and suggestions for success. High School Journal, 86(4), 1-14.
• Durmaz, O., Kızılaslan, A., & Yazıcıoğlu, T. (2022). Fen bilimleri öğretmenlerinin özel eğitime gereksinimi olan öğrencilere ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 55, 128-146.
• Eldeniz-Çetin, M., & Acay-Sözbir, S. (2016). Müzik öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin bilgilerinin belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(İpekyolu Özel Sayısı), 2221-2238.
• Forlin, C., & Bamford, G. (2005). Sustaining an inclusive approach to schooling in a middle school location. Australasian Journal of Special Education, 29(2), 172-181.
• Forlin, C., Loreman, T., & Sharma, U. (2014). A system-wide professional learning approach about inclusion for teachers in Hong Kong. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 42(3), 247-260.
• Gaitas, S., & Alves Martins, M. (2017). Teacher perceived difficulty in implementing differentiated instructional strategies in primary school. International Journal of Inclusive Education, 21(5), 544-556.
• Grillo, K. J., & Dieker, L. A. (2013). A new twist on vocabulary instruction for students with learning disabilities in biology. The American Biology Teacher, 75(4), 264–267.
• Gürgür. H. (2019). Kapsayıcı eğitim ve felsefi temelleri. H. Gürgür ve S. Rakap (ed.). Kapsayıcı eğitim özel eğitimde bütünleştirme içinde (ss 19-48). Pegem Akademi.
• Hasanoğlu, G. (2013). Birleştirilmiş sınıflardaki kaynaştırma eğitiminde yaşanan sorunlara ilişkin görüşler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• İnce, M., & Fırat- Durdukoca, Ş. (2022). Öğretmen adaylarının özel öğrenme güçlüğü kavramına yönelik bilişsel yapılarının incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 7(1), 132–145.
• Kale, M., Dikici-Sığırtmaç, A., Nur, İ., & Abbak, B. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(2), 35- 45.
• Karabulut, A. (2018). Bütünleştirmede destekleyici özel eğitim hizmetleri: Danışmanlık, sınıf içi destek ve kaynak oda. M. Çitil (Ed.), Özel eğitimde bütünleştirme içinde, (s. 41-54). Ankara: Vize Akademik.
• Kargın, T., Güldenoğlu, B., & Şahin, F. (2010). Genel eğitim sınıflarındaki özel gereksinimli öğrenciler için yapılması gereken uyarlamalara ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(4), 2431-2464.
• King, N., & Horrocks, C. (2010). Interviews in qualitative research. Sage.
• Koomen, M. H. (2016). Inclusive science education: Learning from wizard. Cultural Studiesof Science Education, 11(2), 293–325.
• Korkmaz-Ersan, V. D., & Sonmez-Kartal, M. (2020). Sınıfında özel gereksinimli çocuk bulunan okul öncesi öğretmenlerinin uyarlamalar ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. Estüdam Eğitim Dergisi, 5(2), 74-100.
• Kurniawati, F., de Boer, A. A., Minnaert, A. G., & Mangunsong, F. (2017). Evaluating the effect of a teacher training programme on the primary teachers' attitudes, knowledge and teaching strategies regarding special educational needs. Educational Psychology, 37(3), 287-297.
• Macaroğlu-Akgül, E., & Mertoğlu, H. (2020). Öğretmen yetiştirme programlarında otizm farkındalığı: fen bilgisi eğitimi örneği. Journal of Individual Differences in Education, 2(1), 31-41.
• McLeskey, J., & Waldron, N. L. (2011). Educational programs for elementary students with learning disabilities: Can they be both effective and inclusive? Learning Disabilities Research & Practice, 26(1), 48-57.
• Mertoğlu, H., Sarı, O. T., Pusmaz, A., & Balçın, M. D. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kaynaştırma uygulamaları yeterlikleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 51(51), 131-154.
• Miles, M. B., Huberman, A. M., & Saldana, J. (2014). Qualitative data analysis: A methods sourcebook. Sage Publication.
• Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. (2018, 7 Temmuz). T.C. Resmi Gazete. 30471
• Özkubat, U., & Karabulut. A. (2021). Öğrenme güçlüğü olan bireyler. Vural, M. & Barut, Y. (Ed). Özel eğitim ve kaynaştırma içinde (s. 105 -130). İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Özkubat, U., Sanır, H., & Özmen, E. (2021). Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler için yapılan öğretimsel uyarlamalara yönelik öğretmen görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3), 881-900.
• Parsons, S. A., & Vaughn, M. (2014). A multiple case study of two teachers’ instructional adaptations. Alberta Journal of Educational Research, 59(2), 299-318.
• Schumm, J. S., & Vaughn, S. (1998). Introduction to special issue on teachers' perceptions: Issues related to the instruction of students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 21(1), 3-15.
• Silverman, D. (2001). Interpreting qualitative data: Methods for analysing talk, text and interaction. London: Sage Publication.
• Sola-Özgüç, C., & Cavkaytar, A. (2015). Science education for students with intellectual disability: a case study. Journal of Baltic Science Education, 14(6), 804-820.
• Temiz, Z., & Parlak-Rakap, A. (2018). Uyarlama çalışmaları ile kaynaştırma için hazırlanmak. İlköğretim Online, 17(3), 1738-1750.
• UNESCO. (2017). A guide for ensuring inclusion and equity in education. Paris, France.
• Uzoğlu, M., & Denizli, H. (2016). Fen bilimleri dersi öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamaları sürecine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 13(1), 3-37.
• Van Limbeek, C. A. (2008). What adaptations and modifications do regular classroom teachers report making to their programs and practices in order to meet the needs of students with mild disabilities and learning difficulties? Unpublished Doctoral Dissertation, University of Canberra, Canberra.
• Vural, M., & Yıkmış A. (2008). Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin öğretimin uyarlanmasına ilişkin yaptıkları çalışmaların belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 141-159.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. (2003). Case study research: Design and methods. London: Sage Publication.