Content Analysis of Turkish Studies on Geography Education in the 100th Anniversary of the Republic of Türkiye (1997-2022)

Yıl 2024, , 829 - 866, 30.04.2024

Yasin Duran , Caner Aladağ

https://doi.org/10.17152/gefad.1427833

Öz

In our country, the number of studies on geography education has gradually increased with the transfer of teacher training institutions to universities. Analyzing doctoral dissertations and research articles published in this field will enable researchers to be aware of the studies conducted. Evaluating the point reached in the research of geography education on the 100th anniversary of the Republic of Türkiye is of great importance in order to move forward with more confident steps towards the future. This study aims to reveal the orientations of theses and articles prepared in the field of geography education in terms of various variables. Criterion sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used to determine the sample of this study, which was conducted with the content analysis design within the qualitative research tradition. For this a total of 499 studies, including 102 doctoral theses in the National Thesis Center database and 397 research articles in the TR Index database, were accessed. In analyzing these studies, a content analysis guideline consisting of 40 questions, in which each question was evaluated as a theme, was used. Content analysis were used to analyze the data obtained. According to the findings of the study, most of the analyzed studies were conducted in 2013 (f=40; 8.02%), in the province of Istanbul (f=58; 16.38%), by male researchers (f=387; 77.56%), in the article type (f=397; 79.56%) and descriptive research design (f=275; 55.11%) to examine assessment and evaluation issues (f=146; 29.26%). According to the results of the study, it is understood that more studies prepared according to qualitative and mixed methods are needed in the field of geography education, in less studied subject areas and in different sample types.

Anahtar Kelimeler

The 100th anniversary of the Republic of Türkiye, Geography education, Content analysis

Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. Yılında Coğrafya Eğitimi ile İlgili Türkçe Çalışmaların İçerik Analizi (1997-2022)

Öz

Ülkemizde öğretmen yetiştiren kurumların üniversitelere devredilmesiyle birlikte coğrafya eğitimiyle ilgili çalışmaların sayısı giderek artmıştır. Bu alanda yayımlanan doktora tezleri ile araştırma makalelerinin analiz edilmesi, araştırmacıların yapılmış çalışmalardan haberdar olmasını sağlayacaktır. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılında, coğrafya eğitimi araştırmalarında gelinen noktanın değerlendirilmesi yarınlara daha emin adımlarla ilerleyebilmek adına büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmayla, coğrafya eğitimi alanında hazırlanmış tez ve makalelerin çeşitli değişkenler bakımından yönelimlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan içerik analizi deseninde gerçekleştirilen bu araştırmanın örnekleminin belirlenmesi için amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bunun için Ulusal Tez Merkezi veri tabanında yer alan 102 doktora tezi, TR Dizin veri tabanında yer alan 397 araştırma makalesi olmak üzere toplam 499 adet çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmaların analiz edilmesinde her sorunun bir tema olarak değerlendirildiği 40 sorudan oluşan içerik analizi yönergesi kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, incelenen çalışmaların büyük bir bölümü 2013 yılında (f=40; %8,02), İstanbul ilinde (f=58; %16,38), erkek araştırmacılar (f=387; %77,56) tarafından ölçme ve değerlendirme konularını (f=146; %29,26) incelemek üzere makale türünde (f=397; %79,56) ve betimsel araştırma deseninde (f=275; %55,11) gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, coğrafya eğitimi alanında nitel ve karma yöntemlere göre hazırlanan, daha az çalışılan konu alanlarında ve farklı örneklem türlerinde daha fazla çalışmaya gereksinim olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılı, Coğrafya eğitimi, İçerik analizi

Etik Beyan

Araştırma, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Bilimsel Araştırmalar Etik Kurulu Başkanlığının 19 Mart 2021 tarihli ve 2021/170 sayılı kararı ile uygun bulunmuştur.

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

yok

Kaynakça

• Akkan, E. (1972). Cumhuriyetin 50. yıldönümünde coğrafya. Coğrafya Araştırmaları Dergisi, (5-6), 1-6.
• Aksoy, B. ve Türker, A. (2020). Türkiye’de coğrafya eğitimi alanında yayımlanan makalelere ilişkin bir literatür değerlendirmesi (1923-2018). Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(35), 143-161.
• Ardel, A. (1951). Coğrafya ilmi ve öğretimi. Tedrisat Mecmuası, (2), 22-28.
• Artvinli, E. ve Kaya, N. (2010). 1992 Uluslararası Coğrafya Eğitimi Bildirgesi ve Türkiye’deki yansımaları. Marmara Coğrafya Dergisi, (22), 93-127.
• Bednarz, S. (2000). Geography education research in the Journal of Geography 1988-1997. International Research in Geographical and Environmental Education, 9(2), 128-140. doi:10.1080/10382040008667641
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (29. Baskı.). Ankara: Pegem Akademi.
• Cascante-Campos, A. (2022). Latin American geography education research trends in open access journals from the twenty-first century. International Research in Geographical and Environmental Education, 31(3), 188-204. doi:10.1080/10382046.2021.1961061
• Çifçi, T. (2017). Türkiye’de coğrafya eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin (2006-2017) eğilimleri. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 6(4), 864-887. doi:10.7596/taksad.v6i4.1060
• Değirmenci, Y. (2018). Examination of main trends in geographical education research in Turkey. Review of International Geographical Education Online, 8(1), 93-108.
• Duran, Y., Aladağ, C., Tapur, T. ve Kaya, B. (2018). İlköğretimde güncel sosyal, fen ve hayat bilgisi programlarının coğrafya öğretimi ile ilişkisinin incelenmesi (ss. 63-78). I. International Geography Education Symposium (IGES 2018), sunulmuş bildiri, Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi.
• Geçit, Y. (2010). Coğrafya eğitimi araştırmalarında temel yönelimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 923-987.
• Hazır Bıkmaz, F., Aksoy, E., Tatar, Ö. ve Atak Altınyüzük, C. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009). Eğitim ve Bilim, 38(168), 288-303.
• Kaivola, T. ve Rikkinen, H. (2007). Four decades of change in geographical education in Finland. International Research in Geographical and Environmental Education, 16(4), 316-327. doi:10.2167/irgee219.0
• Karadağ, E. (2009). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelenmesi: bir durum çalışması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kocakaya, S. (2012). Deneysel çalışmalar ne kadar güvenilir? Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 225-231.
• Lane, R. ve Bourke, T. (2019). Assessment in geography education: a systematic review. International Research in Geographical and Environmental Education, 28(1), 22-36. doi:10.1080/10382046.2017.1385348
• Lastória, A. C. ve Papadimitriou, F. (2012). Geographical education in Brazil: past and present in “the country of the future”. International Research in Geographical and Environmental Education, 21(4), 327-335. doi:10.1080/10382046.2012.725970
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2016). Analizde ilk adımlar. S. Akbaba ve A. Ersoy (Ed.), Genişletilmiş bir kaynak kitap: nitel veri analizi (ikinci baskıdan çeviri) içinde (2. Baskı., ss. 50-89). Ankara: Pegem Akademi.
• Rveznícvková, D. (2003). Geographical education in Czechia: the past, present and future. International Research in Geographical and Environmental Education, 12(2), 148-154. doi:10.1080/10382040308667524
• Saban, A. (2009). Çoklu zekâ kuramı ile ilgili Türkçe çalışmaların içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 833-876.
• Saldana, J. (2019). Kod ve kodlama sürecine giriş. A. Tüfekci Akcan ve S. N. Şad (Ed.), Nitel araştırmacılar için kodlama el kitabı içinde (1. Baskı., ss. 1-42). Ankara: Pegem Akademi.
• Savran, İ. H. (2021). Türkiye’de 2002-2019 yılları arası coğrafya eğitimi ve öğretimi alanında yapılmış doktora tez çalışmalarının konu alanı ve metodolojik olarak incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Yazıcı, Ö. (2020). Physical geography education: the postgraduate research trends in Turkey. Review of International Geographical Education Online, 10(2), 205-245. doi:10.33403/rigeo.621792
• Sezer, A. ve Deniz, M. (2021). Coğrafya öğretmenleri ile çalışılan lisansüstü tezlere ilişkin betimsel analiz. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 5(1), 19-31.
• Zadrozny, J., Mcclure, C., Lee, J. ve Jo, İ. (2016). Designs, techniques, and reporting strategies in geography education: a review of research methods. Review of International Geographical Education Online, 6(3), 216-233.