Mekan Renklerinin Zihinsel Engelli Çocukların Mekanı Algılamasındaki Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 36 Sayı: 3, 0 - 0, 30.12.2016

Ebru Güller Saadet İlkim Kaya

Öz

Hafif düzeyde zihinsel engelli çocuğun, mekanı algılayıp öğrenmesinde renk etkisini araştırmak için, eğitim almakta olduğu özel eğitim ve rehabilitasyon merkezindeki mevcut mekanlara farkındalığını ve mekan algısını ortaya koyacak bir betimleme çalışması düşünülmüştür. Alanda uygulanmak üzere yarı yapılandırılmış bir görüşme formu hazırlanmış, özel eğitim uzmanı eşliğinde bir görüşme planlanmıştır. Veriler not alma, ses kaydetme aracılığıyla kaydedilmiştir. Merkezin iç-dış mekan algısına yönelik hazırlanmış olan sorular, merkeze devam eden, 7’si kız, 9’u erkek, 16 çocuğa uygulanmıştır. Renk körlüğü olmaması durumuna dikkat edilmiştir. Mekan algısı cevaplarında renk kullanımı açısından benzer veya farklı durumlar araştırılarak, rengin algıda seçiciliği ile öne çıktığı ve mekan algısını kolaylaştırarak yönlendirdiği tespit edilmiştir. Rengin çocuğun mekan algısındaki önemi ortaya konulmuştur.

Kaynakça

• Arnheim, R. (1974). Art and Visual Perception. Berkeley: University of California Press.
• Bross, C. ve Jackson, K. (1981). Effects of Room Color on Mirror-tracing by Junior High School Girls. Perceptual and Motor Skills, 52, 767-770.
• Cockerill, I. M. ve Miller, B. P. (1983). Children’s Colour Preferences and Motor Skill Performance with Variation in Environmental Colour. Perceptual and Motor Skills, 56, 845-846.
• Cohen, S. ve Trostle, S. L. (1990). Young Children‘s Preferences for School-related Phsical-environmental Setting Characteristics. Environment and Behavior, 22 (6), 753-766.
• Çelik, A. (2009). Zihinsel Engelli Öğrencilerin Görsel Sanatlar Dersindeki Öncelikli Renk Tercihleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Çiftçi, H. D. (2007). Zihinsel Engelli Çocuklara Renk Kavramını Kazandırmada Eş Zamanlı İpucuyla Öğretimin Bireysel ve Grup Eğitimindeki Etkisinin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çukur, D. ve Güller, E. (2011). Erken Çocukluk Döneminde Görsel Algı Gelişimine Uygun Mekan Tasarımı. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 24, 25-36.
• Dutczak, S. E. (1985). The Effects of Cool-white, Full Spectrum Fluorescent and Color Adusted Diffused Lights on Severely Physically and Mentally Handicapped Children: A Preliminary Study. The International Journal for Biosocial Research, 7, 17-20.
• Ece, A. S. ve Çelik, A. (2008). Öğretilebilir Zihinsel Engelli Öğrencilerin Renk Seçimleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5 (1), 5 Ekim 2014, http://www.insanbilimleri.com.
• Frieling, H. (1978). Gesetz der Farbe. Münih.
• Grangaard, E. M. (1993). Effects of Color and Light on Selected Elementary Students. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Nevada Üniversitesi, Las Vegas.
• Güller, E. (2007). Sağlık Yapılarında Renk Olgusunun Özel Dal Hastaneleri Hasta Yatak Odası Örneklerinde Araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Güller, E. (2014). Zihinsel Engelli Çocuğun Eğitiminde Rehabilitasyon Mekanlarındaki Rengin Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Helvacıoğlu, E. (2007). Color Contribution to Children’s Wayfinding in School Environments. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bilkent Üniversitesi, İstanbul.
• Heuser, K. (1976). Innenarchitecture und Raumgestaltung. Bauverlag Wiesbaden und Berlin.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2007). MEGEP; Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Zihinsel Engelliler. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Özürlüler İdaresi Başkanlığı. (2008). Aile Eğitim Rehberi; Zihinsel Özürlüler. Ankara: Özürlüler İdaresi Başkanlığı.
• Park, J. G. (2007). Environmental Color for Pediatric Patient Room Design. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Texas A&M Üniversitesi, Teksas.
• Read, M.A., Sugawara, A.I. ve Brandt, J.A. (1999). Impact of Space and Color in the Physical Environment on Preschool Children’s Cooperative Behavior. Environment and Behavior, 31, 413–428.
• Sarıca, C. (2011). Yapılı Çevrede Renk Algısı: Ampirik Bir Çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.