Öğretmenlerin Örgütsel Psikolojik Sermaye ve Örgütsel Güvenlerine İlişkin Bir Çalışma

Yıl 2021, Cilt: 41 Sayı: 2, 1121 - 1144, 26.08.2021

Zeki Öğdem , Ahmet Karakaş , Fatih Bektaş

https://doi.org/10.17152/gefad.887775

Öz

Araştırmada, öğretmenlerin örgütsel psikolojik sermaye düzeyleri ile örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişkinin ve örgütsel psikolojik sermayenin örgütsel güvene etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Kilis ilinde görev yapan 220 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri t testi, ANOVA, korelasyon ve regresyon analizlerine tabi tutulmuştur. Yapılan analizler sonucunda örgütsel psikolojik sermayenin cinsiyet, mesleki kıdem ve mevcut okulda kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılaşmadığı; medeni durum değişkenine göre ise anlamlı farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Örgütsel güvenin ise cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem ve mevcut okulda kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Örgütsel psikolojik sermaye ve örgütsel güven arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Yapılan regresyon analizi sonucunda ise örgütsel psikolojik sermayenin örgütsel güvenin anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu anlamda örgütsel psikolojik sermayeye yapılacak katkıların örgütsel güven üzerinde de olumlu etki göstereceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel psikolojik sermaye, Örgütsel güven, Öğretmen

A Study on Teachers' Organizational Psychological Capital and Organizational Trust

Öz

In the study, it was aimed to examine the relationship between teachers' organizational psychological capital levels and organizational trust levels and the effect of organizational psychological capital on organizational trust. Relational scanning model was used in the research. The study group of the research consists of 220 teachers working in Kilis. The research data were subjected to t test, ANOVA, correlation and regression analysis. As a result of the analysis, it was found that organizational psychological capital does not differ significantly according to gender, professional seniority and seniority at the current school; according to the marital status variable, it was concluded that it significantly differentiated. It is concluded that organizational trust does not differ significantly according to the variables of gender, marital status, professional seniority and seniority at the current school. A significant relationship was found between organizational psychological capital and organizational trust. As a result of the regression analysis, it was concluded that organizational psychological capital is a significant predictor of organizational trust. In this sense, it should be taken into consideration that contributions to organizational psychological capital will also have a positive effect on organizational trust.

Anahtar Kelimeler

Organizational psychological capital, Organizational trust, Teacher

Kaynakça

• Aliyev, R., & Tunc, E. (2014). Self-efficacy in counseling: The role of organizational psychological capital, job satisfaction, and burnout. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 190, 97-105.
• Aslan, İ. (2017). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algıları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Siirt.
• Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel güvenin oluşturulmasına ilişkin unsurlar ve bir değerlendirme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 1-13.
• Baş, G. ve Şentürk, C., 2011. İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 29-62.
• Bayramoğlu, G., & Şahin, M. (2015). Positive psychological capacity and ıts impacts on success. Journal of Advanced Management Science Vol, 3(2).
• Blomqvist, K. (2002). Partnering in the dynamic environment: The role of trust in asymmetric technology partnership formation. Lappeenranta University of Technology.
• Çelik, M., & Bilginer, F. G. (2018). Psikolojik sermayenin iş tatmini üzerine etkisinde lidere duyulan güvenin aracılık rolü: turizm sektöründe bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 138-160.
• Çetin, F., & Basım, H. N. (2012). Örgütsel psikolojik sermaye: Bir ölçek uyarlama çalışması. Amme İdaresi Dergisi, 45(1), 121-137.
• Dwivedi, R. S. (1985). Increasing trust improves productivity. Long Range Planning, 18(3), 82-90.
• Erkmen, T. ve Esen, E. (2013). Psikolojik Sermaye Konusunda 2003-2011 Yıllarında Yapılan Çalışmaların Kategorik Olarak İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (19), 89-103.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. (2006). Multivariate Data Analysis: Pearson Education. New Jersey: Hoboken. Karakaş, A., & Kırbaç, M. (2019). Müdürlerin güç temelinin öğretmenlerin mesleğe yönelik tutumuna etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(12), 36-65.
• Karakaş, A., & Kırbaç, M. (2019). Müdürlerin güç temelinin öğretmenlerin mesleğe yönelik tutumuna etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(12), 36-65.
• Kline, P. (1998). The new psychometrics: Science, psychology, and measurement. Psychology Press.
• Köybaşı, F., Uğurlu, C. T., & Usta, H. G. (2016). Öğretmenlerin örgütsel güven düzeylerine ilişkin lojistik yordayıcılık. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2).
• Li, L. I., & He, X. P. (2011). The researches on positive psychological capital and coping style of female university graduates in the course of seeking jobs. In Proceedings of 2011 International Symposium—the Female Survival and Development. Hawthorn East: St Plum-Blossom Press Pty Ltd (pp. 221-226).
• Luthans, F. (2002). The need for and meaning of positive organizational behavior. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 23(6), 695-706.
• Luthans, F., Youssef, C. M., & Avolio, B. J. (2007). Psychological Capital: Developing The Human Competitive Edge. New York: Oxford University Press.
• Mayer, R. C., Davis, J. H., & Schoorman, F. D. (1995). An integrative model of organizational trust. Academy of management review, 20(3), 709-734.
• Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M., & Cömert, M. (2006). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7(1), 103-124.
• Özler, N. D., & Yıldırım, H. (2015). Örgütsel güven ile psikolojik sermaye arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 5(1), 163-188.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki (Doktora tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Kocaeli.
• Seligman, M. E. (2002). Positive psychology, positive prevention, and positive therapy. Handbook of positive psychology, 2(2002), 3-12.
• Scheier, M. F., & Carver, C. S. (1985). Optimism, coping, and health: Assessment and implications of generalized outcome expectancies. Health psychology, 4(3), 219.
• Snyder, C. R. (Ed.). (2000). Handbook of Hope: Theory, Measures, and Applications. California: Academic Press.
• Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M.,
• Snyder, C. R., Harris, C., Anderson, J. R., Holleran, S. A., Irving, L. M., Sigmon, S. T., ... & Harney, P. (1991). The will and the ways: Development and validation of an individual-differences measure of hope. Journal of Personality and Social Psychology, 60(4), 570.
• Stajkovic, A. D., & Luthans, F. (1998). Social cognitive theory and self-efficacy: Going beyond traditional motivational and behavioral approaches. Organizational dynamics, 26(4), 62-75.
• Stewart, M., Reid, G., & Mangham, C. (1997). Fostering children's resilience. Journal of Pediatric Nursing, 12(1), 21-31.
• Strickland, L. H. (1958). Surveillance and trust 1. Journal of personality, 26(2), 200-215.
• Tabachnick, B., & Fidell, L. (2013). BG Tabachnick. LS Fidell using multivariate statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
• Taşkın, F., & Dilek, R. (2010). Örgütsel güven ve örgütsel bağlılık üzerine bir alan araştırması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 37-46.
• Tösten, R., & Özgan, H. (2017). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerine ilişkin algılarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 867-889.
• Uğurlu, C. T., & Arslan, C. (2015). Öğretmenlerin örgütsel kimlik ve okula güven düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elementary Education Online, 14(1).
• Yıldız, H. (2015). Pozitif psikolojik sermaye, örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir alan araştırması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Balıkesir.
• Yılmaz, E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Konya.
• Yılmaz, E., & Sünbül, A. M. (2009). Öğretmenlerin yaşam doyumları ve okullardaki örgütsel güven düzeyi. Qafqaz University Publications, 172.