Elementary School Teachers Importance Rankings of Individual and Organizational Values

Yıl 2007, Cilt: 27 Sayı: 1, 59 - 85, 01.03.2007

Ferudun Sezgin

Öz

The purpose of this study was to examine the individual and organizational value importance ranks of elementary school teachers. A total of 451 teachers working in 40 elementary schools from Ankara participated in the study. In this research, value ranking method was used to determine the importance ranks of 10 values representing individual and organizational levels. Results from this study indicated that while teachers gave more priority to such values as honesty, trust, respect, tolerance, and responsibility, they perceived risk taking, inclusiveness and collaboration in later ranks of the scale. However, a moderately significant positive correlation was found between teachers\' individual and organizational value importance ranks. Based on the results of the study, it was suggested that longitudinal studies on which values effect teachers\' perceptions about teaching profession be conducted by using qualitative research techniques.

Anahtar Kelimeler

Value, value ranking, individual and organizational values congruence

İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Bireysel ve Örgütsel Değerlere İlişkin Önem Sıralamaları

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin bireysel ve örgütsel değerlere ilişkin önem sıralamalarını incelemektir. Araştırmaya Ankara\'dan seçilen 40 ilköğretim okulunda görevli 451 öğretmen katılmıştır. Araştırmada, bireysel ve örgütsel düzeyi temsil eden 10 farklı değerin önem sıralamalarının belirlenmesinde değer sıralama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin bireysel açıdan güven, hoşgörü ve sorumluluk; örgütsel açıdan da dürüstlük, güven, saygı, hoşgörü ve sorumluluk gibi değerleri daha öncelikli olarak algılarlarken; risk alma, katılım ve iş birliği gibi değerleri ise daha sonlarda tercih ettiklerini göstermiştir. Bununla birlikte, öğretmenlerin bireysel ve örgütsel değerlere ilişkin önem sıralamaları arThe purpose of this study was to examine the individual and organizational value importance ranks of elementary school teachers. A total of 451 teachers working in 40 elementary schools from Ankara participated in the study. In this research, value ranking method was used to determine the importance ranks of 10 values representing individual and organizational levels. Results from this study indicated that while teachers gave more priority to such values as honesty, trust, respect, tolerance, and responsibility, they perceived risk taking, inclusiveness and collaboration in later ranks of the scale. However, a moderately significant positive correlation was found between teachers\' individual and organizational value importance ranks. Based on the results of the study, it was suggested that longitudinal studies on which values effect teachers\' perceptions about teaching profession be conducted by using qualitative research techniques.

Anahtar Kelimeler

Değer, değer sıralaması, bireysel ve örgütsel değerlerin uyumu

Kaynakça

• Argandona, A. (2003). Fostering values in organizations. Journal of Business Ethics, 45, 15-28.
• Autry, C. W., & Daugherty, P. J. (2003). Warehouse operations employees: Linking person-organization fit, job satisfaction, and coping responses. Journal of Business Logistics, 24(1), 171-197.
• Bacanlı, H. (2002). Psikolojik kavram analizleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balcı, A. (2003). Örgütsel sosyalleşme. Kuram, strateji ve taktikler. 2. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma. Yöntem, teknik ve ilkeler. 4. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Barret, R. (2003). The value of values: Why values are important in organizations? http://www.corptools.com. Sayfa Ziyaret Tarihi: 26.12.2003.
• Baykul, Y. (1999). İstatistik metotlar ve uygulamalar. 3. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bursalıoğlu, Z. (2003). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. 7. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cable, D. M. (1995). The role of person-organization fit in organizational entry. Unpublished Doctoral Dissertation. Cornell University.
• Cable, D. M., & Judge, T. A. (1996). Person – organization fit, job choice decisions, and organizational entry. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 67(3), 294-311.
• Cable, D. M., & Parsons, C. K. (2001). Socialization tactics and person-organization fit. Personnel Psychology, 54(1), 1-23.
• Chatman, J. A. (1989). Improving interactional organizational research: A model of person-organization fit. Academy of Management Review, 14(3), 333-349.
• Chatman, J. A. (1991). Matching people and organizations: Selection and socialization in public accounting firms. Administrative Science Quarterly, 36(3), 459-484.
• Çelik, V. (2000). Örgüt kültürü ve yönetimi. 2. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Demirtaş, H. ve Güneş, H. (2002). Eğitim yönetimi ve denetimi sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Enz, C. A. (1988). The role of value congruity in intraorganizational power. Administrative Science Quarterly, (33), 284-304.
• Feather, N. T., & Rauter, K. A. (2004). Organizational citizenship behaviours in relation to job status, job insecurity, organizational commitment and identification, job satisfaction and work values. Journal of Occupational and Organizational Psychology, (77), 81-94.
• Finegan, J. E. (2000). The impact of person and organizational values on organizational commitment. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73(2), 149-169.
• Goodman, S. A., & Svyantek, D. J. (1999). Person-organization fit and contextual performance: Do shared values matter. Journal of Vocational Behavior, (55), 254-275.
• Güngör, E. (1993). Değerler psikolojisi. Ahlak psikolojisi, ahlaki değerler ve ahlaki gelişme. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yayınları.
• Jehn, K. A., Chadwick, C., & Thatcher, S. M. B. (1997). To agree or not to agree: The effects of value congruence, individual demographic dissimilarity, and conflict on workgroup outcomes. International Journal of Conflict Management, 8(4), 287-305.
• Kalliath, T. J., Bluedorn, A. C., & Strube, M. J. (1999). A test of value congruence effects. Journal of Organizational Behavior, 20, 1175-1198.
• Karakitapoğlu, Z. (1996). Contemporary value orientations of adults and university students. Unpublished Master Thesis. Ankara: METU The Graduate School of Social Sciences.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi. Kavramlar, ilkeler, teknikler. Altıncı Basım. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık.
• Kaskel, R. J. (2000). Value congruence and satisfaction. Unpublished Doctoral Dissertation. The California School of Professional Psychology at Alameda.
• Köklü, N. ve Büyüköztürk, Ş. (2000). Sosyal bilimler için istatistiğe giriş. 1. Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Kraimer, M. L. (1997). Organizational goals and values: A socialization model. Human Resource Management Review, 7(4), 425-447.
• Edition. New Jersey: Prentice-Hall International Editions.
• Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press.
• Sağnak, M. (2003). İlköğretim okullarında görevli yönetici ve öğretmenlerin örgütsel değerlere ilişkin algıları ile kişisel değerleri arasındaki uyum düzeyleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sağnak, M. (2004). Değerler yönünden birey-örgüt uyumu ve sonuçları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10(37), 72-95.
• Sağnak, M. (2005a). İlköğretim okullarında görevli yönetici ve öğretmenlerin örgütsel değerlere ilişkin algıları. Eğitim ve Bilim, 30(136), 31-38.
• Sağnak, M. (2005b). İlköğretim okullarında görevli yönetici ve öğretmenlerin değer uyum düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5(1), 207-228.
• Sargut, A. S. (2001). Kültürlerarası farklılaşma ve yönetim. Genişletilmiş 2. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
• Schermerhorn, J. R., Hunt, J. G., & Osborn, R. N. (1985). Managing organizational behavior. Second Edition. New York: John Wiley & Sons.
• Sezgin, F. (2006). İlköğretim okulu öğretmenlerinin bireysel ve örgütsel değerlerinin uyumu. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sims, R. L., & Kroeck, K. G. (1994). The influence of ethical fit on employee satisfaction, commitment and turnover. Journal of Business Ethics, 13(12), 939-947.
• Somech, A., & Drach-Zahavy, A. (2004). Exploring organizational citizenship behaviour from an organizational perspective: The relationship between organizational learning and organizational citizenship behaviour. Journal of Occupational and Organizational Psychology, (77), 281-298.
• Sullivan, G. R., & Harper, M. V. (1997). Umut bir yöntem olamaz. (Çeviren: Ayşe Bilge Dicleli). İstanbul: Boyner Holding Yayınları.
• Stolp, S., & Smith, S. C. (1997). Cultural leadership. In school leadership handbook for excellence. (Eds: Stuart C. Smith and Philip K. Piele). University of Oregon: ERIC.
• Şişman, M. (2002). Örgütler ve kültürler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Taşdelen, A. (1998). Üniversite öğrencilerinde ereksel ve araçsal değerler hiyerarşisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tepeci, M., & Bartlett, A. L. B. (2002). The hospitality industry culture profile: A measure of individual values, organizational culture, and person-organization fit as predictors of job satisfaction and behavioral intentions. Hospitality Management, (21), 151-170.
• Terzi, A. R. (2000). Örgüt kültürü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Vancouver, J. B., & Schmitt, N. W. (1991). An exploratory examination of person- organization fit: Organizational goal congruence. Personnel Psychology, 44(2), 333-352.
• Van Vianen, A. E. M. (2000). Person-organization fit: The match between newcomers’ and recruiters’ preferences for organizational cultures. Personnel Psychology, 53(1), 113-149.
• Verquer, M. L. (2002). Fitting in at work: A comparison of the relationships between person-organization fit and person-group fit with work attitudes. Unpublished Doctoral Dissertation. Michigan: Central Michigan University.
• Verquer, M. L., Beehr, T. A., & Wagner, S. H. (2003). A meta-analysis of relations between person-organization fit and work attitudes. Journal of Vocational Behavior, (63), 473-489.
• Yeniçeri, Ö. (2002). Örgütsel değişmenin yönetimi. Sorunlar, yöntemler, teknikler, stratejiler ve çözüm yolları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yüksel, Ö. (2000). İnsan kaynakları yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.