Yorumlayıcı Modelle Kaynak Metin Çözümleme Çalışması: “La Parure” Örneği

Yıl 2022, 1.Uluslararası Yabancı Dil Eğitimi Sempozyumu (YABDİLSEM) Özel Sayısı, 241 - 262, 31.01.2022

Gülhanım Ünsal

Öz

Kaynak metin çözümleme yöntemlerinden biri de yorumlayıcı modeldir. Bu modelin temeli yorumlayıcı çeviri kuramına, diğer adıyla “anlam” kuramına dayanır. Bu çalışmanın amacını çeviri eğitiminde uygulanan yorumlayıcı modelle çeviri amaçlı kaynak metin çözümleme çabası oluşturmaktadır. Çalışmada, Marianne Lederer’in La Traduction aujourd’hui (1994) adlı eserinde betimlediği yorumlayıcı modelle kaynak metin çözümleme yöntemi benimsenmiştir. Yorumlayıcı modelin çözümleme düzeyleri kuramsal temel, amaç, uygulama alan(lar)ı, kitle, eğitsel kullanım, uygulama biçimleri ile makrometinsel parametrelerin çözümünün yer aldığı içerik düzeyleri olarak belirtilmiştir. Bu çözümleme düzeyleri Maupassant’ın La Parure adlı öyküsüne uygulanmıştır. Çalışmanın yöntemi analitik bir nitelik taşımaktadır. Çalışmada, yorumlayıcı model çeviri süreci ve çeviri eğitimine uygulanışı açısından ele alınmıştır. Sonuç olarak, yorumlayıcı modelin akademik ve meslekî çevrelerde olduğu kadar çeviri eğitiminin başlangıç düzeyinde de kolayca uygulanabileceği ifade edilebilir. Bir yandan öğrencilerin karar alma yeteneğini destekleyeceği, çeviri edinci ve farkındalığını geliştireceği; diğer yandan öğreticilerin metin seçim ölçütlerini geliştireceği, çeviri sorunlarını düzenleyip değerlendirme ölçütleri geliştirmelerine katkı sağlayacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Çeviri eğitimi, Yorumlayıcı model, Kaynak metin çözümleme, La Parure

Kaynakça

• Ballard, M. (1993). La traduction à l’université, Lille: Presses Universitaires de Lille.
• Delisle, J. (1980). L’analyse du discours comme méthode de traduction: initiation à la traduction française de textes pragmatiques anglais: théorie et pratique. Canada-Ottawa: Editions de l’Université d’Ottawa.
• Delisle, J. (2001). Çeviri yöntemleri için söylem çözümlemesi. (Çev. Derkunt,J.Ü. ). Marmara Üniversitesi Yayınları, Atatürk Eğitim Fakültesi (57). ISBN:975-400-226-6.
• Francaislycee. (2021, 26 Mayıs). Erişim adresi https://sites.google.com/site/francaislycee/langue/champslexicaux/pauvret/
• Göktaş, N. (2005). Fransa’da yazınsal çeviri yaklaşımları (bir tarihçelendirme denemesi), Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2(30), 51-62.
• Guidère, M. (2008). Introduction à la traduction, Bruxelles: De Boeck.
• Kıran, A. & Korkut, E. (2011). Fransızca sözcük bilgisi. Ankara: Seçkin.
• Korkut, E. (2013). Çeviride izlek ve yeni bilgilerin düzenlenişi. Turkish Studies- International Periodical For The Language and History of Turkish or Turkic, 8(8), 859-871.
• Korkut, E. & Onursal, İ. (2009). Pour comprendre et analyser les textes et les discours, Paris: L’Harmattan.
• Lederer, M. (1994) : La traduction aujourd'hui. Le modèle interprétatif, Paris, Hachette, «collection F» 224 p. Erişim Adresi: https://www.erudit.org/fr/revues/meta/1995-v40-n4-meta181/003121ar
• Le Petit Robert (1986). Dictionnaire de la langue Française, Dictionnaire alphabétique et analogique de la langue française, Paris: Le Robert.
• Maupassant, G. de (1884). La Parure. Paris. Erişim Adresi: http://clicnet. swarthmore. edu/ litterature/ classique/maupassant/parure.html.
• Özcan, O. (2019). Yazın çevirisi incelemelerinde yorumlayıcı çeviri kuramı. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmları Dergisi, 16, 587-603.
• Pop, M. (2011). Modèles d’analyse des textes à traduire (tat), appliqués dans l’enseignement de la traduction. Professional Communication and Tanslation Studies, 4 (1-2),117-126.