Piyano Eğitiminde Makamsal Eserlerin Seslendirilmesinde Öğrencilerin Hazırbulunuşluk Düzeyi (Hüseyni ve Karcığar Makamları Örneği)

Yıl 2022, Cilt 42, Sayı 3, 2793 - 2827, 30.12.2022

Çağla SERİN ÖZPARLAK Salih AYDOĞAN

https://doi.org/10.17152/gefad.946358

Öz

Bu araştırmanın amacı lisans düzeyindeki müzik eğitimi öğrencilerinin makamsal piyano eserlerinin seslendirilmesindeki hazırbulunuşluk durumlarını saptamak ve geliştirilmesine yönelik öneriler sunmaktır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden deneysel yöntem; gerçek deneme modellerinden öntest-sontest kontrol gruplu model kullanılmıştır. Araştırma için tampere sistemli bir çalgı olan piyanoda icra edilebilecek basit makamlar taranmış, Hüseyni ve Karcığar makamları araştırmaya uygun bulunmuştur. Belirlenen bu iki makamda iki türkü seçilerek piyano için düzenlenmiş ve türkülerle aynı makamlarda olmak üzere araştırmacı tarafından iki özgün etüt yazılmıştır. Deney sürecinde, Gazi Üniversitesi Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı’nda lisans öğrenimi görmekte olan öğrencilerden 10 kişi seçilerek deney-kontrol grubu oluşturulmuştur. Araştırma kapsamına alınan iki türkü çalışma gruplarındaki öğrencilere öntest olarak uygulanmış ve performansları üç alan uzmanı tarafından puanlanmıştır. Deney grubu öğrencileri türkülerle aynı makamlarda dörtlü armoni kullanılarak yazılmış dizi, kadans, etütleri çalışırken; kontrol grubu öğrencileri üçlü armoni ile piyano için yazılmış tonal dizi, kadans, etütleri çalışmıştır. 10 hafta süren bu çalışma sürecinin ardından deney-kontrol grubu öğrencilerine belirlenen makamlardaki türkü düzenlemeleri tekrar uygulanmış; performansları aynı alan uzmanları tarafından puanlanmış ve bu puanların analizi için SPSS 22.0 programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda; dörtlü armoni ile yazılmış türkü düzenlemelerinin icrasınd, deney grubu öğrencilerinin lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Bu sonuçlardan yola çıkılarak öğrencilere çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

piyano eğitimi, dörtlü armoni, makamsal eser, makamsal etüt, Hüseyni, Karcığar, Piano education, quartet-harmony, modal piece, modal etude, hüseyni, karcığar

The Level of Readiness of Students in Vocalization of Executive Work in Piano Education (Instance of Huseyni and Karcıgar Modes)

Öz

The aim of this study is to determine the readiness of undergraduate music education students in the vocalization of maqam piano works and to provide suggestions for their development. Experimental method, which is one of the quantitative research methods, and pretest-posttest control group model, which is one of the real trial models, were used in the research. For the research, simple maqams that can be performed on the piano, which is a tampere system instrument, were scanned and Hüseyni and Karcığar maqams were found suitable for the research. In these two chambers, two folk songs were selected and arranged for the piano, and two original studies were written by the researcher, in the same chambers as the folk songs. During the experiment process, 10 students were selected from the undergraduate students studying at Gazi University, Department of Music Education and anexperimental-control group was formed. Two folk songs included in the study were applied to the students in the study groups as a pretest and their performances were scored by three field experts. While the experimental group students were studying the series, cadence, studies written using quadruple harmony in the same chambers as the folk songs, the control group students studied the tonal series, cadence, studies written for the piano with triple harmony. After this 10-week study process, the folk song arrangements in the determined authorities were reapplied to the students in the experimental-control group; their performances were scored by the same field experts and the SPSS 22.0 program was used for the analysis of these scores. As a result of the research, a significant difference was found in favor of the students in the experimental group in the performance of folk song arrangements written in quartet harmony. Based on these results, various suggestions were presented to the students.

Anahtar Kelimeler

Piano education, quartet-harmony, modal piece, modal etude, hüseyni, karcığar

Kaynakça

• Akbulut, E. (2013). Eğitim fakültesi müzik eğitimi anabilim dalı “bireysel çalgı” dersi hedeflerinin gerçekleşme düzeylerine ilişkin 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin görüşleri açısından bir değerlendirme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 57-68.
• Arıkan, R. (2007). Araştırma teknikleri ve rapor hazırlama. Ankara: Asil Yayınları.
• Aydoğan, S. (1998). Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda müziksel işitme okuma öğretimi. (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydoğan, S. (2007). Oynayarak eğlenerek müzik dilini öğreniyoruz. Ankara: Arkadaş.
• Bulut, F. (2014). Makamsal dikte ve solfej. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Çimen, G. & Ercan, N. (1996). Piyano albümü. (2. baskı). Ankara: Arkadaş.
• Emnalar, A. (1998). Tüm yönleriyle Türk halk müziği ve nazariyatı. İzmir: Ege Üniversitesi.
• Ercan, N. (2008). Piyano eğitiminde ilke ve yöntemler. Ankara: Sözkesen.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset.
• Karahan, A. S. (2004). Türkiye’de müzik öğretmeni yetiştiren kurumların piyano öğretimi sürecinde kullanılan klasik batı müziği piyano etütlerinin öğrencileri çağdaş Türk müziği piyano eserlerinin çalmaya hazırlama durumu. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Özgür, Ü., Aydoğan, S. (2009). Müziksel işitme okuma eğitimi ve kuram I. Ankara: Sözkesen.
• Özgür, Ü., Aydoğan, S. (2015). Gelenekten geleceğe makamsal Türk müziği. Ankara: Arkadaş.
• Özkan, İ. H. (2003). Türk musıkisi nazariyatı ve usulleri kudüm velveleleri. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Parasız, G. (2010). Eğitim müziği eksenli keman öğretiminde kullanılmakta olan çağdaş Türk müziği eserlerinin tespitine yönelik bir çalışma. Sanat Dergisi, 1(15), 19-24.
• Sağlam, A. (2001). Türk müziğinde çokseslilik uygulamaları ve İlerici armonisi. Bursa: Alfa Aktüel.
• Say, A. (2005). Müzik ansiklopedisi. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Sun, M. (2013). Türk müziği makam dizileri. Ankara: Sun Yayınevi.
• Sümbüllü, H. T. (2006). Türkiye’de ayak kavramının Geleneksel Türk Halk Müziği kaynağında ne ölçüde kullanıldığının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tanrıkorur, C. (2005). Osmanlı dönemi Türk musikisi. İstanbul: Dergâh.
• Ülgen, G. (1997). Eğitim psikolojisi. İstanbul: Alkım Yayınevi. Yılmaz, H. ve Sünbül, A. M. (2003). Öğretimde planlama ve değerlendirme. Ankara: Mikro Yayınları. Yükseköğretim Kurumu (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: YÖK. Zeren, A. (2003). Müzik fiziği. İstanbul: Pan.