Gerçekçi Matematik Eğitimi’nin İlkokulda Problem Çözme Kurma Başarısına ve Öz Yeterliliğe Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 43 Sayı: 3, 1587 - 1621, 30.12.2023

Ali Sancu , Nihan Şahinkaya

https://doi.org/10.17152/gefad.1282608

Öz

Bu araştırmada “doğal sayılarda toplama ve çıkarma işlemi problemleri” öğretiminde Gerçekçi Matematik Eğitimi (GME)'ne dayalı olarak geliştirilen etkinliklerle desteklenmiş öğretimin ilkokul ikinci sınıf öğrencilerinin toplama ve çıkarma problemlerini çözme ve kurma başarılarına, öğrenmenin kalıcılığına ve öğrencilerin öz yeterlilik algılarına etkilerinin incelemesi amaçlanmıştır. İstanbul’da bulunan özel bir ilkokulun ikinci sınıf öğrencileriyle yapılan çalışmanın çalışma grubunda, 21’i deney grubunda (9 kız, 12 erkek) 20’si kontrol grubunda (12 kız, 8 erkek) olmak üzere toplam 41 öğrenci bulunmaktadır. Veri toplama aracı olarak kullanılan “Problem Çözme ve Kurma Soruları” ve “Matematiğe Yönelik Öz Yeterlilik Algısı Ölçeği”nden elde edilen veriler analiz edilmiştir. Sonuç olarak; ilkokul ikinci sınıf öğrencilerine Gerçekçi Matematik Eğitimi ile desteklenmiş “doğal sayılarda toplama ve çıkarma işlemi problemleri” öğretiminin mevcut öğretim programındaki etkinliklere göre son testte ve kalıcılık testinde anlamlı düzeyde etkili olduğu, öğrencilerin matematiğe yönelik öz yeterlilik algılarını bir miktar arttırsa da bunun anlamlı düzeyde olmadığı görülmüştür. Bu sonuçlara bağlı olarak, GME çalışmalarının ilkokulun farklı yaş gruplarına ve farklı öğretim alanlarına etkisini inceleyen ve duyuşsal alanda anlamlı bir etkinin görülebilmesi için uygulama süresi iki haftadan daha uzun süren çalışmalar yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Gerçekçi Matematik Eğitimi, Problem Çözme ve Kurma, Öz Yeterlilik

The Effect of Realistic Mathematics Education on Problem Solving and Posing Success and Self-Efficacy

Öz

In this study, it is aimed to examine the effects of the teaching which is developed on the basis of Realistic Mathematics Education (RME) supported by activities in the teaching of “addition and subtraction problems in natural numbers” on second-grade students in primary school in terms of the performance of problem-solving and posing, the permanence of learning and perceptions of self-efficacy. In the method of the research, a quasi-experimental design with pretest and posttest control group was used. In the study group of the research conducted with second grade students of a private primary school in Istanbul, there were 21 students in the experimental group (9 girls, 12 boys) and 20 students in the control group (12 girls, 8 boys) with a total of 41 students. The data obtained has been analyzed by using the “SPSS 22 package program”. As a result of the analyzes performed; the activities supported by the Realistic Mathematics Education for second grade students in primary school are significantly more successful in the teaching of “addition and subtraction problems in natural numbers” It has been concluded that although it increases students' self-efficacy perceptions somewhat, it is not at a significant level. As a result, it has been suggested that the effect of RME studies on different age groups and different subjects of primary school should be examined with qualitative research and RME should be explained in-service trainings.

Anahtar Kelimeler

Realistic Mathematics Education (RME), Problem-Solving And Posing, Self-Efficacy

Kaynakça

• Akkaya, Y. (2019). Ortaöğretim 9. sınıf matematik öğretiminde gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının başarı, tutum ve kalıcılık üzerindeki etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Altun, M. (2002). Eğitim fakülteleri ve ilköğretim öğretmenleri için matematik öğretimi. Bursa: Alfa. Altun, M. (2006). Matematik öğretiminde gelişmeler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 223-238.
• Altun, M. ve Yılmaz, A. (2008). High school students’ process of construction of the knowledge of the greatest ınteger function. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 41(2), 237-271.
• Altunay, K. (2018). İlkokul 3. sınıf öğrencilerinde gerçekçi matematik etkinliklerinin veri öğrenme alanına etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bayburt.
• Arık Karamık, G. (2020). Matematiksel düşünmenin, öğrenme ve öğretimin doğası. Ünlü, M. (Ed.), Matematik öğretiminde yeni yaklaşımlar (s. 2-16) içinde. Ankara: Pegem Akademi.
• Aydurmuş, L., Kurtuluş Kayan, A. ve Arslan, S. (2022). Türkiye’deki gerçekçi matematik eğitimi araştırmalarının eğilimleri: içerik analizi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 11 (4), 787-802. DOI: 10.30703/cije.1163143
• Bandura, A. 1997. Self-efficacy: The exercise of control. New York: W.H. Freeman and Company.
• Bandura, A. (1999). Social cognitive theory: An agentic perspective. Annual review of psychology, 2, 21-41.
• Basuki, W. A. & Wijaya, A. (2018, October). The effectiveness of the realistic mathematics education approach for self-efficacy. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2021, No. 1, p. 060032). AIP Publishing LLC.
• Başol, G. (2018). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2018). Spss ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, M. (2012). İlköğretim 3. sınıflarda ölçme konusunda gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının öğrenci başarısına ve öğrenmenin kalıcılığına etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Çilingir, E. ve Artut, P. D. (2016). Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının ilkokul öğrencilerinin başarılarına, görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algılarına ve problem çözme tutumlarına etkisi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 7(3), 578-600.
• De Lange, J. (1987). Mathematics, Insight and Meaning. Utrecht: OW & OC, Utrecht University.
• De Lange, J. (1995). Assessment: No change without problems. Reform in school mathematics and authentic assessment, 87-172.
• De Lange, J. (1996). Using and Applying Mathematics in Education. In: Bishop, A.J., Clements, K., Keitel, C., Kilpatrick, J., Laborde, C. (eds) International Handbook of Mathematics Education. Kluwer International Handbooks of Education, vol 4. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-009-1465-0_3
• Dede, Y. (2008). Matematik öğretmenlerinin öğretimlerine yönelik öz-yeterlik inançları. Journal of Turkish Educational Sciences, 6(4).
• Demir, G. (2017). Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının meslek lisesi öğrencilerinin matematik kaygısına, matematik özyeterlik algısına ve başarısına etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Demirdöğen, N. ve Kaçar, A. (2010). İlköğretim 6. sınıfta kesir kavramının öğretiminde gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının öğrenci başarısına etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 57-74.
• Dickinson, P., & Hough, S. (2012). Using realistic mathematics education in UK classrooms. Centre for Mathematics Education, Manchester Metropolitan University, Manchester, UK.
• Doğan, M. ve Kurt, E. (2019). Gerçekçi matematik eğitimine yönelik gerçekleştirilen lisansüstü tez çalışmalarına ilişkin bir inceleme. OMU Uluslararası 100. Yıl Eğitim Sempozyumu. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Erdoğan, H. (2018). Gerçekçi matematik eğitimine dayalı matematik öğretiminin akademik başarı, kalıcılık ve yansıtıcı düşünme becerisine etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Gravemeijer, K. ve Doorman, M. (1999). Context problems in realistic mathematics education: A calculus course as an example. Educational studies in mathematics, 39(1), 111-129.
• Green, S. B., Salkind, N. J. (2005). Using SPSS for windows and macintosh (analyzing and understanding data– fifth edition). Pearson Prentice Hall: New Jersey
• Henry-Burrell, P. L. (2020). Primary Teachers’ Mathematical Practices and Self–Efficacy in Implementing Realistic Mathematics Education. (Unpublished doctoral dissertation). Walden University.
• Işık, S. (2019). Diziler konusunun gerçekçi matematik eğitimi etkinlikleriyle öğretiminin öğrenci başarısına matematik tutumuna etkisi ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. (Yayınlanmış doktora tezi). İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya
• Kabael, T. ve Toprak, O. (2019). 11. sınıf öğrencilerinin fonksiyon kavramı kapsamında problem çözme sürecindeki düşünme yollarının incelenmesi. (Yayınlanmış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
• Karataş, K. (2019). Ondalık gösterimler konusunun ortaokul 5. sınıf öğrencilerinde gerçekçi matematik eğitimiyle öğretiminin başarıya etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Korkmaz, E. (2017). Dönüşüm geometrisi konularının gerçekçi matematik eğitimi (GME) etkinlikleriyle işlenmesinin öğrenci başarısına ve matematik tutumuna etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Manurung, D., Siagian, P. & Minarni, A. (2020). The Development of Realistic Mathematics Education Based Learning Tools to Improve Mathematical Problem Solving Ability and Self-Efficacy on Students in Junior High School 1 Lubuk Pakam. Budapest International Research and Critics in Linguistics and Education (BirLE) Journal, 3(1), 107-118.
• MEB. (2022). Matematik dersi öğretim programı. Millî Eğitim Bakanlığı: http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201813017165445-MATEMAT%C4%B0K%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%202018v.pdf adresinden alındı.
• Olkun, S. ve Toluk Uçar, Z. (2012). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi. Ankara: Eğiten Kitap.
• Özdemir, Z. N. (2020). Türkiye’de gerçekçi matematik eğitiminin matematik başarısına etkisi üzerine bir meta analiz çalışması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özgen, K. ve Bindak, R. (2008). Matematik okuryazarlığı öz-yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 517-528.
• Özkan, M., Aksoy, N.C. ve Çinar, C. (2022). Cebir öğretiminde gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının öğrenci başarısına ve kalıcılığına etkisi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 2023, 13(2), 201-221, doi: 10.23863/kalem.2022.228
• Soylu, Y. ve Soylu, C. (2006). Matematik derslerinde başarıya giden yolda problem çözmenin rolü. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 97-111.
• Tabak, S. (2019). Türkiye’de “gerçekçi matematik eğitimi”ne ilişkin araştırma eğilimleri: tematik içerik analizi çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 481-526.
• Tarım, K. ve Kütküt, H. B. (2021). The effect of realistic mathematics education on middle school students’ mathematics achievement. Cukurova University Faculty of Education Journal, 50(2), 1305-1328.
• Toluk, Z. ve Olkun, S. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının geometrik düşünme düzeyleri. Eğitim ve bilim, 29(134). Topçu, H. (2021). Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımının 9. sınıf öğrencilerinin akademik başarıları, kalıcılık ve tutumlarına etkisi. (Yayınlanmış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Treffers, A. (1987). Integrated column arithmetic according to progressive schematisation. Educational studies in Mathematics, 18(2), 125-145.
• Treffers, A. (1993). Wiskobas and freudenthal realistic mathematics education. Educational Studies in Mathematics, 25(1), 89-108.
• Uskun, K. A., Çil, O. ve Kuzu, O. (2021). The effect of realistic mathematics education on fourth graders’ problem posing/problem-solving skills and academic achievement. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, (28), 22-50.
• Ünay, E. (2012). Bireysel destek eğitiminin kaynaştırma öğrencilerinin matematik başarıları ve özyeterlilik algıları üzerindeki etkililiği (Yayınlanmış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ünlü, M. (2020). Matematiği öğrenme ve öğretme. M. Ünlü içinde, Matematik öğretiminde yeni yaklaşımlar (s. 22-43). Ankara: Pegem Akademi.
• Van den Heuvel-Panhuizen, M. (1998). Realistic mathematics education as work in progress. theory into practice in mathematics education. Kristiansand, Norway: Faculty of Mathematics and Sciences.
• Van den Heuvel-Panhuizen, M. (2000). Mathematics education in the netherlands: A guided tour. Freudenthal Institute CD-rom for ICME9, 1-32.
• Van den Heuvel-Panhuizen, MYILID. (2003). The didactical use of models in realistic mathematics education: An example from a longitudinal trajectory on percentage. Educational studies in Mathematics, 54(1), 9-35.
• Van den Heuvel-Panhuizen, M., & Drijvers, P. (2020). Realistic mathematics education. Encyclopedia of mathematics education, 713-717.
• Yazgan, Y. (2007). 10-11 Yaş Grubundaki Öğrencilerin Kesirleri Kavramaları Üzerine Deneysel Bir Çalışma. (Yayınlanmamış Doktora tezi). Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa
• Yetri, O., Fauzan, A., Desyandri, D., Fitria, Y. & Fahrudin, F. (2019). Pengaruh Pendekatan Realistic Mathematics Education (Rme) Dan Self Efficacy Terhadap Kemampuan Pemecahan Masalah Matematis Siswa Di Sekolah Dasar. Jurnal Basicedu, 3(4), 2000-2008.
• Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. (2022, 6 10). Yükseköğretim KuruluBaşkanlığı: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden alındı.
• Zulkardi, Z. (2002). Developing a learning environment on realistic mathematics education for Indonesian student teachers (Unpublished doctoral dissertation). University of Twente, Enschede.