Development of the Self-Efficacy Scale in the Field of Guitar Accompaniment

Yıl 2024, Cilt: 44 Sayı: 3, 2473 - 2505, 30.12.2024

Mert Ergül , Sadık Yöndem

https://doi.org/10.17152/gefad.1470995

Öz

This research, which aims to develop a valid and reliable self-efficacy scale in the field of guitar accompaniment, was designed in the survey research design, one of the quantitative research designs. The population of the research consists of 4th grade undergraduate students of the department of music education in Turkey. In the research using cluster sampling unit with random sampling method, n=242 participants from 21 universities were reached. The Kaiser-Mayer-Olkin (KMO) value of the 'Self-Efficacy Scale in the Field of Guitar Accompaniment', which was designed as a 5-point Likert type and initially consisted of 84 items, was .96 and the Bartlett’s Test of Sphericity result was determined as (χ2=21249.64; p<.05). As a result of the exploratory factor analysis (EFA), it was seen that the scale had a 3-factor structure and consisted of 22 items. In line with the literature review and expert opinions, the variance rates of the sub-factors named 'Creativity', 'Technical Skill' and 'Motivation' were 54.59%, 9.89% and 6.37%, respectively, and the total variance explained was 70.85%. As a result of the reliability test, Cronbach's Alpha values were calculated for each sub-factor (αCreativity=.94; αTechnical Skill=.94; αMotivation=.90) and for the whole scale (αEntire Scale=.96). As a result, the 'Self-Efficacy Scale in the Field of Guitar Accompaniment' has been revealed as a valid and reliable scale.

Anahtar Kelimeler

guitar accompaniment, self-efficacy, scale development

Gitar ile Eşlikleme Alanına Yönelik Öz-Yeterlik Ölçeğinin Geliştirilmesi

Öz

Gitar ile eşlikleme alanına yönelik geçerli ve güvenilir bir öz-yeterlik ölçeği geliştirme amacını taşıyan bu araştırma, nicel araştırma desenlerinden anlık tarama deseninde tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye’de bulunan müzik eğitimi anabilim dalı lisans 4. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Seçkisiz atama yöntemi ile küme örnekleme birimi kullanılan araştırmada 21 üniversiteden n=242 katılımcıya ulaşılmıştır. 5’li Likert tipinde tasarlanan ve başlangıçta 84 maddeden oluşan ‘Gitar ile Eşlikleme Alanında Öz-Yeterlik Algısı Ölçeği’nin Kaiser-Mayer-Olkin (KMO) değeri .96 ve Barttlet Küresellik Testi sonucu (χ2=21249.64; p<.05) olarak saptanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) sonucunda ölçeğin 3 faktörlü yapıda olduğu ve 22 maddeden oluştuğu görülmüştür. Literatür taraması ve uzman görüşleri doğrultusunda ‘Yaratıcılık’, ‘Teknik Beceri’ ve ‘Motivasyon’ isimlerini alan alt faktörlere ait varyans oranları sırasıyla %54.59, %9.89 ve %6.37 şeklinde olup açıklanan toplam varyans oranı ise %70.85’tir. Güvenirlik testi sonucunda Cronbach’s Alpha değerleri her bir alt faktör için (αYaratıcılık=.94; αTeknik Beceri= .94; αMotivasyon=.90) ve ölçeğin bütünü için ( αÖlçeğin Bütünü=.96) olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak ‘Gitar ile Eşlikleme Alanında Öz-Yeterlik Algısı Ölçeği’ geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Gitar Eşlikleme, Öz-Yeterlik, Ölçek Geliştirme

Kaynakça

• Akbulut, F. (2001). Gitar eşlikli okul şarkılarının müzik eğitimindeki önemi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
• Akçalı, O. G. (2007). Müzik öğretmenlerinin eğitim müziğinde çoksesli eşliklemeye yaklaşımları ve eşlikte harf şifre yöntemini kullanma durumları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Akıncı, M. Ş. (2017). Müzik öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerle müzik uygulamalarına ilişkin özyeterlik algıları. (Doktora tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Akkoyunlu, B. ve Orhan, F. (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(3), 86-93. Retrieved from: http://tojet.net/articles/v2i3/2311.pdf
• Ayyıldız, E. B. ve Erim, A. (2020). Gitara uyarlanan okul şarkılarının müzik derslerinde kullanılabilirliği: Bir eylem araştırması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(45), 85-104. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1068617
• Bağcı, H. (2009). Eşlik desteğinin armoni ve solfej eğitimindeki başarı düzeyine etkisi. (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. ProQuest Dissertations ve Theses Global. (Yayın No. 28531046)
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215. doi: 10.1037/0033-295X.84.2.191
• Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist, 37(2), 122-147. doi: 10.1037/0003-066X.37.2.122
• Bandura, A. and Cervone, D. (1983). Self-evaluative and self-efficacy mechanisms governing the motivational effects of goal systems. Journal of Personality and Social Psychology, 45(5), 1017-1028. doi: 10.1037/0022-3514.45.5.1017
• Biasutti, M. and Concina, E. (2017). The effective music teacher: The influence of personal, social, and cognitive dimensions on music teacher self-efficacy. Musicae Scientiae, 22(2), 264-279. doi: 10.1177/1029864916685929
• Boyle, J. D. and Lucas, K. V. (1990). The effect of context on sightsinging. Bulletin of the Council for Research in Music Education, 106, 1-9. Retrieved from: https://www.jstor.org/stable/40318858
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (28. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Chapman, R. (2009). Bütün yönleriyle gitarlar (3. Baskı) (Çev. Karul, C.). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları. (Orijinal çalışmanın yayın tarihi, 1993).
• Çelenk, K. ve Şen, Y. (2016). Müzik öğretmenliği programı için "geleneksel türk müziği derslerine ilişkin özyeterlik algısı ölçeği" geliştirme çalışması. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 6(28), 131-150. doi: 10.7816/idil-05-28-09
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2021). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (6. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Demirtaş, S. ve Akın Şişman, Ö. (2021). İlköğretim 7. sınıf müzik dersinde şarkıların piyano eşlikli öğretilmesinin öğrenci kazanımlarına etkileri: Denizli ili örneği. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 27(47), 309-321. doi: 10.32547/ataunigsed.880869
• DeVellis, R. F. (2021). Ölçek geliştirme kuram ve uygulamalar (3. Baskı) (Çev. Totan, T.). Ankara: Nobel Yayıncılık. (Orijinal çalışmanın yayın tarihi, 2012).
• Erdoğan, C. (2007). Duyuş eğitiminde eşlik çalgısı olarak klasik gitarın kullanımı. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• George, D. and Mallery, P. (2010). SPSS for windows step by step: A simple study guide and reference, 17.0 update (10. Basım). Boston: Pearson.
• Girgin, D. (2015). Çalgı performansı özyeterlik inancı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(38), 107-114. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/398957
• Göçer Şahin, S. ve Buluş, M. (Ed.). (2022). Adım adım uygulamalı istatistik (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Guilbault, D. M. (2004). The effect of harmonic accompaniment on the tonal achievement and tonal improvisations of children in kindergarten and first grade. Journal of Research in Music Education, 52(1), 64-76. doi: 10.2307/3345525
• Gün, E. (2014). Piyano performans öz yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi ve uygulanması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Halvaşi, B., Akgül, A. ve Özbek, Ö. (2017). Enstrüman eşlikli uygulamaların ilköğretim öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumlarına ve başarılarına etkisi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 217-233. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/391891
• Kanneci, A. (2001). Gitar i̇çin beste yapmış türk bestecilerinin eğitimi ve yapıtlarının uluslararası gitar repertuarındaki yeri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi (11. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
• Kardeş, B. (2018). Müzik eğitiminde kullanılan şarkıların eşliklenmesine yönelik materyal geliştirme ve kullanılabilirliği. (Doktora tezi). Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa. ProQuest Dissertations & Theses Global. (Yayın No. 28743213)
• Kardeş, B. ve Demirci, Ş. A. (2019). Müzik derslerinde eşlik kullanımının müzik öğretmenleri görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (42), 157-172. doi: 10.32547/ataunigsed.500672
• Kılıç, A. F. (2022). Açımlayıcı faktör analizinde boyut sayısına karar verme: Yöntemlere kısa bir bakış. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (51), 305-318. doi: 10.30794/pausbed.1095936
• Kıvrak, Y. (2003, Ekim). Müzik Eğitimi Çalgılarımız [Öz]. Cumhuriyetimizin 80. Yılında Müzik Sempozyumunda sunulan bildiri, İnönü Üniversitesi, Malatya. https://www.muzikegitimcileri.net/bilimsel/bildiri/Y- Kivrak_2.html adresinden erişilmiştir.
• Kilmen, S. (2020). Eğitim araştırmacıları için SPSS uygulamalı istatistik (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Abingdon: Routledge.
• Köz, E. (2007). İlköğretim ikinci kademe'de görev yapan, bireysel çalgı eğitimi (gitar) alanı mezunu, müzik öğretmenlerinin okul şarkılarına eşlik etmede karşılaştıkları problemler ve çözüm önerileri. (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. ProQuest Dissertations & Theses Global. (Yayın No. 28524767)
• Kurtuldu, M. K. ve Bulut, D. (2017). Development of a self-efficacy scale toward piano lessons. Educational Sciences: Theory and Practice, 17(3), 835-857. Retrieved from: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1148060.pdf
• Küçükosmanoğlu, H. O. (2006). Eğitim fakültelerinde başlangıç gitar eğitiminde kullanılan metotların incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Küçükosmanoğlu, H. O. (2011). İlköğretim ikinci kademede şarkı öğretiminde kullanılan eşlik çalgılarının etkililiğinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Lehimler, E. (2019). Armoni dersine ilişkin özyeterlik algısı ölçeği geliştirme çalışması. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (43), 1-8. doi: 10.32547/ataunigsed.536930
• Locke, E. A., Frederick, E., Lee, C. ve Bobko, P. (1984). Effect of self-efficacy, goals, and task strategies on task performance. Journal of Applied Psychology, 69(2), 241-251. doi: 10.1037/0021-9010.69.2.241
• Mager, R. F. (1992). No self-efficacy, no performance. Training, 29(4), 32-36.
• Nielsen, S. G. (2004). Strategies and self-efficacy beliefs in instrumental and vocal individual practice: A study of students in higher music education. Psychology of Music, 32(4), 418-431. doi: 10.1177/0305735604046099
• Öztürk, G. (2001). İlköğretim kurumlarında görev yapmakta olan müzik öğretmenlerinin çalgılarını kullanmadaki yeterlilik durumları. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Pajares, F. (2003). Self-efficacy beliefs, motivation, and achievement in writing: A review of the literature. Reading & Writing Quarterly, 19(2), 139-158. doi: 10.1080/10573560308222
• Piji, D. (2007). Müzik öğretmeni adaylarına yönelik piyano ile eşlik alanında yeterlik algısı ölçeği’nin geliştirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 26(26), 111-132. https://openaccess.marmara.edu.tr/server/api/core/bitstreams/3f4faf4c-c0b1-4358-8ae5-71e62e7d97df/content
• Ritchie, L. and Williamon, A. (2010). Measuring distinct types of musical self-efficacy. Psychology of Music, 39(3), 328-344. doi: 10.1177/0305735610374895
• Sakız, G. (2013). Başarıda anahtar kelime: Öz-yeterlik. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 185-209. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/153499
• Sönmezöz, F. (2006). Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlardaki eşlik öğretiminin müzik öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Schunk, D. H. (1990). Goal setting and self-efficacy during self-regulated learning. Educational Psychologist, 25(1), 71-86. doi: 10.1207/s15326985ep2501_6
• Şeker, H. ve Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme (2. Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık. Şeker, S. S. (2016). Çalgı performansına ilişkin öz-yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 13(3), 5150-5162. doi: 10.14687/jhs.v13i3.3933
• Şenoğlu Önder, C. ve Yıldız, G. (2008). Klasik gitar eğitiminin boyutları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(15), 115-133. https://www.researchgate.net/publication/336879269_Klasik_Gitar_Egitiminin_Boyutlari
• Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6. Basım). Boston: Pearson.
• Tarman, S. (1996). Bekir Küçükay'ın klasik gitar i̇çin başlangıç metodunun hedef, hedef davranış ve konu kapsamı yönünden i̇ncelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Taylor, M. S., Locke, E. A., Lee, C. and Gist, M. E. (1984). Type A behavior and faculty research productivity: What are the mechanism? Organizational Behavior and Human Performance, 34, 402-418. doi: 10.1016/0030-5073(84)90046-1
• Uluocak, S. ve Tufan, E. (2010). Öğretmen çalgısı olarak gitar kullanımının ilköğretim öğrencilerinin müzik dersi başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 597-606. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/817826
• Uluocak, S. (2015). Türkiye’de Cumhuriyet’in ilk elli yılında klasik gitar eğitimi: Paleologos ve öğrencileri. Sahne ve Müzik, (1), 60-80. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/116963
• Vaizman, T. and Harpaz, G. (2022). Retuning music teaching: Online music tutorials preferences as predictors of amateur musicians’ music self-efficacy in informal music learning. Research Studies in Music Education, 0(0), 1-18. doi: 10.1177/1321103X221100066
• Wood, R. and Bandura, A. (1989). Impact of conceptions of ability on self-regulatory mechanisms and complex decision making. Journal of Personality and Social Psychology, 56(3), 407-415. doi: 10.1037/0022-3514.56.3.407
• Uyan, M. O. (2017). Solfej eğitiminde eşlik çalgısı olarak gitar ve piyano kullanımının karşılaştırılması. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2017(8), 142-149. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/408600
• Yılmaz, E. (2010). Okul şarkılarının klasik gitar ile eşliklendirilmesine yönelik öğretmen görüşleri ve okul şarkıları için eşliklendirme örnekleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Niğde Üniversitesi.
• Yılmaz, H. ve Şen, Ü. S. (2016). Gitar’ın popülerlik durumunun incelenmesi. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 5(25), 1491-1521. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=692487
• Yöndem, S. (1992). Eğitim fakülteleri müzik eğitimi bölümlerinde anadal gitar eğitimi nasıl olmalıdır?. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Yöndem, S. (1998). Türkiye'deki mesleki müzik yüksek öğretim kurumlarında klasik gitara uyarlanmış türkü kaynaklı eğitim müziklerinin öğretiminde ve seslendiriminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yungul, O. (2008). Okul şarkılarının gitar ile eşliklenmesinde örnek bir model. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yükseköğretim Kurulu. (1998, Mart). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Eğitim Öğretim Dairesi Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari-mart-1998.pdf
• Yükseköğretim Kurulu. (2007, Haziran). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. Eğitim Öğretim Dairesi Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/egitim-fakultesi-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari.pdf
• Yükseköğretim Kurulu. (2018, 30 Mayıs). Müzik öğretmenliği lisans programı. Eğitim Öğretim Dairesi Başkanlığı, Yükseköğretim Kurulu. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Muzik_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf
• Zelenak, M. S. (2010). Development and validation of the music performance self-efficacy scale. Music Education Research International, 4(1), 31-43. Retrieved from: http://cmer.arts.usf.edu/content/articlefiles/3122-meri04pp31-43.pdf