Imre Lakatos and Scientific Research Programs

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 3, 667 - 681, 22.12.2023

Hayyam Celilzade

Öz

Imre Lakatos is not a well-known philosopher in our country. Only a few of his books have been translated into Turkish. The number of articles written on him is also very few. We will discuss the nature of “scientific research programmes” which have a fundamental place in his thought. In this context, we will analyse the theory developed by Imre Lakatos based on his articles titled “Falsification and Methodology of Scientific Research Programmes” and “History of Science and Rational Reconstructions of the History of Science”. We will also be apply Imre Lakatos’ other writings. With this research, we hope that we will contribute to fill the gap in the field of Imre Lakatos studies

Anahtar Kelimeler

SRP, paradigm, falsification, theory.

Imre Lakatos ve Bilimsel Araştırma Programları

Öz

Imre Lakatos ülkemizde çok bilinen bir filozof değil. Sadece birkaç kitabı Türkçeye tercüme edilmiş. Üzerine yazılmış makale sayısı da azdır. Bu çalışmamızla Türk akademisinde, Imre Lakatos’un daha iyi tanıtılmasına vesile olmayı amaçlıyoruz. Bu bağlamda onun felsefesinde esas yer tutan “bilimsel araştırma programlarının” mahiyetini irdeleyeceğiz. Bu bağlamda, Imre Lakatos’un Yanlışlama ve Bilimsel Araştırma Programlarının Metodolojisi ve Bilim Tarihi ile Bilim Tarihinin Ussal Yeniden Kuruluşları isimli makalelerini esas alarak onun bilim felsefesi alanında geliştirdiği teoriyi tahlil edeceğiz. Ayrıca Imre Lakatos’un diğer yazıları, kuramının lehine ve aleyhine geliştirilen tezler de dikkate alınacaktır. Bu araştırmamızla Imre Lakatos’la ilgili çalışmalar alanındaki boşluğu doldurmaya katkıda bulunacağımızı temenni ediyoruz.

Anahtar Kelimeler

BAP, paradigma, yanlışlamacılık, teori.

Kaynakça

• Güzel, Cemal. Bilim Felsefesi. İstanbul: Kırmızı Yay., 2010.
• Yıldırım, Cemal. Bilimsel Düşünme Yöntemi. Ankara: Bilgi Yay., 1997.
• Kneller, George F. “Bir İnsan Çabası Olarak Bilim”. İçinde Bilim Kutsal Bir İnektir. ter: İsmet Özel. ed. Anthony Standen. İstanbul: Çıdam Yay., 1990.
• Lakatos, Imre. Bilimsel Araştırma Programlarının Metodolojisi. ter: Duygu Uygun. İstanbul: Alfa Yay., 2014.
• Lakatos, Imre. “Bilimsel Araştırma Programlarının Metodolojisi”. İçinde Bilginin Gelişimi ve Bilginin Gelişimiyle İlgili Teorilerin Eleşirisi. ed. A. Musgrave ve I. Lakatos. ter: Hüsamettin Arslan. İstanbul: Paradigma Yay., 1992.
• Lakatos, Imre. “Bilim Tarihi ile Bilim Tarihinin Ussal Yeniden Kuruluşları” içinde Coğulculuğun Kuramcısı: Lakatos. der: Cemal Güzel. Ankara: Bilim ve Sanat Yay., 1999.
• Lakatos, Imre. “Bilimle Sözdebilim” içinde Coğulculuğun Kuramcısı: Lakatos. der: Cemal Güzel. Ankara: Bilim ve Sanat Yay., 1999.
• Demir, Ömer. Bilim Felsefesi. İstanbul: Sentez Yay., 2012.