Kırsal Kesimdeki Ortaokul Öğrencilerinin Yazınsal Yapıtlara Erişim Sorunu Ve Masallardan Yararlanma: Hatay Örneği

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 395 - 414, 14.06.2024

Nurullah Karaoğulları

Öz

Ülkemizde 1940’lı yıllardan beri öğretmen yetiştiren çeşitli düzeydeki kurumlarda çocuk edebiyatı dersleri verilmektedir. Bununla birlikte herhangi bir okula atanan öğretmenlerin, atandıkları okulda çoğu durumda bir kütüphane bulunmaması nedeniyle, çocuk edebiyatı kapsamında öğrencilerin düzeyine uygun eserler sağlamakta çeşitli güçlüklerle karşılaştıkları bir gerçektir. Oysa çocuk edebiyatı ürünlerinin; çocukların hayal gücünün geliştirilmesi, birey olarak topluma kazandırılması ve bireysel yeteneklerinin keşfi açısından önemli olduğu artık tartışılmamaktadır. Durum böyleyken kırsal kesimde henüz kütüphanesi bulunmayan ve dolayısıyla kitaba erişim zorluğu yaşayan okulların bulunması, sorunun nasıl çözülebileceği konusunda düşünmeyi ve çözüm önerileri getirmeyi zorunluluk haline getirmektedir. Bir öneride bulunabilmek için her şeyden önce ilgili okullardaki öğrencilerin ve olası kitap ve yazılı materyallerin mevcut durumunun belirlenmesi gerekir. Bu çalışma, Hatay ili Hassa ilçesi kırsalı örneğinden yola çıkılarak çocuk edebiyatı ürünlerine ulaşmakta zorluk çeken kırsal kesimdeki ortaokul öğrencilerine ilişkin bir durum saptaması yapmayı ve sorunların çözümüne dönük çeşitli önerileri içermektedir. Bu bağlamda sözlü ve yazılı çocuk edebiyatı ürünlerinden, ulaşılması daha kolay olan masallardan yararlanılarak belirlenen sorunların giderilmesine yönelik çözüm önerileri üzerinde durulmuştur. Bunu yaparken okulun bulunduğu yöredeki sözlü ve yazılı masalların ortaya çıkarılması ve bu masallardan bir çocuk edebiyatı ürünü olarak yararlanılmasının yararlı olacağı sonucuna varılmıştır. Ayrıca bu tür çalışmaların, öğrencilerin kendi yöresiyle ilgili düşünmesine/araştırma yapmasına fırsat vereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Masal, Çocuk, Edebiyat

THE PROBLEM OF RURAL SECONDARY SCHOOL STUDENTS' ACCESS TO LITERARY WORKS AND BENEFIT FROM FAIRY TALES: HATAY CASE

Öz

Children's literature courses have been given in institutions at various levels that train teachers in our country since the 1940s. However, it is a fact that teachers assigned to any school face various difficulties in providing works of children's literature appropriate to the level of their students, since the school they are assigned to does not have a library in most cases. However, children's literature products; It is no longer discussed that children are important for developing their imagination, integrating them into society as individuals, and discovering their individual talents. This being the case, the fact that there are schools in rural areas that do not yet have libraries and therefore have difficulty accessing books makes it necessary to think about how the problem can be solved and to offer solutions. In order to make a recommendation, first of all, the current situation of the students and possible books and written materials in the relevant schools must be determined. This study, based on the rural example of Hassa district of Hatay province, includes a situation determination regarding secondary school students in rural areas who have difficulty in accessing children's literature products and various suggestions for solving the problems. In this context, solutions to the identified problems were emphasized by making use of oral and written children's literature products and fairy tales that are easier to access. While doing this, it was concluded that it would be useful to reveal the oral and written tales in the region where the school is located and to benefit from these tales as a product of children's literature. It is also thought that such studies will give students the opportunity to think/do research about their own region.

Anahtar Kelimeler

Fairytale, Children, Literature

Kaynakça

• Altun, K., & Çağlayan, A., (2018). “Dedemden Masallar” Dizisinde İnsan Hakları Ve Sorun Çözüm Yöntemleri. 3. Uluslararası Çağdaş Eğitim Araştırmaları Kongresi (Pp.49). Baş, B. (2012), Türk Masallarının Söz Varlığı Üzerine Bir Değerlendirme. Millî Folklor, 2012, Yıl 24, Sayı 93 Baum, L. F. (2010). Oz Büyücüsü. Bahar Yayınevi, İstanbul.
• Boratav, P. N. Zaman Zaman İçinde. İstanbul: İmge Kitabevi, 2009.
• Çetinkaya, Z. (2007), Öğretmenlerin Masallara ve Bunların Türkçe Öğretiminde Kullanımına İlişkin Görüşleri Ölçeğinin Geliştirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 9, Sayı: 2, 2007
• Çevirme, H.; Hatunoğlu, A. (2004), Kurnaz Köylü Masalında İletişim Çatışmaları, Milli Folklor, 2004, Y›l 16, Say› 62
• Çıblak, N.,(2008) , Teknoloji Çağında Kültürel Miras Olan Masalların Korunması, TÜBAR-XXIII-/2008-Bahar
• Deveci, Ü. (2013), Masalın Masalında Yaşamın Gerçekliği. İdil Dergisi, Cilt 2, Sayı 7 / Volume 2, Number 7
• Fischer, S. R. (2013), Dilin Tarihi, (çev. Muhtesim GÜVENÇ) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür yayınları.
• Güleç, İ. (2002). Masallar gerçekten masal mı? Us Düşün ve Ötesi, 7 (Yaz 2002), s. 183–186.]
• Kanatlı, F., (2013). Temel Söz Varlığı Bağlamında Türkçe ve Almancada En Sık Kullanılan Elli Eylemin Söz-Eylem Kuramı Çerçevesinde Dil-Yapısal ve Kültürel Açıdan Karşılaştırılması. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/8
• Kıraç, E. (1997). Masallarda Rasyonalite Problemi. Millî Folklor, C.5, Y. 9, S.36, Kış, s.45-48.
• Korkmaz, E. (2009). Masal ve Tekerlemeler Üzerine Bir İnceleme “Zaman Zaman İçinde” Milli Folklor Yıl: 14 Sayı: 55 Özdemir, O. (2012). Birinci Türk Dili Kurultayı Bildirilerinde Dil ve Egemenlik İlişkisi. Turkish Studies, Ankara.
• Soykan, Ö. N. (2006). Wittgenstein – Yaşamı Felsefesi Yapıtları. MVT Yayınları. İstanbul.
• Sümbüllü, Y. Z. (2004). Ahmet Kutsi Tecer’in "Koçyigit Köroğlu"Adlı Oyunu Üzerine Bir İnceleme. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 11(24).
• Temizkan, M. (2003). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Yazılı Anlatımlarının Dil Gelişimi Bakımından İncelenmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, s. 13, 2003, s. 219.
• Yılmaz, O. (2012). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Dil Bilgisi Becerilerinin Sosyokültürel Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi: Erzincan örneği. Turkish Studies, 7(2), 1251- 126
• İnternet Kaynakları http://www.hicrethaber.com/artikel.php?artikel_id=2208 Rabia Aksoy 2102 (Erişim Tarihi: 03.01.2024)
• http://www.vazgectimsenden.com/Pinokyo_Masali_1626_cocuk.htm (Erişim Tarihi: 04.01.2024)
• www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf (Erişim Tarihi: 03.01.2024)
• http://www.dilimce.com (Erişim Tarihi: 02.01.2024)
• http://www.idildergisi.com (Erişim Tarihi: 05.01.2024)
• https://www.semazen.net/masallar-gercekten-masal-mi/ (Erişim Tarihi: 05.01.2024)