Atletizm Sporcularının Algıladıkları Antrenör Davranışlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 22, 98 - 113, 31.12.2020

Ahmet Yapar , Şakir Serbes

Öz

Antrenörlerin spor ortamındaki çocuk ve genç bireylerin spor gelişimlerine en çok etki eden kişiler
oldukları araştırmanın bulgularında gösterilmiştir. Araştırmanın amacı atletizm Türkiye şampiyonasına
katılan atletlerin algıladıkları antrenör davranışlarını sporcuların cinsiyet, spora başlama yaşı, atletizm
deneyimi, antrenörün cinsiyeti ve antrenörün kademesi değişkenlerine göre karşılaştırılmasıdır.
Araştırmaya 11-39 (x̅= 18,71; Ss = 6,03) yaş aralığında 85 kadın ve yaşları 10- 43 (x̅= 19,45; Ss = 5,17)
arasında 125 erkek atlet katılmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından sporcuların ve antrenörlerinin
özelliklerini belirlemeye yönelik oluşturulan demografik bilgi formu ve Türkçe uyarlaması Yapar ve
İnce (2014) tarafından yapılan Sporcular için antrenör davranışlarını değerlendirme ölçeği (SADDÖ)
ile elde edilmiştir. Veriler tanımlayıcı istatistik, bağımsız örneklem t testi ve tek yönlü varyans analizi
ile incelenmiştir. Bulgular SADDÖ’nün olumlu antrenör davranışı alt boyutunda kadın sporcuların
erkeklerden daha yüksek puana sahip olduklarını ve erkek atletlerin ise olumsuz antrenör davranışları
alt boyutunda kadın atletlerden daha yüksek puana sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca spora 11-14
yaş arasında başlayan atletlerin spora 10 yaşından önce ve 15 yaşından sonra başlayan bireylere
göre yarışma stratejisi alt boyutunda daha yüksek puana sahip oldukları gözlenmiştir. Sonuç olarak
algılanan antrenör davranışlarında hem sporcunun cinsiyeti hem de spora başlama yaşı atletizm
sporcuları için belirli boyutlarda farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Antrenör, Atletizm, Antrenör Davranışları

Kaynakça

• Barnett, N. P., Smoll, F. L., & Smith, R. E. (1992). Effects of enhancing coach-athlete relationships on youth sport attrition. The sport psychologist, 6(2), 111-127.
• Bartholomew, K.J. Ntoumanis, N. and Thøgersen-Ntoumani, C., The Controlling Interpersonal Style in a Coaching Context: Development and Initial Validation of a Psychometric Scale, Journal of Sport & Exercise Psychology, 2010, 32(2), 193-216
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (Geliştirilmiş 11. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bompa, T. O. (1983). Theory and methodology of training. Dubuque, IA: Kendall/Hunt.
• Cengiz, C., Serbes, Ş., Erdoğan, Ö., & Dağ, Ş. (2019). The effect of coaching behaviors on tennis players and swimmers. Pedagogy of Physical Culture and Sports, (3).
• Chelladurai, P. (1984). Discrepancy between preferences and perceptions of leadershipbehavior and satisfaction of athletes in varying sports. Journal ofSport Psychology, 6,27-41
• Chelladurai, P. and Arnott, M., (1985) Decision Styles in Coaching: Preferences of Basketball Players, Research Quarterly for Exercise and Sport, , 56(1), 15-24.
• Coatsworth, J.D., & Conroy, D.E. (2006). Enhancing the self-esteem of youth swimmers through coach training: Gender and age effects. Psychology of Sport and Exercise, 7, 173–192.
• Côté, J., Yardley, J., Hay, J., Sedgwick, W., & Baker, J. (1999). An exploratory examination of the coaching behavior scale for sport. Avante, 5(2), 82–92.
• Coté, J., Saimela, J., Trudel, P., Baria, A., & Russell, S. (1995). The coaching model: A grounded assessment of expert gymnastic coaches’ knowledge. Journal of sport and exercise psychology, 17(1), 1-17.
• Cruz, A. B., & Kim, H. D. (2017). Leadership preferences of adolescent players in sport: influence of coach gender. Journal of sports science & medicine, 16(2), 172.
• Çebi, M., Yamak, B., İslamoğlu, İ., Eliöz, M., ve İmamoğlu, O. (2019). Genç güreşçi ve hentbolcuların antrenörlerinin davranışlarını algılama düzeyi. Journal of International Social Research, 12(65).
• Cengiz, C. , Serbes S., Erdogan O., Dag S.(2019) The effect of coaching behaviors on tennis players and swimmers. Pedagogy of Physical Culture and Sports, cilt.108, ss.411-421.
• De Knop, P., Engström, L. M., Skirstad, B., & Weiss, M. (1996) Worldwide Trends in Youth Sport, Human Kinetics, Champaign, IL,
• Dobosz, R. P., & Beaty, L. A. (1999). The relationship between athletic participation and high school students' leadership ability. Adolescence, 34(133), 215.
• Ermiş, E., Satıcı, A., İmamoğlu, O., Aydoğan, A. (2017) Adelosan Sporculara Göre Antrenör Davranışları. Kesit Akademi Dergisi.3(12), s. 589-599
• Filiz, B., & Demirhan, G. (2017). Antrenörlük davranışı değerlendirme ölçeği’nin türk kültürüne uyarlanması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(1), 1-10.
• Fraser-Thomas, J. L., Côté, J., & Deakin, J. (2005). Youth sport programs: An avenue to foster positive youth development. Physical education & sport pedagogy, 10(1), 19-40.
• Koh, K. T., Kawabata, M., & Mallett, C. J. (2014). The coaching behavior scale for sport: Factor structure examination for Singaporean youth athletes. International Journal of Sports Science & Coaching, 9(6), 1311-1324.
• Malina RM, Clark MA. (2003) Youth sports: Perspectives for a new century. Monterey: Coaches Choice;: 109-126.
• Mallett CJ. (2007). Modelling the Complexity of the coaching process: A Commentary. International Journal of Sport Science and Coaching. 2 (4): 407–409
• McCabe, K. O., Modecki, K. L., & Barber, B. L. (2016). Participation in organized activities protects against adolescents’ risky substance use, even beyond development in conscientiousness. Journal of youth and adolescence, 45(11), 2292-2306.
• Millard, L. (1996). Differences in coaching behaviors of male and female high school soccer coaches. Journal of Sport Behavior, 19(1), 19.
• SGM (2017) Gençlik ve Spor Bakanlığı, Spor Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sporcu Sayıları 2018, alıntılanan adres https://shgm.gsb.gov.tr/Sayfalar/175/105/istatistikler.aspx , Tarih 10.12.2019
• Smith, R.E. Smoll, F.L. and Hunt, B., A (1977) System for the Behavioral Assessment of Athletic Coaches, Research Quarterly, , 48(2), 401-407.
• Smith RE, Smoll FL, Curtis B. (1978). Coaching behaviors in Little League Baseball. In F.L. Smoll & R.E. Smith (Eds.), Psychological perspectives in youth sports s. 173-201. Washington, DC: Hemisphere
• Smith, R. E., Zane, N. W., & Smoll, F. L. (1983). Behavioral assessment in youth sports: coaching. Medicine and Science in Sports and Exercise, 15(3), 208-214.
• Smoll, F. L., & Smith, R. E. (1984). Leadership research in youth sports. Psychological foundations of sport, 371-386.
• Smoll FL, Smith RE. (2002) Children and youth in sport: A biopsychosocial perspective. Dubuque: Kendall/Hunt.
• Smoll, F. L., Smith, R. E., & Cumming, S. P. (2007). Effects of coach and parent training on performance anxiety in young athletes: A systemic approach. Journal of youth development, 2(1), 19-36.
• Smoll FL and Smith RE. (2009) Leadership behaviors in sport: a theoretical model and research paradigm. J Appl Soc Psychol; 19: 1522–1551
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5). Boston, MA: Pearson.
• Uzun, R. U., Çon, M., Taşmektepligil, M. Y., & İmamoğlu, O. (2017). Bireysel ve takım sporlarında sporcuların antrenörlerinin kendilerine karşı davranışlarını algılama düzeyi. In The International Balkan Conference in Sport Sciences, abstract book.
• Yapar, A., & ince, M. L. (2014). Sporcular için antrenör davranışlarını değerlendirme ölçeğinin türkçe uyarlaması (SADDÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor bilimleri dergisi, 25(4), 203-212.