Tiki’den Pelinsu’ya Toplumsal Anlamlandırma Süreci: Ekşi Sözlük Örneği

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 17, 81 - 104, 01.01.2019

Emre Yağlı

Öz

Bu çalışma, varlıklı bir arka plana sahip ya da öyle olmayı dileyen ve bu nedenle de varlıklı görünmek isteyen, çoğunlukla kadınlardan olmak üzere gençlerden oluşan bir alt kültürü temsil eden tiki gençlik karakteri üzerinde gerçekleşen toplumsal anlamlandırma sürecine açıklama getirmeyi amaçlar. 1990ların başından bu yana kavram, hem erkek hem de kadınları kapsayan ciks, tiki ve Pelinsu gibi toplumsal karakterlere gönderimde bulunmak için kullanılmıştır. Fakat bu artzamanlı sürecin son dönemlerinde bu kavram bir kadın adı olan Pelinsu çerçevesinde adlandırılmaya başlanmış ve sadece kadınlara yönelik bir gönderimsellik kazanmıştır. Bu sürecin ardında bulunan mekanizmayı açıklamak için bu çalışma Ekşi Sözlük’teki tiki ve Pelinsu tanımlarına odaklanmakta ve belirtisellik kuramı üzerinden belirtisel alanları bulgulamaktadır. Çalışma iki açıdan önemli bulgulara sahiptir: İlk olarak, çalışmanın bulguları Ekşi Sözlük kullanıcılarının tiki ve Pelinsu toplumsal karakterlerini nasıl yansıttıkları ve inşa ettikleri bağlamında toplumsal anlamlandırma sürecinin devimsel doğasını ortaya koymaktadır. Bunun yanında çalışma, Türkiye’deki gençlik kimliği üzerine benzer toplumsal anlamlandırma olgularına açıklama getirmeyi amaçlayan gelecek çalışmalara analitik bir çerçeve sağlamaktadır

Anahtar Kelimeler

Belirtisellik, Belirtisel Alan, Toplumsal Anlam, Toplumsal Karakter, Tiki, Pelinsu

Social Meaning Making Process from Tiki to Pelinsu: A Case of Ekşi Sözlük

Öz

This work aims to bring an understanding to an ongoing process of social meaning making on a youth persona called tiki, which refers to young people, mostly girls, who have wealthy backgrounds or who want to be, and thus, seem like that. Since the very beginning of the 1990s, the term tiki has acquired different social meanings that refer to such personae as ciks, tiki and Pelinsu that cover both men and women. However, in the course of this diachronic process, the term has recently been labelled as Pelinsu, which is a female given name, and thus, has acquired social meanings that denote only the women. To make sense of the mechanism behind this process, the study draws on Ekşi Sözlük descriptions of tiki and Pelinsu and applies analytical framework developed under the theory of indexicality, namely the indexical field. The findings are important for two reasons; firstly, social meaning making process is dynamic in the sense that how Ekşi Sözlük users project and construct social personae of tiki and Pelinsu. In addition, this study provides an analytical framework to the future studies that aim to bring an understanding to how youth identity in Turkey is socially constructed and projected

Anahtar Kelimeler

Indexicality, Indexical Field, Social Meaning, Social Persona, Tiki, Pelinsu

Kaynakça

• • Agha, A. (2003). The social life of cultural value. Language & Communication, 23(3), 231-273.
• • Asena, D. (1992, 12 October). Kaçak ete girmek, Column. Millyet.
• • Bucholtz, M., & Hall, K. (2005). Identity and interaction: a sociocultural linguistic approach. Discourse Studies, 7(4-5), 585-614.
• • Bucholtz, M., & Hall, K. (2008). All of the above: New coalitions in sociocultural linguistics1. Journal of Sociolinguistics, 12(4), 401-431.
• • Cankurtaran-Öntaş, Ö., Buz, S., & Hatiboğlu, B. (2013). Youth and political participation: case in Turkey. European Journal of Social Work, 16(2), 249-262.
• • Childs, P., & Storry, M. (2002). Acronym groups. In P. Childs & M. Storry (Eds.), Encyclopedia of Contemporary British Culture (pp. 2-3). New York: Routledge.
• • Deniz, A. Ç. (2012). Eğitimli gençliği anlamada yeni bir tipoloji önerisi: Cool gençlik. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 115-139.
• • Duman, D. (2018, January 11). [Pelinsu adının anlamı ve bağlamı]. E-mail communication.
• • Eckert, P. (2000). Linguistic variation as social practice. Oxford: Blackwell.
• • Eckert, P. (2008). Variation and the indexical field. Journal of Sociolinguistics, 12(4), 453-476.
• • Eckert, P. (2012). Three Waves of Variation Study: The Emergence of Meaning in the Study of Sociolinguistic Variation. Annual Review of Anthropology, 41(1), 87-100.
• • Eckert, P. (2016). Variation, meaning and social change. In N. Coupland (Ed.), Sociolinguistics: Theoretical Debates (pp. 68-85). Cambridge: Cambridge University Press.
• • Hanson, V. D. (August 13, 2010). Obama: Fighting the Yuppie factor. National Review. Retrieved September 12, 2017.
• • Jaffe, A. (2009). Stance : sociolinguistic perspectives. Oxford&New York: Oxford University Press.
• • Jaffe, A. (2016). Indexicality, stance and fields in sociolinguistics. Sociolinguistics: Theoretical Debates, 86-112.
• • Kana, F., Yağmur, Y., & Elkıran, Y. M. (2017). Ortaoğrenim öğrencilerinin sanal dünyalarının günlük hayatlarına yansımaları üzerine bir durum çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 21, 59-71.
• • Kocaer, S. (2006). Argo ve toplumsal cinsiyet. Milli Folklor, 18(1), 97-101.
• • Korkmaz, D. F. (2006). Çağdaş kentte halk bilimi ve yeni bir sosyal grup: Tikiler. Milli Folklor, 71, 28-33.
• • Kozanoğlu, H. (1993). Yuppieler ve bizim kuşak. İstanbul: İletişim Yayınları.
• • Labov, W. (1963). The social motivation of sound change. Word, 18, 1-42.
• • Lüküslü, D. (2005). 1960’lardan 2000’lere Gençlik Tipleri: Maddeci, Başarıcı, Manager Tipten Yuppie’ye Tiki’ye. Birikim Dergisi, 196, 30-36.
• • Peirce, C. S. (1901). Sign. In J. M. Baldwin (Ed.), Dictionary of Philosophy and Psychology (Vol. 2, pp. 527). New York: Macmillan.
• • Silverstein, M. (1976). Shifters, linguistic categories, and cultural description. In K. H. Basso & H. A. Selby (Eds.), Meaning in Anthropology (pp. 11-55). Albuqerque: University of New Mexico Press.
• • Silverstein, M. (2003). Indexical order and the dialectics of sociolinguistic life. Language & Communication, 23(3), 193-229.
• • Tığlı, Ö. (2012). Subculture formation of precarious working class youth in Turkey: A field research on the case of ‘apaches’ in Ankara. (MSc), Middle East Technical University, Ankara.
• • Uygun, M. (2016). Tüketicilerin alışveriş merkezi deneyimlerinin üçüncü mekan kuramı çerçevesinde incelenmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 122-143.