Yazılı Haber Medyasında Haber Değerlerinin Artırılması: Gençliğin Uyuşturucu Bağımlısı Olarak Söylemsel İnşası

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 16, 149 - 164, 01.01.2018

Beyza Eren

Öz

Gazeteler, ister kağıda basılmış ister İnternet’te olsun, okuyucular için haber sağlamaktadırlar. Haberler gerçek hayat olaylarına dair bilginin iletilmesi amacı ile yazılırlar. Ancak medya çalışanlarının bir diğer amacı da haber değerlerinin inşası ve artırılmasıdır. Bir başka deyişle, haber metinlerinin daha ilginç ve çekici olmasına çaba gösterirler. Bu bakış açısıyla, haber değerleri olumsuzluk, zamanlılık, üstünlük, elitlik, etki, özgünlük, kişileştirme ve uyum belli söylemler içinde ve bu söylemler aracılığıyla inşa edilen değerler olarak görülmektedir Bednarek ve Caple, 2014 . Bu çalışmada, gençlerle bağlantılı uyuşturucu haberlerinde hangi haber değerlerinin ve bu haber değerlerinin nasıl olduğunun bulunması amacı ile eleştirel bir bakış açısı ile 2015 ve 2018 tarihleri arasında yayımlanan 8 farklı Türk haber portalından alınan özellikle uyuşturucu üzerine olan 80 haber çok kipli söylem çözümlemesi yapılarak incelenmektedir. Çalışmanın sonucunda, uyuşturucu bağımlıları genç insanlar olarak gösterilmektedir. Daha özelinde, haberlerde gösterilenler çoğunlukla genç uyuşturucu bağımlılarıdır. Haber metinlerinde bu ‘genç’ bağımlılar haber değerlerinin artırılması için kullanılmaktadır. Bu noktada, haber metinlerinin genç insanları uyuşturucu bağımlısı olarak gösterdiğini tartışmaktayım ve ciddi bir toplumsal sorun olan ‘uyuşturucu sorununun’ altını çizmekteyim. Bu medya pratikleri başka bir problemi daha oluşturmaktadır. İnsanlar genç insanları uyuşturu bağımlısı olarak görmeye açık hale gelmektedir. Bu da toplumun bilgilendirilmesinde gençler hakkında olumsuz çağrışımları ve anlayışları ortaya çıkarmaktadır. Böylelikle, insanların gençlik üzerine uyuşturucu kullanmanın normal ve düzenli olduğu ve şaşırtıcı bir davranış olmadığı algılarında rol oynamaktadır

Anahtar Kelimeler

Gençlik, Haber Medyası, Uyuşturucu Bağımlısı, Haber Değerleri, Çok Kiplilik

Promoting News Values on Newsprint Media: The Discursive Construction of Youth as Drug Addicts

Öz

Newspapers, whether they are published on papers or on the Internet, provide news for readers. News are written in the purpose of conveying information of real life events. Yet, another purpose of the media workers is constructing and promoting news values. In other words, they endeavour to make their news texts more interesting and attractive. From this perspective, news values negativity, timeleness, proximity, superlativeness, eliteness, impact, novelty, personalisation and consonance are seen as values that exist in and are constructed through specific discourses Bednarek and Caple, 2014 . In this study, 80 news particularly on drugs from 8 different Turkish news portals which are published between the years of 2015 and 2018 are examined through a multimodal discourse analysis to find out how and which news values are constructed in drug news in relation to young people through a critical perspective. As a result, most of the drug addicts are represented as young people. More specifically, young drug addicts are the ones who are mostly reported on news. In news texts, these ‘young’ addicts are used to promote news values. Here, I discuss news texts which promote news values by representing young people as drug addicts and highlight ‘drug issue’ which is a serious social problem. These media practices create another social problem. People become open to conceive young people as drug users. This leads to negative connotations and understandings about young people in the society through their social cognition. Yet, it still plays a prominent role in the perception of the people that using drugs are normal, regular, and not surprising behaviour for youth

Anahtar Kelimeler

Youth, News Media, Drug Addicts, News Values, Multimodality, Critical Discourse Analysis

Kaynakça

• • Althusser, Louis. 1971. Ideology and ideological state apparatuses. In Lenin and Philosophy, and Other Essays. London: New Left Books.
• • Bednarek, Monika & Caple, Helen. 2012a. News Discourse. London/New York: Bloomsbury Publishing (formerly Continuum).
• • Bednarek, Monika & Caple, Helen. 2012b. ‘Value added’: Language, image and news values. Discourse, Context & Media 1. 103-113.
• • Bednarek, Monika & Caple, Helen. 2014. Why do news values matter? Towards a methodological framework for analyzing news discourse in Critical Discourse Analysis and beyond. Discourse & Society 25(2). 135-158.
• • Bell, Allan. 1991. The language of news media. Oxford: Blackwell.
• • Cotter, Colleen. 2001. Discourse and media. In Deborah Schiffrin, Deborah Tannen and Heidi E. Hamilton (eds.), The handbook of discourse analysis, 416-436. Oxford: Blackwell.
• • Dursun, Çiler. 2014. TV Haberlerinde İdeoloji. Ankara: İmge Kitabevi.
• • Fairclough, Norman & Wodak, Ruth. 1997. Critical discourse analysis. In Teun Adrianus van Dijk (ed.), Discourse as social interaction, 258-284. London: Sage.
• • Fowler, Roger. 1991. Language in the news: Discourse and ideology in the press. London: Routledge.
• • Johnstone, Barbara. 2002. Discourse Analysis. Maiden, MA: Blackwell.
• • Kökpınar Kaya, Emel. 2016. Dil ve Gösterge ekseninde söylem çözümlemesi. Ahmet Kocaman’a Armağan: Dilbilime Adanmış bir Yaşam. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları. 261-273.
• • Kökpınar Kaya, Emel. 2017. Dilsel kod ve gösterge arayüzünde ‘zengin’ ve ‘fakir’ inşası: Bir yerli televizyon dizisinin eleştirel söylem çözümlemesi. Istanbul Journal of Sociological Studies (Journal of Economy, Culture and Society), 56. 41-64.
• • Kress, Gunther. 1990. Critical discourse analysis. Annual Review of Anthropology 11. 84-97.
• • Tischer, Stefan, Meyer, Michael, Wodak, Ruth & Vetter, Eva. 2000. Methods of text and discourse analysis. London: Sage.
• • Van Dijk, Teun Adrianus. 1997. Discourse as Social Interaction. London: Sage.
• • Van Leeuwen, Theo. 2015. Introducting Social Semiotics. London and New York: Routledge.
• • Van Leeuwen, Theo. 1996. The Representation of Social Actors. In Carmen Rosa Caldas-Coulthard and Malcolm Coulthard (eds.), Texts and practices: Readings in Critical Discourse Analysis, 32-70. London: Routledge.
• • Wodak, Ruth. 1995. Critical Linguistics and Critical Discourse Analysis. In J. Verschueren, Jan-Ola Östman & Jef Verschueren (eds.), Handbook of pragmatics, 204-210. Amsterdam: Benjamins.
• • Wodak, Ruth. 1996. Disorders of Discourse. London: Longman.
• • Wodak, Ruth, de Cillia, Rudolf, Reisigl, Martin & Liebhart, Karin. 1999. The Discursive Construction of National Identity. Edinburgh: EUP.