Türkiye’de yapılan kadavra ve canlı donörden karaciğer nakillerinin 2011-2017 yılları arası analizi

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 2, 119 - 128, 01.06.2020

Günsel Bingöl Songül Budak Diler İlker Sapan Aydın Dalgıç

Öz

Amaç: Organ nakli, insan vücudunda görev yapamayan bir organın yerine, canlı vericiden veya kadavradan alınan sağlam bir organın nakledilmesini sağlayan cerrahi bir yöntemdir. Biz bu araştırmada, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 2011 yılında onaylanan ve Türkiye Organ Doku Nakil Sistemi TODS olarak adlandırılan dijitalleştirilmiş sistem ile kayıt altına alınan, 2011-2017 yılları arasındaki karaciğer nakil verilerinin istatistiksel analizini yapmayı hedefledik.Gereç ve Yöntem: T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 2011-2017 yılları arasında özel izin ile hasta ve donör bilgileri rumuz olarak belirtilmek suretiyle yürütülen projeler kapsamında elde edilen veriler, bu analiz çalışması için esas kabul edilmiştir. Veri işleme araçları olarak AriceTech-Data Minning Systems, Microsoft Power BI, SPSS 21 kullanılmıştır.Bulgular: Türkiye genelinde, 2011-2017 yılları arasında toplam 7466 karaciğer hastası bulunduğu, toplam nakil sayısının 7728 olduğu ve yapılan nakillerin %70’inin canlı, %30’unun kadaverik nakil olduğu saptanmıştır. 2011-2016 yılları arasındaki genel hasta ve greft sağ kalım oranları; Greft Sağ Kalım 1 yıl GSK1 için %67.09, Hasta Sağ Kalım 1yıl HSK1 için %75.76 ve Hasta Sağ Kalım 15 Gün HSK15Gün için ise %90.25 olarak belirlenmiştir. Yapılan tüm nakillerde kadaverik+canlı toplam greft kaybı/nakil 542/7728 oranı %7.01 olarak saptanmıştır. Ülkemizde, canlı-akrabadan nakil olmak için ortalama 125 gün bekleme yapılmaktadır.Sonuç: Türkiye genelinde yapılan karaciğer nakillerindeki canlı-kadaverik oranları dünyada bilinen oranların tersi yönündedir. Karaciğer hastaları nakil için oldukça uzun süre beklemek zorunda kalmaktadır. Uzun bekleme süreleri sebebiyle kaybedilen hasta sayıları ve organ yetmezliği olan hastaların yoğun bakım maliyetleri artmaktadır. Türkiye’deki bu sorunun çözümü için kadavra donör sayılarının artırılması, beyin ölümü olgularının tespiti ve organ vericisi olarak kullanılma oranlarının yükseltilmesi önem arz etmektedir. Öncelikli nakil ihtiyacı olup kadavra temin edilemeyen hastalar için, kalp atımsız kadavra donörlerinin kullanılması ve çapraz nakil programının etkin olarak uygulanması bir çözüm olarak önerilebilir

Anahtar Kelimeler

Türkiye organ doku nakil sistemi (tods), karaciğer nakli, donör, kadaverik donör, canlı donör

Analysis of Cadaveric and Living Donor Liver Transplantation in Turkey Between 2011-2017

Öz

Objective: Organ transplantation is a surgical procedure to replace a non-functioning organ in human body with a healthy organ removed from a living or cadaveric donor. In this research, we aim to examine the statistical analysis of the liver transplantation data between 2011-2017 recorded with digitized system called as Turkey Organ Tissue Transplant System TODS , which is certified by Turkish Ministry of Health in 2011.Material and Methods: The data obtained from the projects between 2011 and 2017 conducted by Turkish Ministry of Health patient and donor information is given as a nickname are considered as the basis for this analysis. AriceTech-Data Minning Systems, Microsoft Power BI, SPSS 21 were used as data processing tools.Results: In Turkey between 2011-2017, it was determined that there were a total of 7466 liver patients, the number of total transplantation was 7728, and of those, 70% were live and 30% were cadaveric. Overall patient and graft survival rates between 2011 and 2016 were as follows: 67.09% for Graft Survival at 1 year GSK1 , 75.76% for Patient Survival at 1 year HSK1 and 90.25% for Patient Survival at 15 days HSK15Gun . The ratio of total graft loss among all transplantation cadaveric+live was determined as 7.01% 542/7728 . In our country, the average wait time is 125 day for transplantation from live-relatives.Conclusion: Live and cadaveric rates for liver transplantation in Turkey are in the opposite direction with the known rates in the world. Liver patients face high waiting time for organ transplantation. Due to long waiting times, number of lost patients and intensive care costs of patients with organ failure are increasing. For solution of this problem in Turkey, increasing the number of cadaveric donor, detection of the rate of brain death and raising the rate of their use as an organ donor are important. The use of non-heart beating cadaveric donors and the effective implementation of paired donation programs can be suggested as a solution for patients who are in need of priority transplantation and unable to provide cadaveric donor

Anahtar Kelimeler

Turkey organ tissue transplant system (tods), liver transplantation, donor, Cadaveric donor, living donor

Kaynakça

• Ergün O, Sözbilen M. Çocuklarda karaciğer nakli. Çocuk Cerrahisi Dergisi 2012; 26:4-19.
• Ateş Y, Çanakçı N, Alkış N, ve ark. Bir Vaka Neden ile Ka- raciğer Transplantasyonunda Anestezik Yaklaşım. Ankara Tip Mecmuası (The Journal of The Faculty of Medicine) 1994;4: 695-704.
• EASL (European Association for the Study of the Liver). EASL Clinical Practice Guidelines: Liver transplantation. J Hepatol 2016;64:433-85.
• Kasapoğlu B, Yalçın KS, Türkay C. Canlı Donörden Kara- ciğer Transplantasyonu. Güncel Gastroenteroloji 2010;14: 96-102.
• Busuttil RW, Goss JA. Split liver transplantation. Annals of surgery 1999;229: 313.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Mü- dürlüğü, Türkiye Transplant, Diyaliz ve İzlem Sistemle- ri (TTDİS) https://organkds.saglik.gov.tr (Erişim tari- hi:02.03.2018).
• Global Observatory on Donation and Transplantation (GODT) http://www.transplant-observatory.org/organ-do- nation-transplantation-activities-2015-report-2 (Erişim ta- rihi: 28.05.2018).
• TTDİS Dünya İstatistikleri https://organkds.saglik.gov.tr/ Dunya.aspx (Erişim tarihi:28.05.2018).
• Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) 2015 http://www. transplant-observatory.org (Erişim tarihi:28.05.2018).
• U.S. Department of Health and Human Services, Organ Procurement and Transplantation Network http://optn. transplant.hrsa.gov (Erişim tarihi: 29.05.2018).