Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin temel yaşam desteği konusunda bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi
Öz
Giriş ve Amaç: Dünya Sağlık Örgütü, egzersize bağlı ölümlerin, egzersizden sonra ki 30 saniye ile 6 saatlik süre içinde ortaya çıktığını belirtmektedir. Genç sporcularda yarış sporları sırasında kardiyak ani ölüm sıklığının yılda 0,5-1/100.000 olduğu varsayılmaktadır. Bu çalışma Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu BESYO öğrencilerinin temel yaşam desteği TYD bilgi düzeylerini ölçmek amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu çalışmanın evrenini 2014 yılı bahar döneminde Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu bölümünde okuyan 903 öğrenci oluşturmuştur. Öğrencilerden 310 kişiye müsabakalar veya devamsızlık sebebiyle ulaşılamamış, 61 öğrenci ise ankete katılmak istemediği için çalışmaya alınmamasından dolayı 426 öğrenci örnekleme alınmıştır. Etik kurul ve kurum izinleri alındıktan sonra araştırmacılar tarafından 2010 yılı Avrupa Resüsitasyon Konseyi’nin ERC yayınladığı temel yaşam desteği kılavuzu dikkate alınarak bilgi düzeyini belirlemeye yönelik 20 soru ve yaş, cinsiyet, okuduğu bölüm, sınıf gibi demografik özelliklerini belirlemeye yönelik 4 sorudan oluşan anket formu yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 15 programı kullanılmıştır. Veriler ortalama ± standart sapma ve yüzde olarak özetlenmiştir. Kategorik verilerin karşılaştırılmasında ki kare testi kullanılmıştır. Anlamlılık p< 0,05 olarak alınmıştır.Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin %64’ü n=271 erkek, %36’sı n=153 kız öğrencilerden oluşmaktadır. Yaşların ortalaması erkek öğrencilerin 21.9 ± 1.9 iken kız öğrencilerin 21.2 ± 2.1 idi. Öğrencilerin %30.9’u n=130 birinci sınıfta, %24.9’u n=105 ikinci sınıfta, %33.3’ü n=140 üçüncü sınıfta, %10.9’u n=46 dördüncü sınıfta okumaktadır. Çalışmada en fazla ulaşılan bölüm %37.4 n=156 oranla antrenörlüktür. Çalışmaya katılanlardan %24.8’i n=103 daha önce temel yaşam desteği eğitimi almış olup, öğrencilerin %8.5’i n=35 bu konuda güncel bilgileri takip ettiğini ifade etmiştir. Öğrencilerin %51.1’i n=208 temel yaşam desteğinin kalp durması durumunda yapılacağını, %94.2’si n=389 temel yaşam desteğinde ilaç verilmeyeceğini, %46.2’si n=195 kalp masajının göğüs kemiğinin alt ucuna uygulanacağını, %24.6’sı n=100 kalp masajı/ suni solunum oranını 30/2 olacağını ifade etmiştir. Kızlar %57.0 erkeklere %40.2 göre, spor yöneticiliği bölümünde okuyanlar %58.3 , beden eğitimi öğretmenliği %38.7 ve antrenörlük bölümünde %40.5 okuyanlara göre Kalp masajının göğüs kemiğinin alt ucuna uygulanacağını istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek oranda ifade etmiştir sırasıyla p=0.003, sd=2, p=0.001, sd=4 .Sonuç: ÖğrencilerinTemel Yaşam Desteği bilgi düzeyi düşüktür. Öğrencilerin konu ile ilgili daha sık aralıklarla bilgilendirilerek konunun ehemmiyeti açısından farkındalıklarının artırılması gerekmektedir
Anahtar Kelimeler
Temel Yaşam Desteği Beden Eğitimi Spor Yüksek Okulu Bilgi Düzeyi
Kaynakça
- Gürsoy A, Çilingir D. Temel Yaşam Desteğindeki Değişik- liklerin Güncelleştirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2008;3:125-42.
- Tomruk Ö, Soysal S, Karcıoğlu Ö, ve ark. DEÜTF Acil Ser- visine Başvuran Hastalara Eşlik Eden Hasta Yakınlarının İlk Yardım Bilgi Düzeyleri Ve Etkileyen Faktörler. The 1st World Congress of EmergencyandMilitaryContingency- Medicine. Kemer, Antalya, 3-8 Haziran 2002. Bildiri Kitabı, s.111.
- Sivrikaya AH.Sporda Ani Ölüm.Atatürk Üniversitesi BES- YO, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2004; 6 :52-56.
- Epstein SE, Maron BJ.SuddenDeathandtheCompetitive- Athlete: Perspectives on Pre-ParticipationScreeningStu- dies. J AmCollCardiol 1986; 7:220-30.
- Maron BJ, JamshidShirani, Poliac LC, et al. SuddenDeath in YoungCompetitiveAthletesClinical, Demographic, and- PathologicalProfiles. JAMA 1996;276:199-204.
- Kalyon TA. Spor Hekimliği Sporcu Sağlığı ve Spor Sakatlık- ları 1.Baskı, Ankara Gata Basımevi, 1990.
- Şahin A. Karaman il merkezindeki beden eğitimi öğret- menlerinin ve sınıf öğretmenlerinin ilk yardım konusun- daki bilgi düzeylerinin karşılaştırılması.Yüksek Lisans Tezi. Beden Eğitimi Ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Ka- raman,2011.
- Soysal S, Karcıoğlu Ö, Korkmaz T, Topaçoğlu H. Temel Ya- şam Desteği Eğitimi: İdeal Ne Kadar Uzakta ? Akademik Acil Tıp Dergisi 2005, 3:40-6.
- 2010 ACCF/AHA guideline for assessment of cardiovascu- lar risk in asymptomatic adults: a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Associ- ation Task Force on Practice Guidelines. J Am Coll Cardiol 2010 ;56:e50-103.
- Baysal Z, Cengiz M, Mordeniz C. Tıp Fakültesi Birinci Sını- fında Uygulanan Temel Yaşam Desteği Eğitiminin Değer- lendirilmesi.Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2007; 16: 17-20.
- Güler Ç, Bilir N. Herkes İçin İlk Yardım. Ankara:Aydoğdu Ofset 1994.
- BüyükkayacıDuman N, Sözen C, Koçak C.Hitit Üniversite- si Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2013;6:57-70.
- Altıntop L, Dündar C, Güven H, Doğanay Z, Topbaş M. Samsun İl Merkezinde Görev Yapan Trafik Polislerinin İlk Yardım Eğitimi Öncesi Ve Sonrası Bilgi Düzeyleri.Ulusal Travma Acil Cerrahi Dergisi 2000; 6:53-6.
- Facchettti G, de Simone C, Monciatti E. İnvestigationon BLS Among Public Hospital Physicians in Abruzzo. Miner- va Anestesiol 2002; 68: 555-60.
- Facchettti G, de Simone C, Monciatti E. İnvestigationon BLS AmongPublicHospitalPhysiciansin Abruzzo. Minerva- Anestesiol 2002; 68: 555-60.
Öz
Objective: According to world health organization, deaths related to exercises occur between 30 seconds and 6 hours after the exercise. the frequency of young sportsman death caused by cardiac problems has been estimated as 0.5-1/100.000 yearly. this study has been conducted with the purpose of raising Basic Life Support knowledge level of Physical education and sports school students.Methods: The sample of this descriptive study were the 903 students of Physical education and sports school students studying in 2014 spring semester. 310 students did not participate since they were either at sports competition or did not come to lesson. 61 students simply did not accept to be a part of this study. the sample of this study thus was composed of 426 students. After taking permission from ethical council and related institutions and based on the booklet regarding basic life support published in 2010 by European Resolution Council a survey composed of 20 questions and 4 additional questions measuring demographic data age, gender, department, class has been conducted using face to face survey method. Data analysis was conducted using SPSS 15 program. data have been summarized as average, ± standard deviation and percentage. comparison among categoric data was done by using chi-square test. Significance level was taken as p< 0,05.Results: Participating students in the study were 64% male n=271 , and 36% female n=153 . average age for male students was 21.9 ± 1.9 while average age for female students was 21.2 ± 2.1. students from first year were 30.9% n=130 , students from second year were 24.9% n=105 , students from third year were 33.3% n=140 , students from fourth year were 10.9% n=46 . the highest number of the students reached were from Coaching program 37.4% n=156 . 24.8 % of participant in this study previously have taken lectures on basic life support and 8.5% n=35 have continuously followed the information regarding basic life support. 51.1% n=208 of the students reached were from Coaching program 37.4% n=156 . 24.8 % of participant in this study previously have taken lectures on basic life support and 8.5% n=35 have continuously followed the information regarding basic life support. 51.1% n=208 of participants said that basic life support is done when the heart stops, 94.2% n=389 said that basic life support is done when no drugs are given, 46.2% n=195 said that heart massage is done at the bottom part of chest bone, 24.6% n=100 said that heart massage / artificial breath percentage should be 30/2. 57% of female participants, 58.3% of students at sports management program, 38.7% of participants studying at physical education, and 40.5% of participants studying at coaching program significantly revealed that heart massage is done at the bottom part of chest bone with respective statistical significance p=0.003, sd=2. Conclusion: The knowledge level of students related to basic life support is low. Students should be informed frequently about this topic and its importance and raise their awareness
Anahtar Kelimeler
Basic Life Support Physical Education And Sports School Knowledge Level
Kaynakça
- Gürsoy A, Çilingir D. Temel Yaşam Desteğindeki Değişik- liklerin Güncelleştirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2008;3:125-42.
- Tomruk Ö, Soysal S, Karcıoğlu Ö, ve ark. DEÜTF Acil Ser- visine Başvuran Hastalara Eşlik Eden Hasta Yakınlarının İlk Yardım Bilgi Düzeyleri Ve Etkileyen Faktörler. The 1st World Congress of EmergencyandMilitaryContingency- Medicine. Kemer, Antalya, 3-8 Haziran 2002. Bildiri Kitabı, s.111.
- Sivrikaya AH.Sporda Ani Ölüm.Atatürk Üniversitesi BES- YO, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2004; 6 :52-56.
- Epstein SE, Maron BJ.SuddenDeathandtheCompetitive- Athlete: Perspectives on Pre-ParticipationScreeningStu- dies. J AmCollCardiol 1986; 7:220-30.
- Maron BJ, JamshidShirani, Poliac LC, et al. SuddenDeath in YoungCompetitiveAthletesClinical, Demographic, and- PathologicalProfiles. JAMA 1996;276:199-204.
- Kalyon TA. Spor Hekimliği Sporcu Sağlığı ve Spor Sakatlık- ları 1.Baskı, Ankara Gata Basımevi, 1990.
- Şahin A. Karaman il merkezindeki beden eğitimi öğret- menlerinin ve sınıf öğretmenlerinin ilk yardım konusun- daki bilgi düzeylerinin karşılaştırılması.Yüksek Lisans Tezi. Beden Eğitimi Ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Ka- raman,2011.
- Soysal S, Karcıoğlu Ö, Korkmaz T, Topaçoğlu H. Temel Ya- şam Desteği Eğitimi: İdeal Ne Kadar Uzakta ? Akademik Acil Tıp Dergisi 2005, 3:40-6.
- 2010 ACCF/AHA guideline for assessment of cardiovascu- lar risk in asymptomatic adults: a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Associ- ation Task Force on Practice Guidelines. J Am Coll Cardiol 2010 ;56:e50-103.
- Baysal Z, Cengiz M, Mordeniz C. Tıp Fakültesi Birinci Sını- fında Uygulanan Temel Yaşam Desteği Eğitiminin Değer- lendirilmesi.Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2007; 16: 17-20.
- Güler Ç, Bilir N. Herkes İçin İlk Yardım. Ankara:Aydoğdu Ofset 1994.
- BüyükkayacıDuman N, Sözen C, Koçak C.Hitit Üniversite- si Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2013;6:57-70.
- Altıntop L, Dündar C, Güven H, Doğanay Z, Topbaş M. Samsun İl Merkezinde Görev Yapan Trafik Polislerinin İlk Yardım Eğitimi Öncesi Ve Sonrası Bilgi Düzeyleri.Ulusal Travma Acil Cerrahi Dergisi 2000; 6:53-6.
- Facchettti G, de Simone C, Monciatti E. İnvestigationon BLS Among Public Hospital Physicians in Abruzzo. Miner- va Anestesiol 2002; 68: 555-60.
- Facchettti G, de Simone C, Monciatti E. İnvestigationon BLS AmongPublicHospitalPhysiciansin Abruzzo. Minerva- Anestesiol 2002; 68: 555-60.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Original Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ekim 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 26 Sayı: EK-1 |
Genel Tıp Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.