Amaç: Çalışma yaşlı bireylerde kırılganlık ve kognitif değişikliklerin akılcı ilaç kullanımına etkisi olup olmadığını belirlemek amacıyla yapıldı.
Yöntem: Tanımlayıcı kesitsel tipte yapılan çalışmanın verileri, Mart 2021 - Haziran 2021 tarihleri arasında toplandı. Bilişsel gerileme olmaksızın 60 yaş ve üzerindeki 251 yaşlı birey dahil edildi. Yaşlı bireylerin demografik ve tıbbı özelliklerinin yanında kırılganlık durumu, mental durumu ve akılcı ilaç kullanımı 25-35 dakikalık bir anket uygulama süresinde ölçüldü.
Bulgular: Yaşlıların kırılganlık puanları 1,651,22, akılcı ilaç kullanım puanları 72,1616,31 ve mental durum puanları 20,835,46 olarak bulundu. Akılcı ilaç kullanımı ile kırılganlık arasında negatif yönde (r= -,314); mental durum arasında ise pozitif yönde (r= ,595**) istatistiksel olarak önemli ilişki bulundu. Akılcı ilaç kullanımında çoklu ilaç kullanımı, hastanede yatma öyküsü, eğitim durumu, gelir durumu, yaş ve birlikte yaşanılan birey değişkenlerine göre istatistiksel olarak önemli değişiklik saptandı (p<0,05). Regresyon analizi yaşlılarda mental durum puanı, gelir durumu, eğitim durumu yaş ve birlikte yaşanılan kişi değişkenlerini içeren akılcı ilaç kullanımına ait nihai modelin toplam varyansın % 43’ini açıkladığını gösterdi.
Sonuç: Akılcı ilaç kullanımı yaşlılarda yeterli düzeyde değildi ve kognitif değişiklikler ile kırılganlık akılcı ilaç kullanımını olumsuz etkilemiştir. Bu doğrultuda yaşlı bireylerde ilaç kullanımının akılcı ilaç ilkelerine uygun olabilmesi için mental durum ve kırılganlık faktörlerinin göz önüne alınması önerilmektedir.
akılcı ilaç kullanımı kırılganlık kognitif değişiklikler mental durum yaşlı yaşlılık
Abstract
Background/Aim: To determine whether frailty and cognitive changes affect rational use of medicines in older individuals.
Methods: The descriptive cross-sectional study was conducted in eastern Turkey. A total of 251 older individuals aged 60 years were included. In addition to demographic and medical characteristics, frailty status, mental status, and rational use of medicines were measured in a 25-35-minute questionnaire administration period.
Results: The frailty scores of the participants were 1.65±1.22, rational use of medicines scores were 72.16±16.31, and mental status scores were 20.83±5.46. Rational use of medicines had a statistically significant negative correlation with frailty (r= -,314) and a statistically significant positive correlation with mental status (r= ,595**). There was a statistically significant difference in rational use of medicines according to polypharmacy, history of hospitalization, educational status, income, age, and cohabitant variables (p<0.05). Regression analysis showed that the final model of rational use of medicines including mental status score, income, educational status, age, and cohabitant variables explained 43% of the total variance.
Conclusions: Rational use of medicines was not adequate in the older individuals and cognitive changes and frailty negatively affected rational use of medicines. Accordingly, it is recommended that mental status and frailty factors should be taken into consideration to ensure that the use of medicines in older individuals is in accordance with the principles of rational use of medicines.
rational use of medicines frailty cognitive changes mental status older adults
Approval was obtained from Inonu University Health Sciences Non-Interventional Clinical Research Ethics Committee (2021/1750). The study was conducted in accordance with the Declaration of Helsinki. All participants provided voluntary consent online and their participation was confidential. Permission to use the scale was obtained from the authors.
none
The authors would like to thank all the participants.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Geriatri ve Gerontoloji |
Bölüm | Original Article |
Yazarlar | |
Erken Görünüm Tarihi | 29 Ağustos 2025 |
Yayımlanma Tarihi | 29 Ağustos 2025 |
Gönderilme Tarihi | 2 Mart 2025 |
Kabul Tarihi | 7 Temmuz 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 35 Sayı: 4 |
Genel Tıp Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.