Agrophylaks Synekdemos'un Epitafı

Yıl 2012, Cilt: 9, 81 - 85, 15.05.2012

Filiz Dönmez-öztürk

Öz

2002 yılında, başkanlığını Prof. Dr. Neşe Atik'in yaptığı bir ekip, “TÜBA Denizli-Aydın İlleri Kültür Envanteri Projesi” kapsamında yürütülen yüzey araştırması sırasında, Aydın İli'nin Çine İlçesi'ne bağlı Soğukoluk Köyü Karıncalıkaya Mevkii'nde bulunan Ancin Öreni'nde kayaya oyulmuş bir mezar tespit etmiştir. Mezarın oyulduğu ana kayanın alt kısmında, traşlanarak düzeltilmiş alana kazınmış toplam üç satırdan oluşan bir mezar yazıtı bulunmaktadır. Yazıtın çevirisi “Agrophylaks Synekdemos'tan. Güle güle” şeklindedir. Yazıtın önemi metinde geçen agrophylaks'lık görevinden kaynaklanmaktadır. Hellenistik Çağ'dan itibaren kentlerin kırsal alan güvenliğinden sorumlu olan orophylaks, diogmites ve neaniskos'luğun yanı sıra; kökleri Roma Çağı'na dayanan ve yine kırsal alan güvenliği için teşkil edilmiş olan eirenarkhes ve paraphylaks'lık gibi memuriyetler Küçükasya'dan da belgelenen memuriyetlerdir. Muhtemelen ekili köy arazi­leri­nin güvenliğinden sorumlu olan agrophylaks'lık ise, şimdiye kadar Küçükasya'dan bilinen bir görev değildi.

Anahtar Kelimeler

mezar yazıtı, agrophylaks, Karia, güvenlik, kırsal alan

Epitaph of the agrophylax Synekdemos

Öz

In 2002, during the field survey conducted under the auspices of the “TÜBA Cultural Inventory Project of the cities of Denizli-Aydın”, the survey team directed by Prof. Dr. Neşe Atik discovered a carved rock tomb at the ancient site of Ancin, located at the site of Karıncalıkaya in Soğukoluk, a village of the Çine district of Aydın. On the lower part of the carved rock, there is an inscription of 3 lines, which can be translated as “Greetings from the agrophylax Synekdemos”. The importance of this inscription derives from the mention of the office of agrophylax. As well as the offices of orophylax, diogmites and neaniskos, all of whom were responsible for the security of rural areas from the Hellenistic period onwards, the offices of eirenarches and paraphylax (with their roots in the Roman period) have also been attested in Asia Minor. However, the office of agrophylax, who was probably responsible for the safety of cultivated village lands, has not previously been attested in Asia Minor.

Anahtar Kelimeler

epitaph, agrophylax, Caria, security, rural areas

Kaynakça

• N. Atik – Z. K. Erdem, Çine ve Nazilli (Aydın) İlçeleri Arkeolojik Kültür Varlıkları Envanteri 2000–2003, TÜBA 2, 2004, 41–66.
• G. Bean, Epitaphs at Alabanda, Anadolu Araştırmaları 1, 1955, 52–55.
• C. Brélaz, La sécurité publique en Asie Mineure sous le Principat (Ier–IIIème s. ap. J.-C.). Institutions municipales et institutions impériales dans l'Orient romain, Basel 2005.
• S. Dmitriev, City Government in Hellenistic and Roman Asia Minor, Oxford 2005.
• D. Hennig, Nyktophylakes, Nyktostrategen und die παραφυλακὴ τῆς πόλεως, Chiron 32, 2002, 281–295.
• A. S. Hall, Notes and Inscriptions from Eastern Pisidia, AS 18, 1968, 57–92.
• -
• B. İplikçioğlu, Neue Inschriften aus Nord-Lykien I, Vienna 1992.
• R. T. Marchese, The historical archaeology of northern Caria: A study in cultural adaptations, Oxford 1989 (BAR 536).
• N. P. Milner, An Epigraphical Survey in the Kibyra-Olbasa Region Conducted by A. S. Hall, Ankara 1998 (BIAA Monograph nr. 24).
• H. S. Öztürk, M.Ö. II. – M.S. IV. Yüzyıllarda Likya Pamfilya Bölgelerinde Kırsal Alan Güvenliği, İstanbul 2006 (Unpublished PhD Thesis). URL: http://www.belgeler.com/blg/14z2/m-o-ii-m-s-iv-yuzyillarda-likya-pamfilya-bolgesinde-kirsal-alan-guvenligi-from-2nd-bc-to-4th-ad-centuries-security-of-rural-region-in-lycia-pamphylia-region.
• W. M. Ramsay, The Cities and Bishoprics of Phrygia, I, Oxford 1895.
• W. M. Ramsay, The Historical Geography of Asia Minor, Amsterdam 1962.
• Th. Reinach, ΠΑΡΘΕΝΩΝ, BCH 32, 1908, 499–513.
• L. Robert – J. Robert, La Carie II : le plateau de Tabai et ses environs, Paris 1954.
• L. Robert, Hellenica XIII, Paris 1965.
• J. Robert – L. Robert, Fouilles d'Amyzon en Carie, I: Exploration histoire, monnaies et inscriptions, Paris 1983.
• P. Sänger, Zur Organisation des Sicherheitswesens im kaiserzeitlichen Kleinasien und Ägypten. Rezension eines neuen Buches und komparative Studie zur Eirenarchie, Tyche 25, 2010, 99–122.
• C. Schuler, Ländliche Siedlungen und Gemeinden im hellenistischen und römischen Kleinasien, Tübingen 1996.
• J. R. S. Sterrett, An Epigraphical Journey in Asia Minor, Boston 1888.
• L. Threatte, The Grammar of Attic Inscriptions I, Berlin 1980.
• M. Wörrle, Epigraphische Forschungen zur Geschichte Lykiens III: Ein hellenistischer Königsbrief aus Telmessos, Chiron 9, 1979, 83–111.