Thasian and Rhodian Stamped Amphorae from Edirne Archaeology and Ethnography Museum

Yıl 2022, Cilt: 23, 185 - 196, 15.05.2022

Erkan Alkaç , Fahrettin Ceylan

https://doi.org/10.37095/gephyra.1041215

Öz

Amphorae are stamped by production centers, especially in the Aegean Region. Stamps, which are epigraphic evidence, provide the date of the layer or context they were found by determining the origin of the amphorae and reveals the commercial relations between the production and consumption centers.
There are many amphorae in the Edirne Museum of Archaeology and Ethnography. These amphorae are recorded in various ways in the inventory of the museum. It was determined that only five of the amphorae in the museum collection were stamped. This article aims to classify the stamped amphorae according to their production centers, to give a date to the stamped amphorae and to analyze the inscriptions on the stamps.
In this study, seven stamps on five amphorae with preserved double handles were examined. Three of these stamps are Thasos and four are Rhodes. Only two of the Rhodesian stamps have been resolved. As a result of our investigations, it was determined that these stamped amphorae belonged to Thasos and Rhodes. The stamps have the names of the eponym and the producer, ethnicon and symbol. The date of the stamps that can be read within the scope of this article is determined by the names of the eponyms and producers. It is understood that the stamped amphorae here are generally from between the 4th – 2nd centuries BCE.

Anahtar Kelimeler

Edirne Museum of Archaeology and Ethnography, amphora stamps, Thasos, Rhodes, eponym, producer.

Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nden Mühürlü Thasos ve Rhodos Amphoraları

Öz

Amphoralar, özellikle Ege Bölgesi’ndeki üretim merkezleri tarafından mühürlenmiştir. Epigrafik kanıt olan mühürler, amphoranın kökeninin belirlenmesi ile ele geçtiği tabakanın ya da kontekstin tarihlenmesini sağlamakta ve üretici ile tüketici kentler arasındaki ticari ilişkileri ortaya koymaktadır.
Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde çok sayıda amphora bulunmaktadır. Bu amphoralar çeşitli yollarla müze envanterine kaydedilmiştir. Müze koleksiyonundaki amphoraların sadece beş adetinin mühürlü oldukları tespit edilmiştir. Bu makalenin amacı mühürlü amphoraları üretim merkezlerine göre sınıflandırmak, mühürlerdeki yazıtları çözümlemek ve mühürleri tarihlemektir.
Makalede çift kulpu korunmuş beş amphora üzerinde 7 adet mühür incelenmiştir. Bu mühürlerin üç adeti Thasos, dört adeti Rhodos’tur. Rhodos mühürlerinin sadece iki adeti çözümlenebilmiştir. Araştırmalarımız sonucunda bu mühürlü amphoraların Thasos ve Rhodos’a ait oldukları belirlenmiştir. Mühürler üzerinde yönetici ile üretici isimleri, ethnikon ve sembol bulunmaktadır. Bu makale kapsamında okunabilen mühürlerin tarihi yönetici ve üretici isimlerinden hareketle belirlenmiştir. Buradaki mühürlerin genel olarak MÖ 4. yüzyıl ile MÖ 2. yüzyıl arasına ait oldukları anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, amphora mühürleri, Thasos, Rhodos, yönetici, üretici

Kaynakça

• A. M. Bon – A. Bon, Les Timbres Amphoriques de Thasos, Paris 1957.
• Y. Calvet, Les Timbres Amphoriques, Kition-Bamboula I, Paris 1982.
• G. Cankardeş-Şenol, İskenderiye (Mısır) Kurtarma Kazılarında Ele Geçen Hellenistik Dönem Amphora Mühürleri, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı (Unpublished Dissertation), İzmir 2000.
• G. Cankardeş-Şenol, Amphora Mühürlerinin Köken ve Sosyal Statünün Belirlenmesindeki Etkileri ve Kent Lokalizasyonunun Tespitine Katkıları, Olba 12, 2005, 139-164.
• G. Cankardeş-Şenol, Klasik ve Helenistik Dönemde Mühürlü Amphora Üreten Merkezler ve Mühürleme Sistemleri, İstanbul 2006.
• G. Cankardeş-Şenol, Ticari Kontroller Sistemleri, in: A. K. Şenol (ed.), Taşucu Arslan Eyce Amphora Müzesi, 2009, 19-23.
• G. Cankardeş-Şenol, Lexicon of Eponym Dies on Rhodian Amphora Stamps, Volume 1, Eponyms Α, ETAlex 33, Alexandria 2015.
• G. Cankardeş-Şenol, Lexicon of Eponym Dies on Rhodian Amphora Stamps, Volume 4, Eponyms Τ to Χ, ETAlex 39, Alexandria 2017.
• G. Cankardeş-Şenol – E. Canoğlu, Mısır-Alexandria Greko-Romen Müzesi’nde Bulunan Düğme Formlu Mühürler, Arkeoloji Dergisi XIV, 2009, 109-164.
• F. Ceylan, Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nde Bulunan Ticari Amphoralar, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı Sualtı Arkeolojisi Bilim Dalı (Unpublished Dissertation), Konya 2019.
• G. Elmalı, Erken Dönem Rhodos Amphora Mühürleri (M.Ö. 4. Yüzyıl Sonu – 3. Yüzyıl Başı), Ege Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı (Unpublished Dissertation), İzmir 2015.
• J.-Y. Empereur – A. Hesnard, Les Amphores Hellénistiques, Céramiques Hellénistiques et Romaines II, 1987, 9-72.
• G. Finkielsztejn, Chronologie Détaillée et Révisée des Eponymes Amphoriques Rhodiens, de 270 à 108 av. J.-C. Environ, Premier Bilan, BAR International Series 990, Oxford 2001.
• Y. Garlan, Un Remblai Thasien du IVe Siècle Avant Notre Ere, BCH 109, 1985, 727-746.
• Y. Garlan, Quelques Nouveaux Ateliers Amphoriques à Thasos, BCH Suppl. XIII, 1986, 201-276.
• V. Grace, Stamped Wine Jar Fragments, Hesperia Suppl. X, 1956, 113-189.
• S. V. Kashaev – N. A. Pavlichenko, Amphora Stamps from Excavations in 2013 at the Settlement-Site of Vyshesteblievskaya-3 on the Taman Peninsula, Archaeological News 25, 2019, 77-94.
• M. L. Lawall, Early Hellenistic Amphoras from Two Close Contexts: Kyrenia Shipwreck and Ephesos Well LB, Z Epistemoniki Sinantizi gia tin Hellenistiki Keramiki, Athens 2011, 673-682.
• G. Nachtergael – R. Pintaudi, Timbres Amphoriques d’Égypte (Collection Donato Morelli), Aanalecta Papyrologica X-XI, 1998-1999, 161-187.
• E. Pridik, Catalogue d’Inventaire des Timbres sur Anses et Cols d’Amphores, Ainsi sur Tuiles, de la Collection de l'Ermitage, Petrograd 1917.
• B. Schmaltz, Die hellenistischen Amphorenstempel von Kaunos, AMS 79, Bonn 2016.
• A. K. Şenol, Commercial Amphorae in the Greko-Roman Museum of Alexandria, EtAlex 44, Alexandria 2018.
• C. Tzochev, Amphora Stamps from Thasos, The Athenian Agora XXXVII, New Jersey 2016.
• A. A. Zavoykin – N. A. Pavlichenko, Re-Planning of the Acropolis of Phanagoria in the Middle of the 4th Century B.C., Hypanis 2, 2020, 141-168.