Gerontechnology and Nursing

Yıl 2024, , 137 - 148, 31.08.2024

Sibel Karaca Sivrikaya , Melek Sarıgöz

https://doi.org/10.47141/geriatrik.1423574

Öz

The aging of the population has shown its impact on a global scale as one of the most important social events of the last century. Turkiye has not been left out of this aging trend and it has become one of the fastest countries in the world experiencing this process as well. Human lifespan, which has been at low levels for many years, has begun to increase in line with factors such as developments in the field of health, improvements in living conditions, and the advancement of technology. Along with increasing longevity and decreasing birth rate, the increasing older adults’ population has begun to be seen as a global problem. In societies whose demographic structure is changing, the change in the demand for medical care for the older adults has significantly affected health and care systems. Besides, rapidly developing technology has a critical role in solving these problems. In this context, the concept of “gerontechnology”, which is a multidisciplinary field of study, has emerged with the merger of gerontology and technology sciences. This concept aims to produce supportive systems, software and devices for the adult people. Gerontechnology, which aims to increase the quality of life of the older adults both physically and socially and to gain independence, produces supportive gerontechnological products such as telemedicine, telecare and telehealth by considering the needs of the older adults. Gerontechnology, which is developing in the countries of the world including Turkiye, is gaining more meaning day by day in solving problems and improving the quality of care. Nurses ,who provide health and care services to older adults in clinical settings and who are in the most contact with the adults, are the other actors in the process. Nurses, who are in the leading position in the caring process of the older adults, can benefit from gerontechnology in many clinical applications. This study can be seen as an important step in revealing the relationship between gerontechnology newly emerging in our country and nursing.

Anahtar Kelimeler

Caregiving, Gerontechnology, Nursing, Aging

Geronteknoloji ve Hemşirelik

Öz

Nüfusun yaşlanması, son yüzyılın en önemli toplumsal olaylarından biri olarak küresel çapta etkisini göstermiştir. Türkiye de bu süreci dünyanın en hızlı yaşayan ülkelerinden birisi haline gelmiştir. Sağlık alanındaki gelişmeler, yaşam koşullarındaki iyileşmeler, teknolojinin ilerlemesi gibi faktörler doğrultusunda insan ömrü artmıştır. Artan ömür, azalan doğum oranı ile birlikte, artan yaşlı nüfus küresel bir sorun haline gelmeye başlamıştır. Demografik yapısı değişen toplumlarda, yaşlılara yönelik tıbbi bakım talebinin değişmesi, sağlık ve bakım sistemlerini önemli oranda etkilemiştir. Hızla gelişme gösteren teknoloji ise bu sorunların çözümü noktasında kritik bir yere konumlanmıştır. Bu bağlamda, yaşlılara yönelik destekleyici sistem, yazılım ve cihazlar üretmeyi amaçlayan, gerontoloji ve teknoloji bilimlerinin birleşmesiyle multidisipliner bir çalışma alanı olan “geronteknoloji” kavramı ortaya çıkmıştır. Yaşlıların bağımsızlıklarını kazandırmayı hedefleyen geronteknoloji, teletıp, telebakım, telesağlık gibi destekleyici geronteknolojik ürünler ortaya koymaktadır. Türkiye’nin de içinde yer aldığı dünya ülkelerinde gelişme gösteren geronteknolojinin önemi gün geçtikçe daha da anlam kazanmaktadır. Bu süreçte yaşlı bireylere ortamlarda sağlık ve bakım hizmeti veren, yaşlılarla en fazla temas halinde olan sağlık çalışanları hemşirelerdir. Yaşlıların bakım sürecinde önemli konumda olan hemşireler, birçok klinik uygulamada geronteknolojiden faydalanabilmektedir. Bu derleme, ülkemizde yeni ele alınan geronteknolojinin hemşirelik ile olan ilişkisinin ortaya konulmasına önemli katkı sağlayacağı düşünülebilir.

Anahtar Kelimeler

Bakım Verme, Geronteknoloji, Hemşirelik, Yaşlılık

Kaynakça

• Özkurt V. Bakım Verenlerin Bakım İhtiyacı Riski: Bakım Alan Kişinin Mıknatıs Etkisi. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 2019; 3(3): 4-18.
• Özdemirkan T, Şenlik ZB, Şimşek AÇ. Sağlıklı aktif başarılı yaşlanma. Turkey Health Literacy Journal, 2020; 1(1): 51-57.
• Souza PA, Avant KC, Berndt AE. Nursing diagnoses of impaired memory and chronic confusion for older adults: diagnostic content validation. Rev Bras Enferm, 2021; 74(suppl 2): 20200370.
• Arun Ö, Özkurt V. Bakım sürecinde ihmalin yeni bir türü: Geronteknolojik yoksunluk. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 2019; 9(2): 107-123.
• TÜİK. Haber Bülteni, Sayı 49684, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2023, Şubat 2024. 2023; Available from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2023-49684.
• Sarıipek DB. Türkiye›de Demografik Dönüşüm ve Yaşlı Bakımı. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 2016; 6(2): 93-112.
• TÜİK. Haber Bülteni, Sayı 37227, İstatistiklerle Yaşlılar, 2020, Mart 2021. 2020; Available from: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2020-37227.
• Atakro CA. Knowledge of Ghanaian Graduating Undergraduate Nurses About Ageing. SAGE Open Nurs, 2021; 7: 23779608211020957.
• Song P, Tang W. The community-based integrated care system in Japan: Health care and nursing care challenges posed by super-aged society. Biosci Trends, 2019; 13(3): 279-281.
• Karasoy G, Yıldırım B. Yaşlılara Yönelik Dijital Teknolojiler ve Sosyal Hizmet Uygulamaları Geronteknolojik Sosyal Hizmet Uygulamasını Doğurabilir mi? Toplum ve Sosyal Hizmet, 2023; 34(3): 727-742.
• Van Bronswijk JEMH. Persuasive Gerontechnology: an introduction. in International Conference on Persuasive Technolo-gy. 2006. Springer.
• Savaş BB. Aktif Yaşlanma, Yaşlılık ve Teknoloji Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 2020; 5(2): 361-369.
• Çavuşoğlu M, Yılmaz M. Health Reflections of Gerontechnology. 2021.
• Özsungur F, Hazer O, Geronteknolojide Kişisel Emniyet Çözümleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 2017; 17(39): 97-117.
• Ekici SK, Gümüş Ö. Yaşlılıkta teknolojinin kullanımı. Ege Tıp Dergisi, 2016; 55.
• Tohmola A, Elo S, Mikkonen K, et al. Nursing students› competence profiles in gerontological nursing-A cross-sectional study. Nurs Open, 2022; 9(1): 199-209.
• Pilotto A, Boi R, Petermans J. Technology in geriatrics. Age and ageing, 2018; 47(6): 771-774.
• Çataloğlu S. Yaşlılık, değer ve teknoloji. Uluslararası İnsan Çalışmaları Dergisi, 2018; 1(1): 27-35.
• Erebak S. Yaşlı bireylere verilen bakım hizmetinde gereken insan yetkinliklerinin geronteknoloji bağlamında değişimi. 2020; 816-833.
• Ilha S, Santos SSC, Backes DS, et al. Complex educational and care (geron) technology for elderly individuals/families ex-periencing Alzheimer›s disease. Revista brasileira de enfermagem, 2017; 70: 726-732.
• Bouma H, Fozard HJ, Bouwhuis DG, et al. Gerontechnology in perspective. Gerontechnology, 2007; 6(4): 190-216.
• Bergschöld JM, Neven L, Peine A. DIY gerontechnology: circumventing mismatched technologies and bureaucratic pro-cedure by creating care technologies of one›s own. Sociol Health Illn, 2020; 42(2): 232-246.
• Van Bronswijk JEMH, Brink M. The gerontechnology engineer. 2011;
• Bronswijk JEMH, Herman B, Fozard JL, et al. Defining gerontechnology for R&D purposes. Gerontechnology, 2009; 8(1): 3.
• Hazer O, Ateşoğlu UL. Yaşam Kalitesine Geronteknolojik Bakış. 2017;
• Demir R, Tanhan A, Çiçek İ, ark. Yaşam kalitesinin yordayıcıları olarak psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumu. Yaşadıkça Eğitim, 2021; 35(1): 192-206.
• Soylu C, Kütük B. SF-12 Yaşam Kalitesi Ölçeği’nin Türkçe formunun güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 2021;
• Micera S, Bonato P, Tamura T. Gerontechnology. IEEE Eng Med Biol Mag, 2008; 27(4): 10-4.
• Sundgren S, Stolt M, Suhonen R. Ethical issues related to the use of gerontechnology in older people care: A scoping re-view. Nursing ethics, 2020; 27(1): 88-103.
• Peek STM, Luijkx KG, Vrijhoef HJM, et al. Understanding changes and stability in the long-term use of technologies by seniors who are aging in place: a dynamical framework. BMC Geriatr, 2019; 19(1): 236.
• Chen K. Gerontechnology and artificial intelligence: better care for older people. Archives of gerontology and geriatrics, 2020; 91: 104252.
• Vanleerberghe P, De Witte N, Claes C, et al. The quality of life of older people aging in place: a literature review. Qual Life Res, 2017; 26(11): 2899-2907.
• Rodakowski J, Mroz TM, Ciro C, et al. Stimulating Research to Enhance Aging in Place. OTJR (Thorofare N J), 2021; 41(4): 268-274.
• Marshall K, Hale D. Aging in Place. Home Healthc Now, 2020; 38(3): 163-164.
• Piau A, Campo E, Rumeau P, et al. Aging society and gerontechnology: a solution for an independent living? J Nutr Health Aging, 2014; 18(1): 97-112.
• Peek STM, Luijkx KG, Vrijhoef HJM, et al. What it Takes to Successfully Implement Technology for Aging in Place: Focus Groups With Stakeholders. J Med Internet Res, 2016; 18(5): 98.
• Özkurt V. Bakım sürecinde geronteknolojinin etkin kullanımı: Bakım verenlerin algılarına ilişkin nitel bir çalışma. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 2018; 3(3): 54-59.
• Ferreira SIR, Teston EF, Marcon SS, et al. Meaning of aging for caregivers of senile elderly people. Rev Bras Enferm, 2021; 74(4): 20201240.
• Morley JE. The future of geriatrics. 2020; Springer. 1-2.
• Ha J, Kim J. Ageism and the Factors Affecting Ageism among Korean Nursing Students: A Cross-Sectional Study. Int J Envi-ron Res Public Health, 2021; 18(4).
• Dai F, Liu Y, Ju M, et al. Nursing students› willingness to work in geriatric care: An integrative review. Nurs Open, 2021; 8(5): 2061-2077.
• Happ MB, Raderstorf T. Engaging nurses in gerontechnology and innovation in acute care for the elderly. Geriatr Nurs, 2019; 40(5): 533-535.
• Bouma H. Professional ethics in gerontechnology: A pragmatic approach. Gerontechnology, 2010; 9(4): 429-432.
• Ghimire S, Shrestha N, Callahan KE, et al. Undergraduate nursing students› knowledge of aging, attitudes toward and perceptions of working with older adults in Kathmandu Nepal. Int J Nurs Sci, 2019; 6(2): 204-210.