Gaziantep İlinde Yaşlı Hastalarda Akılcı İlaç Kullanımı

Yıl 2019, Cilt 2, Sayı 2, 30 - 35, 31.08.2019

Necla BENLİER Burak ŞAHİN Muhammed Enes GÖĞER Elif SEZAL Dilahan SANKIR Ayşe Kübra PAMUKİÇİ Berfin SONGURTEKİN Büşra DENİZ Berkan ÜLGEY Furkan Sinan GÜRKAN Tanyeli GÜNAYLİGİL Özlem SORAN

Öz

Amaç: Kronik hastalık oranı yaşla birlikte artmaktadır. Yaşlı hastalarda uzun süreli ilaç tedavilerine uyum oranı da azalmaktadır. Bununla birlikte, tedavinin başarısı ilacı akılcı olarak kullanıma da bağlıdır. Bu çalışmanın amacı kronik hastalığı olan yaşlı hastaların ilaç kullanım alışkanlıkları hakkında veri toplamaktır.

Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya özgü anketler, kardiyoloji, kardiyovasküler cerrahi, nöroloji ve iç hastalıkları polikliniğini ziyaret eden 65 yaş üstü hastalara eğitimli tıbbi görüşmeci tarafından uygulandı. 

Bulgular: Hastaların %31’i (59 kadın ve 55 erkek) mevcut kronik hastalık dışındaki nedenlerle ilaç kullanırken, %68'i reçetesiz olarak vitamin içeren ilaçları kullanıyordu. Katılımcıların %26’sı, doktorlarına sormadan reçeteli ilaçlar almayı bıraktığı ve %39'u ise unutkanlık nedeniyle ilaç alımını durdurmuştu. Hastaların %85'i son bir ay içinde bir veya daha fazla ilaç kullanırken, yaklaşık %49'u günde en az 4 ilaç kullanıyordu. İlaç kullanım sayısı eğitim durumuna göre değerlendirildiğinde, okuma yazma bilmeyenlerin %51'i ve üniversite mezunlarının %23'ü günde 4 ya da daha fazla ilaç kullanıyordu.

Sonuç: Çalışmamızın sonuçları, 65 yaş üstü kronik hastalığı olan hastaların günde en az 4 ilaç aldığını ve tezgah üstü kullanımın yüksek olduğunu ortaya koydu. Yaşlı hastalar, akılcı ilaç kullanımı konusunda bilgili değildi. Bu bulgular akılcı ilaç kullanımını geliştirmek için popülasyon temelli eğitim ve bölgesel ihtiyaçlara göre uyarlanmış takip programlarının uygulanması gerektiğini göstermektedir.

 

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, ilaç kullanımı, polifarmasi

Rational Drug Use in Geriatric Patients in the County of Gaziantep

Öz

Aim: The incidence of chronic diseases increases with advancing age. On the other hand, as people get older, the rate of adherence to long-term therapeutic regimens decreases. However, the success of any treatment depends on adherence to medication. The aim of this study was to collect data on the patterns of medication use in older patients with chronic diseases.

Material and Methods: Study-specific surveys were administered by trained medical interviewers to geriatric patients who visited the cardiology, cardiovascular surgery, neurology, and internal medicine outpatient clinics.

Results: Of 114 patients (59 women and 55 men) enrolled in the study, 31% used drugs for reasons other than their current chronic conditions, whereas 68% used over-the-counter vitamin supplements. Twenty-six percent of the patients stopped taking prescribed drugs without consulting their physicians and 39% stopped due to forgetfulness. While 85% of the patients used one or more drugs in the previous month, approximately 49% used at least 4 drugs per day in the same period. When drug consumption was assessed based on educational status, it was found that 51% of those who were illiterate and 23% of the university graduates used 4 or more drugs per day.

Conclusions: The results of our study revealed that geriatric patients with chronic diseases took at least 4 drugs per day and the frequency of over-the-counter medication use was high. They were not knowledgeable about rational drug use. These findings suggest that population-based education, and follow-up programs tailored according to regional needs should be implemented to improve rational drug use.

Anahtar Kelimeler

Elderly patients, Drug Utilization, Compliance rate, Polypharmacy

Kaynakça

• 1. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Haber Bülteni, 20 Mart 2013, sayı: 13466.
• 2. Soran OZ, Feldman AM, Piña IL,et al. Cost of medical services in older patients with heart failure: those receiving enhanced monitoring using a computer-based telephonic monitoring system compared with those in usual care: the Heart Failure Home Care trial. J Card Fail. 2010;16(11):859-66
• 3. Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2014; 34-36,56e
• 4. Kołtuniuk A, Rosińczuk J. The prevalence of risk factors for cardiovascular diseases among Polish surgical patients over 65 years. Clin Interv Aging. 2016 May 13;11:631-9
• 5. Turnheim K. When drug therapy get sold: pharmacokinetics and pharmacodynamics in the elderly. Exp Geront 2003; 38:843-853
• 6. Jacobzone S, Oxley H. Ageing and Health Care Costs. Internationale Politik und Gesellschaft Online (International Politics and Society) 1/2002 7. Mangoni AA, Jackson SH. Age-related changes in pharmacokinetics and pharmacodynamics: basic principles and practical applications. Br J Clin Pharmacol. 2004;57(1):6-14
• 8. McLachlan MS. The ageing kidney. Lancet 1978; ii: 143–5
• 9. Blechman MB, Gelb AM. Aging and gastrointestinal physiology. Clin Geriatr Med 1999; 15: 429–38
• 10. Mallet L, Spinewine A, Huang A. The challenge of managing drug interactions in elderly people. Lancet 2007;370(9582):185-91.
• 11. Leahy LG. Caution is Key When Prescribing for Older Adults. J Psychosoc Nurs Ment Health Serv. 2017;55(12):7-10.
• 12. Ferner RE, Aronson JK. Communicating information about drug safety. BMJ 2006;333: 143-145.
• 13. http://www.wales.nhs.uk/sites3/documents/439/NSF%20for%20Older%20People%20-%20Medicines%20and%20Older%20People.pdf
• 14. Qato DM, Alexander GC, et al. Use of prescriptionandover-the-counter medications and dietary supplements among older adults in the United States. JAMA; 2008; 300: 2867-2878
• 15. https://www.bu.edu/slone/files/2012/11/SloneSurveyReport2006.pdf
• 16. Heuberger RA, Caudell K. Polypharmacy and nutritional status in older adults: a cross-sectional study. Drugs Aging; 2011;28: 315-323
• 17. Beer C, Hyde Z, Almeida OP, et al. Quality use of medicines and health outcomes among a cohort of community dwelling older men: an observational study. Br J Clin Pharmacol 2011;71(4):592-9
• 18. Nobili A, Franchi C, Pasina L, et al. Drug utilization and polypharmacy in an Italian elderly population: the EPIFARM-elderly project. Pharmacoepidemiol Drug Saf 2011;20(5):488-96
• 19. Dwyer LL, Han B, Woodwell DA, et al. Polypharmacy innursing homeresidents in the United States: results of the 2004 National Nursing Home Survey. Am J GeriatrPharmacother 2010; 8: 63-72
• 20. De VriesTPGM: Guide in GoodPrescribing. Action pro-gramme onessentialdrugs. Geneva, WHO. 1994
• 21. Grahame-Smith DG. &Aronson JK: Oxford Textbook of Clinical Pharmacology and Drug Therapy. Second Edition. Oxford Universty Press 1992.
• 22. Bergendal L, Friberg A, Schaffrath A. Potential drug--drug interactions in 5,125 mostly elderly out-patients in Gothenburg, Sweden. Pharm World Sci 1995;17(5):152-7
• 23. Bjerrum L, Sogaard J, Hallas J, et al. Polypharmacy:correlations with sex, age and drug regimen. Eur. J Clin. Pharmacol 1998; 54: 197-202
• 24. Veehof LJG, Stevart RE, Meyboom-de Jong B: Adversdrug reactions polypharmacy in the elderly in general practice. Eur. J. Clin. Pharmacol 1999; 55: 533-536
• 25. Bissell P, Ward PR, Noyce PR. The dependent consumer: Reflections on accounts of the risks of non-prescription medicines. Health 2001;5(1):5–30
• 26. Raynor D, Blenkinsopp A, Knapp P, et al. A systematic review of quantitative and qualitative research on the role and effectiveness of written information available to patients about individual medicines. Health Technology Assessment 2007;11(5):1–160
• 27. Lessenger JE, Feinberg SD. Abuse of prescription and over-the-counter medications. J Am Board Fam Med 2008;21(1):45-54
• 28. Grimby C, Fastbom J, Forsell Y, et al. Musculoskeletal pain and analgesic therapy in a very old population. Arch Gerontol Geriatr 1999;29(1):29-43
• 29. Coulson NE, Terza JV, Neslusan CA, et al. Estimating the moral-hazard effect of supplemental medical insurance in the demand for prescription drugs by the elderly. Am Econ Rev 1995;85(2):122-6.
• 30. WHO. Drugs for Elderly. WhoRegional Publications, 1997.
• 31. Dolu İÇ, Bilgili N. Ankara’da Yaşayan Bir Grup Yaşlı Bireyde İlaç Kullanım Uygulamaları ve İlaç Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. TAF Prev Med Bull 2009; 37-44
• 32. Alparslan GB, N. Bostan N. Huzurevi Sakinlerinin ilaç Kullanımına ve Etkileşimine ilişkin Bilgi ve Uygulamaları. Akad Geriatri 2010; 2: 99-105
• 33. Tokem YA. Karadakovan A. Yaşlı bireylere verilen bireyselleşmiş ilaç eğitim programının ilaç yönetimi üzerine etkisinin incelenmesi. Sağlık ve Toplum 2004;14:79-87