ANTALYA KOŞULLARINDA YETİŞTİRİLEN BAZI YERFISTIĞI (Arachis hypogaea) ÇEŞİTLERİNİN YAĞ İÇERİKLERİ VE YAĞ ASİDİ BİLEŞİMLERİ

Yıl 2016, Cilt: 41 Sayı: 1, 31 - 36, 01.02.2016

Muharrem Gölükcü Ramazan Toker Haluk Tokgöz Abdullah Kadiroğlu

Öz

Yerfıstığı ülkemizde tarımı yapılan önemli tarla bitkilerinden birisidir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’deşimdiye kadar tescil ettirilmiş ve Antalya koşullarında yetiştirilen yerfıstığı çeşitlerinin yağ içerikleri veyağ asidi bileşimlerini belirlemektir. Örneklerin yağ içerikleri soxhelet yağ ekstraktörü ile yağ asitleribileşimi de GC-MS/FID cihazı kullanılarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda örneklerin toplam yağiçeriklerinin %49.15 (Batem-Cihangir) ile %54.95 (Florispan) aralığında dağılım gösterdiği görülmüştür.Örneklerden elde edilen yağlarda da altı farklı yağ asidinin varlığı tespit edilmiştir. Örneklerde tanımlamasıyapılan yağ asitleri; palmitik, stearik, oleik, linoleik, araşidik ve behenik asitler olup bunlar sırasıyla%9.58-11.82, %2.31-3.70, %39.80-55.09, %27.54-41.53, %1.17-1.66, %1.15-3.51 aralığında değişmiştir.Analiz sonuçları yerfıstığında çeşide göre toplam yağ içeriği ve yağ asidi açısından geniş bir varyasyonunolduğunu göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Yerfıstığı, Arachis hypogaea, çeşit, yağ asidi bileşimi

OIL CONTENT AND FATTY ACID COMPOSITION OF SOME PEANUT (Arachis hypogaea) CULTIVARS GROWN IN ANTALYA CONDITIONS

Öz

Peanut is one of the extensively cultivated field crops in Turkey. This study was conducted to determinethe oil content and fatty acid composition of the certificated peanut cultivars which were grown in Antalyaprovince. Total oil content was determined by using soxhelet apparatus and fatty acid composition ofthese oils was analysed by GC-MS/FID equipment. As a result, total oil content of these cultivars wasranged from 49.15% (Batem-Cihangir) to %54.95 (Florispan). The peanut oils composed from six differentfatty acids. These fatty acids were palmitic, stearic, oleic, linoleic, arachidic and behenic acids and variedbetween 9.58-11.82%, 2.31-3.70%, 39.80-55.09%, 27.54-41.53%, 1.17-1.66%, 1.15-3.51%, respectively.This research results showed that there were large variation in oil content and fatty acid compositionfor these peanut cultivars

Anahtar Kelimeler

Peanut, Arachis hypogaea, cultivar, fatty acid composition

Kaynakça

• Suchoszek-Lukaniuk K, Jaromin A, Korycinska M, Kozubek A. 2011. Health benefits of peanut (Arachis hypogaea L.) seeds and peanut oil consumption. In: Nuts and Seeds in Health and Disease Prevention, Preedy VR, Watson RR, Patel VB (Chief eds), 1st Edition, Academic Press, UK, pp: 873-880.
• FAO 2015. FAO Statistical Database. http:// faostat3.fao.org/home/E. (Erişim tarihi 15.04.2015) 3. TUIK 2015. Bitkisel Üretim İstatistikleri (http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel. zul), (Erişim Tarihi: 15 Nisan 2015).
• Salunkhe DK, Chavan JK, Adsule RN, Kadam SS. 1992. World Oilseeds: Chemistry, Technology and Utilization. New York, USA, pp. 140-196.
• Hinds MJ. 1995. Fatty acid composition of Caribbean-grown peanuts (Arachis hypogaea L.) at three maturity stages. Food Chem, 53: 7-14.
• Canavar Ö, Kaynak MA. 2008. Effect of different planting dates on yield and yield components of peanut (Arachis hypogaea L.). Turk J Agric For, 32: 521-528.
• Çalışkan S, Çalışkan ME, Arslan M. 2008. Genotypic differences for reproductive growth, yield, and yield components in groundnut (Arachis hypogaea L.). Turk J Agric For, 32: 415-424.
• Kadiroğlu A, Baydar H, Kocatürk M. 2011. Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.)nda jips uygulamasının verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi. Derim, 28 (2): 42-54.
• Rodrigues AC, Ströher GL, Freitas AR, Visentainer JV, Oliveira CC, de Souza NE. 2011. The effect of genotype and roasting on the fatty acid composition of peanuts. Food Res Int, 44: 187-192.
• Hassan F, Ahmed M. 2012. Oil and fatty acid composition of peanut cultivars grown in Pakistan. Pak J Bot, 44(2): 627-630, 2012.
• Wanga ML, Raymer P, Chinnan M, Pittman RN. 2012. Screening of the USDA peanut germplasm for oil content and fatty acid composition. Biomass and Bioenergy, 39: 336-343.
• Bishi SK, Kumar L, Dagla MC, Mahatma MK, Rathnakumar AL, Lalwani HB, Misra JB. 2013. Characterization of Spanish peanut germplasm (Arachis hypogaea L.) for sugar profiling and oil quality. Ind Crop Prod, 51: 46-50.
• Sebei K, Gnouma A, Herchi W, Sakouhi F, Boukhchina S. 2013 Lipids, proteins, phenolic composition, antioxidant and antibacterial activities of seeds of peanuts (Arachis hypogaea L) cultivated in Tunisia. Biol Res, 46: 257-263.
• Kadiroğlu A. 2012. Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) yetiştiriciliğinde farklı çeşitler ve sıra üzeri mesafelere göre tek ve çift sıralı ekim yöntemlerinin karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Isparta.
• Özdemir F, Gölükcü M, Topuz A. 2003. Yer fıstığının (Arachis hypogaea) bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ve fıstık kavurmada mikrodalga uygulamasının yağ asitleri bileşimi üzerine olan etkisi. GIDA, 28 (1): 39-45.
• Dhamsaniya NK, Patel NC, Dabhi MN. 2012. Selection of groundnut variety for making a good quality peanut butter. J Food Sci Technol, 49(1): 115-118.
• Dean LL, Davis JP, Sanders TH. 2011. Groundnut (Peanut) oil. In: Vegetable Oils in Food Technology: Composition, Properties and Uses, Gunstone FD (Chief ed), Second Edition, Wiley- Blackwell Publishing Ltd. UK. p: 225-242.
• Eskalen A, Yılmaz A. 1993. Kahramanmaraş koşullarında ana ürün olarak yetiştirilen yerfıstığı çeşitlerinin verim ve kimi özelliklerinin belirlenmesi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 10: 210-220.
• Yılmaz HA, Bayraktar N. 1996. Şanlıurfa ve Kahramanmaraş koşullarında II. Ürün yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) çeşitlerinin verim ve bazı verim öğeleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 5 (1): 29-39.
• Özcan M, Seven S. 2003. Physical and chemical analysis and fatty acid composition of peanut, peanut oil and peanut butter from ÇOM and NC-7 cultivars. Grasas Aceites, 54(1): 12-18.
• Anonim 2015. Meteoroloji Genel Müdürlüğü (http://www.mmm.gov.tr).
• AOAC 2005. Official Methods of Analysis. Washington, DC, USA: AOAC
• Garces R, Mancha M. 1993. One step lipid extraction and fatty acids methyl esters preparati- on from tree plant tissues. Anal Biochem, 211: 139-143.
• Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O, Gürbüz F (ed). 1987. Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1021, Ankara.
• Campos-Mondragon MG, Calderon De La Barca AM, Duran-Prado A, Campos-Reyes LC, Oliart-Ros RM, Ortega-Garcia J, Medina-Juarez LA, Angulo O. 2009. Nutritional composition of new peanut (Arachis hypogaea L.) cultivars. Grasas Aceites, 60 (2): 161-167.