ÇEŞİTLİ HAYVANSAL GIDA ÜRÜNLERİNDE STAFİLOKOKAL ENTEROTOKSİN VARLIĞININ BELİRLENMESİ

Yıl 2003, Sayı: 4, - , 20.08.2014

Uğur Günşen Tolga Yaroğlu Cemal Yılmaz

Öz

Toplam 230 hayvansal gıda ürününde (50 şişe ambalajlı pastörize süt, 4 0 beyaz peynir, 40 taze kaşar peyniri, 35 ferm ente sucuk, 40 sosis, 25 salam) stafilokokal enterotoksin varlığı ve tipi ELISA tekniği kullanılarak
araştırıldı. T em m uz ve Ağustos aylarına ait 2 adet pastörize süt ve Eylül ayına ait 1 adet beyaz peynir ve 1 adet
kaşar peyniri ö rn e ğ i o lm ak üzere toplam 4 adet üründe stafilokokal enterotoksin tip A saptandı. Sonuç olarak,
50 adet şişe ambalajlı pastörize süt örneğinin 2 (% 4 )’sinin, 40 adet beyaz peynir örneğinin 1 (% 2.5)’inin ve yine
40 adet kaşar pe yn ir örneğinin 1 (% 2 .5 )’inin stafilokokal enterotoksin bakımından Türk Gıda K o deksi’ne uygun
olmadığı ve tüke tic i sağlığı bakımından risk oluşturabilecekleri kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• ALİŞARLI, M., E. SAĞUN, S. ALEMDAR ve L. AKKAYA. 2002. Kremalı Pastalarda
• Staphylococcus aureus Suşlarının Gelişme ve Enterotoksin Oluşturma Özellikleri Üzerine
• Etki Yapan Faktörler. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 26, 535-542.
• ANONYMOUS. 2000. Ridascreen® Set A, B, C, D, E. Enzyme immunoassay for the detection of
• Staphylococcus enterotoksin A, B, C, D, and E. R-Biopharm GmbH, Darmstadt, Germany.
• BACUS, J.N. ve W.L. BROVVN. 1981. Use of Microbial Cultures: Meat Products. Food Tech., 35, 74-
• , 83.
• BARBER, L.E. ve R.H. DEIBEL. 1972. The Effect of pH and Oxygen Tension on Staphylococcal
• Grovvth and Enterotoxin Production in Fermented Sausage. App. Microbiol., 24, 891-898.
• BANVVART, G.L. 1989. Basic Food Microbiology. 2nd ed. Van Nostrand Reinhold, New York, 773s.
• BARTLETT, P.C., G.Y. MİLLER, S.E. LANCE ve L. HEIDER. 1991. Use of Bulk Tank and Milk Filter
• Cultures in Screening for Streptococcus agalactiae and Coagulase-positive Staphylococci.
• J. Food Prot., 54 (11); 1095-1097.
• BERGDOLL, M.S. 1991. Staphylococcus aureus. J Assoc Off Anal Chem. 74, 706-710.
• BONE, F.S., D. BOGIE ve S.C. MORGAN-JONES. 1989. Staphylococcal Food Poisoning from Sheep
• Milk Cheese. Epidemiol. Infect., 103, 449-458.
• (2003) GIDA ve YEM BİLİMİ-TEKMOLOJİ5İ S a y ı: 4
• BRYAN, F.L. 1980. Foodborne Diseases in the United States Associated with Meat and Poultry. J.
• Food Prot., 43, 140-150.
• EVENSON, M.L., M.V. HINDS, R.S. BERNSTEIN, M.S. BERGDOLL. 1988. Estimation of Human
• Dose of Staphylococcal Enterotoxin A from a Large Outbreak of Staphylococcal Food Poisoning
• Involving Chocolate Milk. Int. J. Food Microbiol., 7, 311-316.
• FRAZIER, W.C. ve D.C. VVESTHOFF. 1988. Foods in Relation to Disease. “Food Microbiology",
• McGrow-Hill Book Company, New York, 399-439s.
• GENIGEORGIS, C.A. 1976. Ouality Control for Fermented Meats. JAVMA, 169, 1220-1228.
• GILMOUR, A. ve J. HARVEY. 1990. Staphylococci in Milk and Milk Products. J. Appl. Bacteriol.,
• Symposium Supplement, 147-166S.
• GOMEZ-LUCIA, A., J. GOYACHE, J.l. BLANCO, J.F.F. GARAYZABAL, J.A. ORDEN ve G. SUAREZ.
• Grovvth of Staphylococcus aureus and Enterotoxin Production in Homemade Mayonnaise
• Prepared with Different pH Values. J. Food Prot., 50, 872-875.
• GRAVANI, R.B. 1984. Staphylococcus Food Poisoning. Dairy and Food Sanitation, 5: 187-188.
• ISIGIDI, B.K., A.M. MATHIEU, L.A. DEVRIESE, C. GODARD ve J. VAN HOOF. 1992. Enterotoxin
• Production in Different Staphylococcus aureus Biotypes Isolated from Food and Meat Plants.
• J. Appl. Bacteriol., 72:16-20.
• İNAL, T. 1990. Süt ve Süt Ürünleri Hijyen Teknolojisi. Final Ofset, İstanbul, 169s.
• KAYIHURA, AM„ H.F.A. KABURIA, S.M. ARIMI ve K.J. LINDGUIST. 1987. Staphylococcal Enterotoxin
• "A" in Raw and Pasteurized Milk. East Afr. Med. J., 64 (3): 177-182.
• KINIK, Ö., S. GÖNÇ, A.S. AKALIN. 1998. Çiğ Sütte Patojen Mikroorganizmalar. E.Ü. Zir.Fak.Yayn.,
• İzmir.
• KÜPLÜLÜ, Ö., B. SARIMEHMETOĞLU ve Ş. KAYMAZ. 2002. Pastörize Sütlerde ELISA Tekniği İle
• Stafilokokal Enterotoksin Varlığının Belirlenmesi. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 26: 631-637.
• LEE, W.H., C.L. STAPLES ve J.C. OLSON. 1975. Staphylococcus aureus Grovvth and Survival in
• Macaroni Dough and the Persistance of Enterotoxins in the Dried Products. J. Food Sci., 40,
• -120.
• METAXOPOULUS, J., C. GENIGEORGIS, M.J. FANELLI, C. FRANTI ve E. COŞMA. 1981a. Production
• of Italian Dry Salami: I. Initation of Staphylococcal Grovvth in Salami under Commercial
• Manufacturing Conditions. J. Food Prot., 44, 347-352.
• METAXOPOULUS, J., C. GENIGEORGIS, M.J. FANELLI, C. FRANTI ve E. COŞMA. 1981b. Production
• of Italian Dry Salami: Effect of Starter Culture and Chemical Acidulation on Staphylococcal
• Grovvth in Salami under Commercial Manufacturing Conditions. App. Env. Mic., 42, 863-871.
• MUTLUER, B., İ. EROL, Ş. KAYMAZ ve S. AKGÜN. 1993. Enterotoksijenik S.aureus Suşlarının Beyaz
• Peynirde Üretim ve Olgunlaşma Sırasındaki Üreme ve Enterotoksin Oluşturma Yetenekleri.
• A.Ü. Vet. Fak. Derg., 40 (3): 413-426.
• NISKANEN, A. ve E. NURMI. 1976. Effect of Culture on Staphylococcal Enterotoxin and Thermonuclease
• Production in Dry Sausage. App. Env. Microbiol., 42, 863-871.
• ÖZALP, E., Ş. KAYMAZ ve E. AKŞEHİRLİ. 1978. Erzincan Tulum Peynirlerinde Enterotoksijenik
• Stafilokoklar ve Salmonellalar Yönünden Araştırma. A.Ü. Vet. Fak. Derg., 25 (1): 55-61.
• PATIR, B. 1987. Şavak Salamura Beyaz Peynirin Olgunlaşması Sırasında Enterotoksijenik Koagülaz
• Pozitif Staphylococcus aureus'un Yaşam Süreleri İle Mikrobiyolojik ve Kimyasal Niteliklerinde
• Meydana Gelen Değişimler. Doğa T.U. Vet. Hay. D., 11 (1): 59-71.
• PAYNE, D.N. ve J.M. WOOD. 1974. The Incidence of Enterotoxin Production in Strain of Staphylococcus
• aureus Isolated from Foods. J. App. Bacteriol., 37, 319-325.
• SAĞLAM, Ö.F. 1999. Türk Gıda Kodeksi. AB Ofset, Ankara, 399s.
• SMITH, J.L. ve S.A. PALUMBO. 1981. Microorganisms as Food Additives. J. Food Prot., 44, 936-
• -
• SOYUTEMİZ, E., Ş. ANAR ve F. ÇETİNKAYA. 2000. Kaşar Peyniri Üretim Aşamalarında Görülen
• Mikrobiyolojik ve Kimyasal Değişiklikler. U.Ü. Vet. Fak. Derg., 19 (1-2): 87-92.
• SU, Y.C. ve A.C.L. WONG. 1997. Current Perspectives on Detection of Staphylococcal Enterotoxins.
• (2003) GIDA ve YEM BİLİMİ-TEKNOLOJİ5İ S a y ı: 4
• J. Food Prot., 60 (2): 195-202.
• TURANTAŞ, F. ve A. ÜNLÜTÜRK. 1986. Staphylococcus aureus'un Gelişmesine ve Enterotoksin
• Üretimine Su Aktivitesinin Etkisi. E.Ü. Mühendislik Fakültesi Dergisi. Seri B, Gıda Mühendisliği,
• (1): 11-118.
• UMOH, V.J., A.A. ADESIYUN ve N.E. COMVVALK. 1990. Enterotoxigenicity of Staphylococci Isolated
• from Raw Milk Obtained from Settled and Nomadic Herds Around Zaria, Nigeria. Revue Med.
• Vet., 43(1): 43-47.
• VERNOZY-ROZAND, C„ A. MEYRAND, C. MAZUY, M.L. DELIGNETTE-MULLE, G. JAUBERT, G.
• PERRIN, C. LAPAYRE ve Y. RICHARD. 1998. Behaviour and Enterotoxin Production by S.aureus
• During the Manufacture and Ripening of Raw Goats Milk Lactic Cheeses. J. Dairy Res., 65
• (2): 273-281.
• YILDIRIM, Y. 1987. Et Mikrobiyolojisi Hijyen ve Kimyası. Uludağ Üniv. Basımevi, Bursa, 44-46s