KUR’ÂN-I KERÎM’DE HAC VE UMRE İBÂDETLERİNE DAİR YANLIŞ İNANÇ VE DAVRANIŞLARI İFADE EDEN ÂYETLERİN TEFSİRİ

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 5, 13 - 35, 01.06.2014

Nurdoğan Türk

Öz

Makalenin giriş kısmında Hac ve Umre ibâdetiyle ilgili kısa bir bilgi verildikten sonra, Bakara Sûresindeki Hac ve Umre ibâdetlerine dair yanlış inanç ve davranışları ifade eden âyetler tefsir edilecektir. İlgili âyetlerde daha çok Hac ve Umre ibâdeti ile ilgili yanlış inanç ve davranışlar üzerinde durulacaktır. Asıl amaç İslâm literatüründe Hac ve Umre’nin tarihçesi ve fıkhî hükümleri olmadığından, konuyla ilgili tarihi bilgileri, hadisleri ve fakihlerin görüşlerini ayrıntılı şekilde zikretmeyeceğiz. Böylece makale Hac ve Umre ibâdetinin daha doğru anlaşılmasına katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kur’ân, Tefsir, Konulu Tefsir, Sûre Tefsiri, Hac

INTERPRETATION OF THE VERSES TO THE RELATED OF THE RITER THE WRONG OF BLIEFS HAJJ AND UMRAH AND BEHAVIOURS IN QUR'AN

Öz

The ritesof Hajj and Umrah Related in Surah al-Baqarah Wrong Beliefs and Behaviours to the interpretation of the verses in the introduction of article after giving brief information about Hajj and Umrah worship, the’ll paraphrase Surah al-Baqarah in the Hajj and Umrah worship related to contact with false beliefs and behaviours the verses. About verses will focus on behaviour about more the Hajj and Umrah worship and false belief. The main purpose not is history of Hajj and Umrah and İslamic Law provisons, relevant date of Qur’an Interpretation, will not mention in detail the hadith and the opinions of İslamic Law. Islamic article of Hajj and Umrah worship hope will contribute to a more accurate understanding.

Anahtar Kelimeler

Qur’an, Tafsir, Thematic Interpretation, Chapter/Surah Interpretation, Hajj, Umrah

Kaynakça

• Ateş, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, Ankara Ünv. Basımevi, Ankara 1982.
• Bakkal, Ali, Haccın Manası, Rağbet Yay., İstanbul 2004.
• Bayyiğit, Mehmet, Sosyo-Kültürel Yönleriyle Türkiye’de Hac Olayı, TDV Yay., Ankara 1998.
• el-Beğavî, Hüseyn b. Mes’ûd, Meâlimu’t-Tenzîl, Dâru İbn Hazm, Beyrut 2002.
• el-Beydâvî, Abdullah b. Ömer, Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl, thk. Muhammed Subhî b. Hasen Hallâk, Mahmûd Ahmed Atraş, Dâru’r-Rüşd, Beyrut 2000.
• el-Buhârî, İbrâhim, Sahih-i Buhârî (el-Câmiu’s-Sahîh), Mektebetü’r-Rüşd, Riyad 2006.
• Cerrahoğlu, İsmail, “Kur’ân-ı Kerim’de Hac,” Diyanet Dini, Ahlaki, Edebi, Mesleki Aylık Dergi, Ankara 1970, sayı: 102-103.
• DİA, Diyanet Vakfı Yay., İstanbul 1996.
• Edip, Eşref, “Hac Müessesesinin Cihanşümûl Ehemmiyeti”, Diyanet Dini, Ahlaki, Edebi, Mesleki Aylık Dergi, Ankara 1969, sayı: 80-81.
• Eren, A. Cüneyt, Kur’ân-ı Kerîm’in Anlaşılmasında Yeni Bir Yaklaşım: Konulu Tefsir Metodu, Nil Yayınları, İzmir 2000.
• Güven, Şahin, Çağdaş Tefsir Araştırmalarında Konulu Tefsir Metodu, Şûrâ Yayınları, İstanbul 2001.
• Harman, Ömer Faruk, ve diğerleri, “Hac”, DİA.
• Heyet, Hayrettin Karaman ve diğerleri, DİB Yay., Kur’ân Yolu, I-V, 2. Baskı, Ankara 2006.
• Heyet, Hayrettin Karaman ve diğerleri, DİB Yay., İlmihal I-II, İstanbul 1998.
• Heyet, İsmail Karagöz ve diğerleri, Hac İlmihali, DİB Yay., Ankara 2008.
• İbn Atiyye, Ebû Muhammed Abdü’l-Hak b. Gâlib (ö. 546), el- Muharreru’l-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbi’l-Azîz, nşr. Abdü’s-Selâm Abdü’ş-Şâfî Muhammed, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiye, Beyrut 2001.
• İbn İshâk, Muhammed, es-Sîretü’n-Nebeviyye, nşr. Ahmed Ferîd el- Mezîdî, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiye, Beyrut 2004.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ’ İsmail (ö. 774/1372), Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiye, Beyrut 1988.
• İbn Manzûr, Cemâluddîn Muhammed (ö.711/1311), Lisânu’l-‘Arab, Dâru’l-Meârif, Kahire t.y.
• Koçyiğit, Talat, “Hac ve Faziletleri,” Diyanet Dini, Ahlaki, Edebi, Mesleki Aylık Dergi, Ankara 1970, sayı: 102-103.
• el-Mubârekfûrî, Ebu’l-Ulâ Muhammed (ö. 1283/1353), Tuhfetu’l-Ahvezî bi Şerhi Câmii’t-Tirmîzî, Dâru’l-Fikr, Beyrut t.y.
• en-Nisâbûrî, Ebu’l-Huseyn el-Kuşeyrî (206-261), Sahih-i Müslim, Dâru’l- Kütübü’l-İlmiyye, Beyrut 1991.
• Özel, Mustafa, Kur’ân-ı Kerîm’de Hac, Kayıhan Yay., İstanbul 2011.
• Râgıb el-İsfahânî, (ö. 503/1109), Müfredâtu Elfâzi’l-Kur’ân, thk. Safvân Adnân Dâvûdî, Dâru’l-Kalem, Dımeşk 1992.
• er-Râzî, Fahreddîn Ömer, Mefâtîhu’l-Ğayb (et-Tefsîru’l-Kebîr), Dâru’l- Fikr, Beyrut 1981.
• es-Sa’dî, Abdurrahmân b. Nâsır (ö. 1307-1376), Teysîru’l-Kerîmi’r- Rahmân fî Tefsîri Kelâmi’l-Mennân (Tefsir-i Sa’dî), Mektebetü’l-Abikân, Riyad 2001.
• Sanay, Eyyüp, “Haccın Sosyolojik İzahı,” Diyanet Dini, Ahlaki, Edebi, Mesleki Aylık Dergi, Ankara 1986, c. 22, sayı: 3.
• Serahsî, Ebû Sehl, Mebsût, ed. Mustafa Cevat Akşit, Gümüşev Yay., İstanbul 2008.
• Serahsî, Ebû Sehl, Usûlü’s-Serahsî, Dâru-l-Kütübi’l-İlmiye, Beyrut 1993.
• es-Süheylî, Abdurrahmân b. Abdullâh, er-Ravdu’l-Enf ve ma’ahû es- Sîretü’n-Nebeviyye, thk. Mecdî b. Mansûr, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiye, Beyrut t.y.
• Şâtibî, Ebû İshâk, el-İ’tisâm, thk. Abdurrahmân Şakîr ve diğerleri, Dâru İbn-i’l-Cevzî, Kahire 2008.
• Şurûhu İbn Mâce, nşr. Râid b. Sabrî, Beytu’l-Efkâri’d-Devliyye, Beyrut 2007.
• Taberî, Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr (ö. 310/922), Câmiu’l-Beyân an Te’vil-i Âyi’l-Kur’ân, thk. Abdullah b. Abdi’l-Muhsin et-Türkî, Dâru Hicr, Kahire 2001.
• Tahâvî, Ebû Cafer, Şerhu Meâni’l-Âsâr, thk. Muhammed Zührî en-Neccâr, Muhammed Seyyid Cadu’l-Hakk, Beyrut 1994.
• Tutar, Adem, “İslam Tarihinde Hac İbâdetinin Ortaya Çıkışı ve Hz. Muhammed’in Hac Emirliğini Tesisi,” Fırat Ünv. İlahiyat Fak. Dergisi, Elazığ 2001, sayı: 6.
• Erul, Bünyamin, Keleş, Ekrem, Haccı Anlamak, DİB Yay., Ankara 2012.
• Ünal, İsmail Hakkı, “Hac Aylarında Umre,” DİB. İlmi Eserler: 119, (7-9 Temmuz 2006 Türkiye’de Hac Organizasyonu Sempozyumu, Tebliğ ve Müzakereler), Ankara 2007.
• Yaran, Rahmi, “Bid’at”, DİA.
• Yücel, İrfan, Hac Rehberi, TDV Yay., Ankara 1997.
• Zemahşerî, Cârullah Muhammed (ö. 538/1143), el-Keşşâf an Hakâiki Ğavâmidi’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîl fî Vucûhi’t-Te’vîl, nşr. Adil Ahmed Abdu’l- Mevcûd, Ali Muhammed Muavvad, Mektebetu Abikân, Riyad 1998.