ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN ÖNEMLİ AKTÖRLERİNDEN BELEDİYELERDE ÇEVRESEL MALİYETLER: BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ ÖZELİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2022, Cilt: 17 Sayı: 1, 60 - 74, 25.07.2022

Nurcan Süklüm

Öz

Çevrenin korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması gerek küresel ölçekte gerekse ülkeler ölçeğinde her geçen gün önemi artan ve ciddi önlemlerin alınmasını gerektiren bir konudur. Çevrenin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında yerel yönetimlerin payı önemlidir. Yerel yönetimlerden birisi olan belediyeler görev ve sorumlulukları gereği çevrenin korunmasında ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasında çeşitli faaliyetler yürütmekte, önemli maliyetlere katlanmakta ve çevresel faaliyet sonuçlarını muhasebe sistemi içinde takip etmektedirler. Bu çalışmada Türkiye’deki 30 büyükşehir belediyesinin çevresel faaliyet sonuçlarının yer aldığı son 5 yıllık (2015, 2016, 2017, 2018, 2019 yılı) faaliyet raporları nitelik ve nicelik olarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda belediyelerin faaliyet raporlarında en fazla atık yönetimi maliyetleri ana kategorisine ait faaliyetlere ilişkin bildirimlerin yer aldığı, su tasarrufu, atık su geri dönüşümü ve kullanımı, enerji tasarrufu, yenilenebilir enerji kullanımı gibi faaliyetlere ilişkin bildirimlerin çok az belediyenin raporunda yer aldığı tespit edilmiştir. Çalışmada aynı zamanda ağaçlandırma faaliyetlerinin ve çevre bilincinin geliştirilmesi faaliyetlerinin belediyelerin neredeyse tamamına yakınının raporunda yer aldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevresel Sürdürülebilirlik, Çevresel Maliyetler, Büyükşehir Belediyeleri, Çevre Bilinci

Kaynakça

• AĞMAZ, S. (2011). “Belediyelerde Muhasebe İşlemleri Ve Denetim”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
• AKDOĞAN, A. ve GÜLEÇ, S. (2005). “Belediyelerde Katı Atık Yönetimi Ve Il Belediyelerinde Gerçekleştirilen Ampirik Bir Araştırma”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 14 (4), 51- 78.
• ARI, İ. ve AYDIN, L.(2019). “Türkiye’de Yerel Iklim Değişikliği Eylem Planlarının Hazırlanması Ve Etkin Uygulanması Için Öneriler”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Ek Sayı, 395- 414.
• AYDIN, M. ve DENIZ, K. (2017). “Atık Yönetiminde Vergi Politikasının Rolü: Türkiye Değerlendirmesi”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 15 (30), 435-461.
• BAL, H. Ç. (2013). “Dünyada ve Türkiye’de Kirlilik Izinleri Piyasaları Ve Çevre Sorunlarının Çözümünde Bu Piyasaların Etkinliği”, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, Sayı 7, 194- 217.
• BAYKAL, T. (2010). “Türkiye’de Çevre Yönetim Sisteminin Yerel Örgütlenmesi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (13), 476- 492.
• BILGIÇ KAVAS, A. ve ACET BAŞOĞLU, D. (2019). “Yerel Yönetim Politikalarında Yenilenebilir Enerji”, Kent Araştırmaları Dergisi, 10 (27), 410- 446.
• ÇAKIR SÜMER, G. (2014). “Hava Kirliği Kontrolü: Türkiye’de Hava Kirliliğini Önlemeye Yönelik Yasal Düzenlemelerin Ve Örgütlenmelerin Incelenmesi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 7 (13), 37- 56.
• Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Teknik Faaliyet Raporu, 2019, Ankara, 2020.
• Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, 25 Kasım 2014 Tarih ve 29186 Sayılı Resmi Gazete
• ÇOLAKOĞLU, E. (2010). “Haklar Söyleminde Çevre Eğitiminin Yeri Ve Türkiye’de Çevre Eğitiminin Anayasal Dayanakları”, TBB Dergisi, Sayı 88, 151- 171.
• Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, (https://www.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/692, Erişim Tarihi, 24.02.2021).
• Hava Kirliliği Raporu 2018, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası, https://www.cmo.org.tr/resimler/ekler/9d62b3a2bb620a4_ek.pdf, (Erişim Tarihi 16.03.2021).
• KIRLIOĞLU, H. ve YILDIZ KASAPOĞLU, Ş. (2004). “Belediyelerde Çevre Muhasebesi Uygulaması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 22, 49- 60.
• MORELLI, J. (2011). “Environmental Sustainability: A Definition For Environmental Professionals”, Journal of Environmental Sustainability, 1(2), 1- 10.
• Municipality of London, https://www.london.gov.uk, (Erişim Tarihi, 18.12.2021).
• Municipality of Paris, https://www.paris.fr, (Erişim Tarihi, 18.12.2021).
• Municipality of Petersburg, https://www.petersburgva.gov, (Erişim Tarihi, 18.12.2021).
• Municipality of Washington, https://doee.dc.gov, (Erişim Tarihi, 18.12.2021).
• MUTLU, A. (2007). “Su Yönetimi Ve Belediyeler”, Yerel Yönetim ve Denetim, 12 (1), 20-24.
• ÖNDER, S. ve POLAT, A. T. (2012, 19 Mayıs). “Kentsel Açık-Yeşil Alanların Kent Yaşamındaki Yeri Ve Önemi”, Kentsel Peyzaj Alanlarının Oluşumu ve Bakım Esasları Semineri. Konya.
• PARLAKAY, O. ve YAVUZ, A. (2016). “Negatif Dışsallıkların Çevreye Olumsuz Etkilerinin Önlenmesinde Kullanılan Çözüm Yolları”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 57, 210- 220.
• SCHMITZ, CATHRYNE L., STINSON, CHRISTINE H., & JAMES, CHANNELLE D. (2010). “Community And Environmental Sustainability: Collaboration And Interdisciplinary Education”, Critical Social Work, 11( 3), 83- 100.
• ŞEN, H., KAYA, A. & ALPASLAN, B. (2018). “Sürdürülebilirlik Üzerine Tarihsel Ve Güncel Bir Perspektif”, Ekonomik Yaklaşım, 29 (107), 1- 47.
• ŞENGÜL, M. (1999). “Yerel Düzeyde Çevre Yönetimi Ve Belediyeler”, Çağdaş yerel Yönetimler Dergisi, 8(3), 91- 102.
• TALU, N. (2019). Yerel İklim Eylem Planlaması Ve Türkiye Pratikleri, Ankara.
• TEN, Ş. (2017). “Belediyelerde Katı Atıkların Geri Dönüşümü: Başakşehir Belediyesi Örneği”, Aydın Toplum ve İnsan Dergisi, 3(2), 43-50.
• YILMAZ, V. (2019). “Türkiye’de Görülen Çevresel Sorunların Analizi: Van İli Örneği”, Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı, 21, 277- 288.
• ZÜLFIKAR, H. ve BEKEN, N. (2014). “Belediyeler Ve Çevre Hizmetleri Üzerine Analitik Bir Bakış: Türkiye Örneği”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı 66-67, 75- 100.