YÜKSEK TEKNOLOJİ ÜRÜN İHRACATI İLE POLİTİK İSTİKRAR İLİŞKİSİNİN BRICS-T ÜLKELERİ AÇISINDAN ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 19 Sayı: 1, 26 - 36, 19.07.2024

Feyza Arıca , Günay Koyuncu

Öz

Ülkeler küresel ticarette söz sahibi olabilmek için ekonomik büyüme ve kalkınmalarını sağlamak zorundadır. Bir ülkenin rekabet gücü, endüstrisinde yenilik yapma, ilerletme ve gelişme kapasitesine, rekabet avantajı ise yeni bilginin yaratılmasına ve geliştirilmesine bağlıdır. Ekonomik büyümeyi sağlamak adına ihracat miktarının artırılması hedefini sağlayan ülkeler aynı zamanda ihracatın sürekliliğini sağlayarak hedeflerine ulaşabilmektedir.
Günümüzde ülkeler doğal kaynak ve iş gücüne bağlı üretim yapmak yerine ileri teknoloji ve verimliliği yüksek üretim yapmayı hedeflemektedir. Toplam ihracat miktarının içerisinde yüksek teknolojili ürün miktarını artırıp kurumsal kaliteyi tamamlayan ülkeler ihracat oranlarındaki artışta sürekliliği yakalayabilmektedir.
Bu çalışmanın amacı BRICS-T ülkelerinde 2007-2021 dönemi kapsamında kurumsal alt yapı değişkenlerinden politik istikrar endeksinin yüksek teknolojili ürün üzerindeki etkisini Panel veri analizi yardımıyla araştırmaktır. Araştırma sonucunda politik istikrarın yüksek teknolojili ürün ihracatını ele alınan ülkelerde ve dönemde olumlu yönde etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yüksek teknolojili ürün, kurumsal kalite, politik istikrar, BRICS-T.

Kaynakça

• BREUSCH, T., ve PAGAN, A. (1980). The LM Test and Its Applications To Model Specification In Econometrics. Review of Economic Studies. 47. 239-254.
• COASE, R. (1998). The New Institutional Economics. The American Economic Review, 88(2), 72–74.
• ÇAPİK, E. ve KAYGISIZ, A. D. (2018). AR-GE Harcamaları Ve Yüksek Teknolojili Ürün İhracatının Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi / Journal of Management and Economics Research Cilt/Volume: 16 Sayı/Issue: 4 Aralık/December 2018 ss./pp. 301-314.
• ÇEŞTEPE, H., TÜZÜN, O. & AYDUBAK, H. G. (2022). Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı ve Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Büyümeye Etkisi: E7 Ülkeleri Üzerine Ampirik Bir Analiz. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 18(2). 1-15.
• DUMAN, E (2022). İleri Teknolojik Ürün İhracatı, Ekonomik Büyüme, Dış Ticaret ve AR-GE Yatırım Harcamalarının Analizi: Türkiye ve 7 Asya Ülke Örneği, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23 (2) 2022, 307-318.
• ERDİNÇ, Z. ve AYDINBAŞ, G. (2020). Yüksek Teknoloji Ürünleri İhracı Ve Belirleyicileri: Panel Veri Analizi, Social, Mentality and Researcher Thinkers Journal Vol 6, Issue:30, 496-507.
• EUROSTAT, https://ec.europa.eu/eurostat. (erş:21.09.2023).
• FİGENKAPLAN, T. (2017). Ekonomik Büyüme ve Kurumsal Kalite İlişkisi: Bir Panel Veri Analizi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, Cilt: 11, Sayı: 1, 65-91.
• GÜNEŞ, S. & T. Akın (2019), “Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı: Lider Ülkeler ve Türkiye Analizi”, Sosyoekonomi, Vol. 27(40), 11-29.
• HADRİ, K., ve KUROZUMİ, E., (2012). “ A Simple Panel Stationarity Test in the Presence of Serial Correlation and a Common Factor”, Economics Letters, 115, 31–34.
• KABAKLARLI, E. ve KONYA, S. (2019). OECD Ülkelerinde Yüksek Teknolojili Ürün İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Panel Tahmini, Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, Vol: 6, Issue:48, 4418-4426.
• KAPLAN, F. (2017). Ekonomik Büyüme ve Kurumsal Kalite İlişkisi: Bir Panel Veri Analizi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, Cilt: 11, Sayı:1, 65-91.
• NORTH, D.C. (1991). Institutions. Journal of Economic Perspectives. 5 (1): 97–112. Özgürlük Araştırmaları Derneği, https://oad.org.tr/yayinlar/rapor/turkiyede-ekonomik-ozgurlukler-raporu-2021/(erş:09.10.2023).
• PESARAN, MH., YAMAGATA, T. (2008). “Testing Slope Homogeneity in Large Panels. J. Econometrics.”, 142, 50–93.
• PORTER, E. M., (1990). The Competitive Advantage of Nations, Harvard Business Revıew, 73-93.
• SARA, T.S., JACKSON, F.H. ve UPCHURCH, L.T. (2012), “Role of Innovation in Hi-Tech Exports of a Nation”, International Journal of Business and Management, 7 (7): 85-93.SLEDZİEWSKA, K., & AKHVLEDİANİ, T. (2017). What Determines Export Performances in High-tech Industries. Central European Economic Journal, 1(48), 37–50.
• SOYYİĞİT, S. (2021). Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı Ve Kurumsal Nitelik Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Analizi, Ekonometride Güncel Yöntemler ve Uygulamalar (Prof. Dr. Ahmet M. Gökçen’e Armağan), 487-509.
• TÜİK, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dis-Ticaret-Istatistikleri-Agustos-2023-49631. (erş:05.10. 2023). USMAN, M. (2017). Impact of High-Tech Exports on Economic Growth: Empirical Evidence from Pakistan. RISUS - Journal on Innovation and Sustainability, 8(1), 91-105.
• WİLLİAMSON, O. E. (1985). The Economic Institutions of Capitalism. New York: Macmillan. World Bank, https://www.worldbank.org/en/home. (erş:21.09.2023).
• YAMAK, T. (2017). Kurumsal Kalite Faktörlerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Körfez Ülkeleri Örneği, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Cilt:5, Sayı: 4, 63-79.