Impact of macroeconomic variables on the stock prices of the basic metal industry in Turkiye

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 3, 382 - 393, 27.10.2025

Gaye Ferah Korkmaz , Abdulkadir Köroğlu

https://doi.org/10.30855/gjeb.2025.11.3.012

Öz

The purpose of this study is to analyze the effects of macroeconomic variables on the stock prices of firms operating in the basic metal industry. Within the scope of the research, semi-annual financial statements of sixteen firms classified under the basic metal industry on the Public Disclosure Platform (KAP) for the period 2016–2024 and BIST stock market data were used. Considering that financial indicators are influenced by their past values, a dynamic model was established, and within this scope, the Two-Step System Generalized Method of Moments (System GMM), one of the dynamic panel data analysis methods, was employed due to its ability to address autocorrelation and heteroskedasticity. The analyses were conducted using the STATA software. According to the findings, increases in interest rates and inflation had a negative and significant impact on stock prices, while exchange rates had no statistically significant impact on stock prices. At the firm level, increases in total assets and the current ratio had a positive and significant impact on stock prices, while long-term debt had no significant impact, and changes in short-term debt had a positive and significant impact on stock prices at the 10% level. In addition, stock prices are found to be significantly influenced by their past values. In conclusion, the findings indicate that interest rates and inflation exert significant influence on the stock prices of companies operating in the basic metal industry. Decision-makers in the sector should closely monitor interest-rate and inflation policies when making decisions aimed at increasing firm value. Moreover, through the use of dynamic panel data analysis, it provides a new methodological perspective to other studies related to the sector.

Anahtar Kelimeler

Stock Price , Macroeconomic Variables , Panel Data Analysis , Basic Metal Industry

Türkiye’de ana metal sanayi hisse senedi fiyatları üzerinde makroekonomik değişkenlerin etkisi

Öz

Bu çalışmanın amacı, makroekonomik değişkenlerin ana metal sanayinde faaliyette bulunan şirketlerin hisse senedi fiyatları üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırma kapsamında, Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) ana metal sanayi altında sınıflandırılmış on altı firmanın 2016–2024 dönemine ait altı aylık finansal tabloları ve BIST pay piyasası verileri kullanılmıştır. Finansal göstergelerin geçmiş dönemlerinden etkilenme özelliği dikkate alınarak dinamik bir model kurulmuş ve bu kapsamda, otokorelasyon, değişen varyans gibi klasik varsayım ihlallerini bertaraf edebilme yeteneği nedeniyle dinamik panel veri analiz yöntemlerinden İki Aşamalı Sistem Genelleştirilmiş Momentler Metodu (Sistem GMM) uygulanmıştır. Veriler, STATA programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, faiz oranı ve enflasyondaki artış hisse senedi fiyatlarını negatif ve anlamlı biçimde etkilemiş, döviz kurunun hisse senedi fiyatları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Firma düzeyinde ise toplam aktiflerdeki artış ve cari oran, hisse senedi fiyatlarını pozitif ve anlamlı şekilde etkilerken, uzun vadeli borçlanmanın anlamlı bir etkisi olmamış, kısa vadeli borçlanmadaki değişiklikler ise hisse senedi fiyatlarını pozitif yönde ve %10 düzeyinde anlamlı olarak etkilemiştir. Ayrıca hisse senedi fiyatlarının önceki dönem değerlerinden de önemli ölçüde etkilendiği görülmüştür. Sonuç olarak, ana metal sanayi firmalarının hisse senedi fiyatları üzerinde özellikle faiz oranları ve enflasyonun önemli etkileri olduğu tespit edilmiştir. Sektördeki karar alıcıların firma değerlerini artırmaya yönelik kararlarında faiz ve enflasyon politikalarını takip etmeleri gerekmektedir. Bununla birlikte, dinamik panel veri kullanımıyla sektörle ilgili diğer çalışmalara yöntem açısından yeni bir bakış açısı sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

hisse senedi , makroekonomik değişkenler , panel veri analizi , ana metal sanayi

Kaynakça

• Açıkalın, S., Aktaş, R.,ve Ünal, S., (2008). Relationships between stock markets and macroeconomic variables an empirical analysis of the Istanbul stock exchange. Investment Management and Financial Innovations , 5(1), 8-16.
• Bokpin, G. A. (2009). Macroeconomic development and capital structure decisions of firms: Evidence from emerging market economies. Studies in Economics and Finance, 26(2), 129-142. Doi: https://doi.org/10.1108/10867370910963055
• Chang, B. H., Meo, M. S., Syed, Q. R.,ve Abro, Z. (2019). Dynamic analysis of the relationship between stock prices and macroeconomic variables: An empirical study of Pakistan stock exchange. South Asian Journal of Business Studies, 8(3), 229–245. Doi: https://doi.org/10.1108/SAJBS-06-2018-0062
• Çelik İhracatçıları Birliği. (2024). İstatistikler. Erişim: 03Şubat 2024, https://www.cib.org.tr/tr/istatistikler.html
• Demir, C. (2019). Macroeconomic Determinants of Stock Market Fluctuations: The Case of BIST-100. Economies, 7(1), 8. Doi: https://doi.org/10.3390/economies7010008
• Flannery, M. J., ve Hankins, K. W. (2013). Estimating dynamic panel models in corporate finance. Journal of Corporate Finance, 19(1), 1–19. Doi: https://doi.org/10.1016/j.jcorpfin.2012.09.004
• Kalaycıoğlu, Z. (2024). The effect of macroeconomic indicators on stock prices: heterogeneous panel data analysis. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 45, 199-212. Doi: https://doi.org/10.18092/ulikidince.1518324
• Kandil Göker, İ. E., ve Uysal, B. (2020). Turizm sektöründe faiz oranı ve döviz kurunun karlılık üzerindeki etkisi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 159-170. Doi: https://doi.org/10.25287/ohuiibf.640699
• Korkmaz, G. F. (2025). Makroekonomik değişkenlerin sermaye yapısı ve kârlılığa etkisi: Türkiye ana metal sanayi sektöründe panel veri analizi (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Ankara.
• Oral, T., Polat, E., ve Şit, A. (2017). Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksinde yer alan şirketlerin sermaye yapıları ile hisse senedi getirileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 8(1), 126-141.
• Rjoub, H., Civcir, İ., ve Resatoğlu, N. G. (2017). Micro and macroeconomic determinants of stock prices: The case of Turkish banking sector. Romanian Journal of Economic Forecasting, 20(1), 150–166. http://www.ipe.ro/rjef/rjef1_17/rjef1_2017p150-166.pdf
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. (2019). Ana Metal Sanayi İhracatındaki Eğilimler (Ekonomi Notları No. 2019-14). TCMB. Erişim adresi: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/97177d8a-23d0-4aec-83cf-e9898e916b99/en1914.pdf?CACHEID=ROOTWORKSPACE-97177d8a-23d0-4aec-83cf-e9898e916b99-mUxLwhM&MOD=AJPERES
• Wang, X., Huang, Q., ve Zhang, S. (2023). Effects of macroeconomic factors on stock prices for BRICS using the variational mode decomposition and quantile method. North American Journal of Economics and Finance, 67, 101939. Doi: https://doi.org/10.1016/j.najef.2023.101939
• Westerlund, J., ve Breitung, J. (2009). Panel unit root tests: Myths and facts. In T. B. Fomby and R. C. Hill (Eds.), Advances in econometrics, 23: Essays in honor of M. Hashem Pesaran (229–278). Bingley, UK: Emerald Group Publishing.
• World Steel Association. (2024). World steel in figures 2024. Erişim adresi: https://worldsteel.org/wp-content/uploads/World-Steel-in-Figures-2024.pdf
• Yılmaz, H. (2017). Sermaye yapısının firma değeri ve firma performansına etkisi: Ampirik bir analiz. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(53), 827-837. Doi: https://doi.org/10.17719/jisr.20175334190