Productivity perception in public administration in Turkey: An example of productivity analysis in the applications of the General Directorate of National Property

Yıl 2020, , 159 - 178, 15.06.2020

İlhan Yıldırım , Harun Tanrıvermiş , Türkay Tüdeş

https://doi.org/10.30855/gjeb.2020.6.2.005

Öz

The globalization process brought about an agenda and the necessity of introducing the market economy rules as a solution to the emerging problems in the functioning of public mechanisms and techniques which has been applied by the private sector to be applied in the public sector. The Public Finance Management and Control Law No. 5018, which is accepted as the product of the neo-liberal transformation in the Turkish public administration and service approach, has been structured under the influence of governance and public management concepts, and has enabled effective and productive management and resource utilization to take place. Nevertheless, the fact that the Treasury (or state) properties, which accounts for 38% of the area of Turkey, are left idle and the fact that the income provided remains at a low level raises the criticism that it cannot be managed efficiently. In this study, detection procedures conducted in Treasury property of the Ministry of Environment and Urbanization General Directorate of National Property was taken as an example and its productivity was analysed. The study is important because it is the first study to be carried out on an essential activity in the management of Treasury property. In this context, the national property provincial unit activity results and the Treasury property data made detection in 16 districts of Ankara province in the period of 2009 to 2013 were compared with the prices received as a result of market research and analysed with the Alan Lawlor model in order to measure the productivity of detection prosedures, the productivity of public activities and to be compatible with the data set. In the model, productivity is considered as a measure of how productive and effectively they perform goals, effectual, effectiveness, comparability and the development tendency. It should be noted that the institution has shown similar performance results in the ongoing years, but data after 2013 has not been reached due to the update studies in the institution’s information system. According to the results of the analysis, it is evaluated that the institution has not achieved its objectives, it does not work productively compared to the performance of the private sector, and that conducting the detection of the Treasury property by the private sector will accelerate the process of creating economic value by providing more productive, effective and efficient management of Treasury property and thus will increase the performance of the institution.

Anahtar Kelimeler

Productivity, Governance, Public Management, National Property, Alan Lawlor Model

Türkiye’de kamu yönetiminde verimlilik algısı: Milli Emlak Genel Müdürlüğü uygulamalarında verimlilik analizi örneği

Öz

Küreselleşme ile başlayan süreç, kamusal mekanizmaların işleyişinden kaynaklanan sorunların çözümü olarak piyasa ekonomisi kurallarının ön plana çıkartılması ve özel sektör tarafından kullanılan tekniklerin kamu sektöründe uygulanmaya başlanması gerekliliğini gündeme getirmiştir. Türk kamu yönetimi ve hizmet anlayışındaki neo-liberal dönüşümün ürünü olarak kabul edilen 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, yönetişim ve kamu işletmeciliği anlayışları etkisinde yapılanmış, etkin ve verimli yönetim ve kaynak kullanımının yer edinmesini sağlamıştır. Bununla beraber, Türkiye yüzölçümünün % 38’ini oluşturan Hazine taşınmazlarının atıl durumda bırakılması ve sağlanan gelirin düşük seviyede kalması, verimli yönetilemediği eleştirilerini gündeme getirmektedir. Bu çalışmada, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünün Hazine taşınmazlarındaki tespit işlemleri örnek olarak alınmış ve verimliliği analiz edilmiştir. Çalışma, Hazine taşınmazlarının yönetimine esas bir faaliyete ilişkin yapılmış ilk çalışma olmasından dolayı önemli görülmektedir. Bu kapsamda, Ankara ilinin 16 ilçesinde 2009-2013 yılları arasındaki milli emlak taşra birimi faaliyet sonuçları ve tespiti yapılan taşınmaz verileri, piyasa araştırması sonucu alınan fiyatlar ile karşılaştırılmış, tespit işlemlerinin verimliliği, kamusal faaliyetlerin verimliliğini ölçmeye uygun ve veri setiyle uyumlu olması açısından Alan Lawlor modeli ile analiz edilmiştir. Modelde verimlilik; hedefler, etkenlik, etkililik, karşılaştırılabilirlik ve gelişme eğilimini ne ölçüde verimli ve etkili gerçekleştirdiklerinin bir ölçüsü olarak ele alınmaktadır. Devam eden yıllarda da kurumun benzer performans sonuçlarını sergilediği, ancak kurum bilgi sistemindeki güncelleme çalışmaları nedeniyle 2013 yılı sonrası verilere ulaşılamadığı belirtilmelidir. Analiz sonuçlarına göre; kurumun hedeflerine ulaşamadığı, özel sektör performansına göre verimli çalışmadığı, tespit işlemlerinin özel sektör tarafından yapılmasının Hazine taşınmazlarının daha verimli, etkili ve etkin yönetilmesini sağlayarak ekonomiye kazandırma sürecini hızlandıracağı ve böylelikle kurum performansını arttıracağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Verimlilik, Yönetişim, Kamu İşletmeciliği, Milli Emlak, Alan Lawlor Modeli

Kaynakça

• Acar, A. ve Sevinç, İ. (2005). “1980 Sonrası Türk Kamu Yönetiminin Merkez Örgütünde Yapılan Reform Çalışmaları”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (13), 19-37.
• Akçakaya, M. ve Yücel, N. (2007). “Değişim Mühendisliği ve Türk Kamu Yönetiminde Uygulanabilirliği”. Sayıştay Dergisi, (66-67), 3-34.
• Akyıldız, H. ve Karabıçak, M. (2002). “Verimlilik Ücret İlişkisinin Analizi”. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 7(2), 57-76.
• Alpsoykan, S.U. (2006). Kamu Yönetimi Reformu Uygulamalarının Karşılaştırmalı Çözümlenmesi (Güney Amerika ve Türkiye Örnekleri). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
• Ankara Defterdarlığı Faaliyet Raporları (2015). (Erişim adresi: www.ankdeft.gov.tr).
• Baş, İ.M. ve Artar, A. (1990). İşletmelerde Verimlilik Denetimi - Ölçme ve Değerlendirme Modelleri. Ankara: MPM Verimlilik Ölçme ve İzleme Bölümü.
• Başbakanlık 62. Hükümet Programı. (2014). (Erişim adresi: www.basbakanlik.gov.tr).
• Canpolat, H. ve Cangir, M. (2010). “Değişen Dünyada Kamu Yönetiminin Geleceği ve Türkiye’nin Reform Gündemi: Devletin Daha Fazla Demokratikleşmesi”. Türk İdare Dergisi, (466), 25-45.
• Çoban, A.E. (2014a). “Verimlilik Alanında Politika Geliştirme - I: Temel Dinamikler”. Anahtar Dergisi, 26(306), 28-31.
• Çoban, A.E. (2014b). “Verimlilik Alanında Politika Geliştirme - II: Analiz ve Politika Alanları”. Anahtar Dergisi, 26(307), 46-49.
• Demirbaş, T. (2003). “Küreselleşmenin Modern Devlet Maliyesine Etkileri”. Sayıştay Dergisi, (50-51), 87-101.
• Demirel, D. (2006). “Küresel Eksende Devletin Yeni Kimliği: Etkin Devlet”. Sayıştay Dergisi, (60), 105-128.
• Farazmand, A. (2001). “Küreselleşme ve Kamu Yönetimi”. Mülkiye Dergisi, XXV(229), 245-278.
• Fidan, R. (1998). Milli Emlak İdaresinde Verimlilik İrdelemesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kalkınma Bakanlığı Kalkınma Planları (5., 6., 7. ve 8. Beş Yıllık Kalkınma Planları ile 9 ve 10. Kalkınma Planları). (2015). (Erişim adresi: http://www.kalkinma.gov.tr). Kara, İ. (2015). Taşınmaz Mülkiyet Yapısı İle Milli Gelir İlişkisinin Analizi. (Yayımlanmamış Dönem Projesi). Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Anabilim Dalı.
• Kara, U. (2008). Yerel Yönetimlerde Yeniden Yapılanma Sürecinde Belediye İktisadi Teşekkülleri: İstaç A.Ş. Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı.
• Kirmanoğlu, H. ve Çak, M. (2000). “Türk Kamu Mali Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Bu Yapılanmada Performans Yönetimi ve Denetiminin Yeri” [Bildiri]. Kamu Kesiminde Performans Ölçümü, XV. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildirileri, 15-17 Mayıs 2000, (ss. 315-344), Antalya: Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Maliye Bölümü.
• Köse, Ö. (2003). “Küreselleşme Sürecinde Devletin Yapısal ve İşlevsel Dönüşümü”. Sayıştay Dergisi, (49), 3-46.
• Kurt, M. ve Uğurlu, Ö.Y. (2007). “Yeni Kamu Yönetimi ve Yeni Kamu Yönetimi Yaklaşımının Gelişiminde Avrupa Birliği’nin Rolü: İlerleme Raporları İçerik Analizi”. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, IX(II), 81-109.
• Kutun, M. (2005). Küreselleşme ve Kamu Yönetimi: Türkiye Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
• Linna, P. ve Pekkola, S. (2010). “Defining and Meusiring Productivity in The Public Sector: Managerial Perceptions”. International Journal of Public Sector Management, 23(3), 300-320.
• Milli Emlak Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporları. (2018). (Erişim adresi: http://kurumsal.milliemlak.gov.tr/Sayfalar/kurumsal-bilgiler/calismalarimiz/faaliye t-raporlari.aspx.
• Milli Emlak Genel Müdürlüğü. Taşra Birimleri Kuruluş ve Görev Yönergesi. (2018). (Erişim adresi: http://kurumsal.milliemlak.gov.tr/Sayfalar/kurumsal-bilgiler/calismalarimiz/bir im-yonergesi.aspx).
• Nohutçu, A. (2008). “Sürdürülebilir Kamu Yönetimi Kalitesi İçin Toplam Kalite Yönetimi Performans Yönetimi Sorun Alanları, Uygulamalar ve Türk Kamu Yönetimine Uyarlanması”. Asım Balcı, Ahmet Nohutçu, Namık Kemal Öztürk, Bayram Coşkun (Ed.), Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar (ss. 285-316) içinde. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Özer, M.A. (2005). “Günümüzün Yükselen Değeri: Yeni Kamu Yönetimi”. Sayıştay Dergisi, (59),3-46.
• Özkan, A. (2010). Etkin Verimlilik Ölçme ve Değerlendirme Yöntemi Olarak Kazukiyo Kurusowa Modelinin Bir Üretim İşletmesinde Uygulanabilirliğine Yönelik Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Özsalmanlı, A.Y. (2010). “Yeni Kamu Yönetimi Yaklaşımı Açısından Yerel Yönetimlerde Modernleşme Çabalarının Değerlendirilmesi”. Yerel Siyaset Dergisi, Yıl 4, (39), 28-40.
• Prokopenko, J. (2011). Verimlilik Yönetimi. Ankara: MPM Yayını No: 476.
• Prokopenko, J. ve North, K. (Ed.) (1997). Verimlilik ve Kalite Yönetimi: Modüler Program. Ankara: MPM Yayın No:716.
• Savas, E.S. (2003). Özelleştirme - Daha İyi Devlet Yönetiminin Anahtarı (3. Baskı). Ergün Yener (Çev.). Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları No: 517.
• Sezer, Ö. (2008). Küreselleşme Sürecinde Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Yapısal ve İşlevsel Dönüşümü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
• Tanrıvermiş, H. ve Tanrıvermiş, E. (2002). Türkiye’de Çevre Koruma ve Sürdürülebilir Kalkınmada Kooperatiflerin Rolü ve Önemi. Ankara: Türk Kooperatifçilik Kurumu Basın, Yayın, Araştırma, Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri İşletmesi Yayınları: 93.
• Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük. (2019). (Erişim adresi: www.tdk.gov.tr).
• Uçkun, T. (2008). Hazine Taşınmazlarının Yönetimi ve Değerlendirilmesi Açısından Tespit İşlemlerinin Önemi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. (Yayımlanmamış Mesleki Yeterlilik Tezi). Ankara: Maliye Bakanlığı, Milli Emlak Genel Müdürlüğü.
• Yıldırım, İ. (2016). Milli Emlak Genel Müdürlüğü Tarafından Yapılan Tespit İşlemlerinin Etkinlik ve Verimlilik Kavramları Açısından Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Anabilim Dalı.
• Yurtoğlu, H. ve Yaşar, P. (2013). “Türkiye Ekonomisi: Onuncu Kalkınma Planı Perspektifinde Verimlilik”. Anahtar Dergisi, 12-15.
• Yükçü, S. ve Atağan, G. (2009). “Etkinlik, Etkililik ve Verimlilik Kavramlarının Yarattığı Karışıklık”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 1-13.
• Zengin, O. (2009). “Günümüz Kamu Yönetiminde Ön Plana Çıkan Yaklaşımlar”. Barış Övgün (Ed.), Kamu Yönetimi: Yapı İşleyiş Reform (ss. 1-41) içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayın No: 598, Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayın No: 5.