Hayvanları Koruma Kanunu’nda Yapılan Düzenlemelerle İlgili Çıkan Haberler Üzerinden Bir Söylem Analizi

Yıl 2025, Cilt: 20 Sayı: 2, 886 - 899, 27.12.2025

Nahit Bek , Salih Ziya Kutlu

https://doi.org/10.48145/gopsbad.1751212

Öz

Sokak hayvanları kavramı toplumun genelinde hâkim olan algıyı ortaya koyan bir kavramdır. Genellikle kedi ve köpek cinsleri için kullanılmaktadır. Sokakta yaşayan canlılar için kullanılan bu kavram 5199 sayılı kanunda sahipsiz hayvan olarak geçmektedir. Barınacak yeri olmayan veya sahibinin ev ve arazisinin sınırları dışında bulunan evcil hayvanlar olarak ifade edilen sahipsiz hayvanlar tanım olarak sokak hayvanları kavramına denk gelmektedir. Bu tanımdan hareketle sahipleri tarafından sokağa bırakılmış veya sokaklarda dünyaya gelip hiç sahiplendirilmemiş olan sahipsiz hayvanları sokak hayvanı olarak ifade etmemiz mümkündür. Çalışmanın amacı toplumsal bir fenomen haline gelen sokak hayvanlarına yönelik yasal düzenlemeler bağlamındaki söylemleri analize tabi tutarak farklı bakış açılarını ortaya koymaktır. Bu kapsamda siyasi parti liderlerinin, milletvekillerinin ve sivil toplum temsilcilerinin konu ile ilgili basında yer alan açıklamaları çalışmanın verilerine kaynak teşkil edecektir. Çalışmanın yöntemi olan söylem analizi nitel bir araştırma tekniği olup var olan bir durumu anlamlandırmayı ve yorumlamayı hedeflemektedir. Veriler MAXQDA nitel veri analiz programı ile çözümlenerek tartışmaların hangi kavramlar etrafında şekillendiği ve temel bakış açıları ortaya konmaya çalışılmıştır. Toplumun bir kısmı kanunu eleştirip “katliam yasası” vb. yorumlar getirirken diğer yorumlar ise “yaşlıların güvenliği”, “çip takılacak” gibi söylemler etrafında şekillenmektedir. Ayrıca elde edilen sonuçlar üzerinden sokak hayvanları gibi toplumun tamamını ilgilendiren hassas konularda toplumsal konsensüs nasıl sağlanabilir sorusuna cevap bulunmaya da çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sokak Hayvanları , Söylem Analizi , MAXQDA , Yasal Düzenleme

Discourse Analysis of Media Coverage on Legislative Amendments to the Animal Protection Law

Öz

The concept of street animals reflects the prevailing perception within society. It is generally used for cats and dogs. This concept, used for animals living on the streets, is referred to as stray animals in Law No. 5199. Stray animals, defined as domestic animals that have no place to live or are outside the boundaries of their owner's home and property, are equivalent to the concept of street animals. Based on this definition, it is possible to refer to stray animals that have been abandoned by their owners or born on the streets and never owned as street animals. The aim of this study is to analyze the discourse surrounding legal regulations on street animals, which have become a social phenomenon, and to reveal different perspectives. In this context, statements made by political party leaders, members of parliament, and civil society representatives in the press on this subject will form the data for this study. The discourse analysis method used in this study is a qualitative research technique that aims to understand and interpret an existing situation. The data was analyzed using the MAXQDA qualitative data analysis program to determine the concepts around which the discussions were shaped and to identify the fundamental perspectives. While some members of society criticized the law, labeling it the “massacre law,” others commented on statements such as “the safety of the elderly” and “chips will be implanted.” Furthermore, based on the results obtained, an attempt will be made to find an answer to the question of how social consensus can be achieved on sensitive issues that concern the whole society, such as stray animals.

Anahtar Kelimeler

Stray Animals , Discourse Analysis , MAXQDA , Legal Regulation

Kaynakça

• Aydoğdu, M., Meral O., (2019), Sahipsiz Köpeklerin Popülasyonunun Kontrol Altına Alınması ve Buna İlişkin Hukuki Altyapının Oluşturulması, D.E.U. Hukuk Fakültesi Dergisi (Özel S.), C.21, s.2129-2159
• Bek, N. (2025). Sosyal Belediyecilik Anlayışı Bağlamında Sokak Hayvanları ve Güncel Tartışmalar. İdealkent Dergisi, 17(47), 290-311
• Çelik, H., & Ekşi, H. (2013). Söylem Analizi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27(27), 99-117
• Eraslan, Y., (2022), Türkiye’de Sahipsiz Köpek Saldırılarında İdarenin Hukuki Sorumluluğu, Türk İdare Dergisi, Y.94, S. 495, s.89-112
• Sözen, E. (1999). Söylem: belirsizlik, mübadele, bilgi, güç ve refleksivite. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Tamzok, H., Kük, M. Ve Çobanoğlu, N., (2013), Hukuki ve Etik Boyutlarıyla Sokak Hayvanları, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), s. 245-280
• Menteş Gürler A., Osmanağaoğlu Ş., (2008), Türkiye’de Hayvanları Koruma Kanunu’nun Tarihsel Gelişimi, Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 15(3), s.325-330
• Wood, L., A. & Kroger, R., O. (2012). Doing Discourse Analysis: Methods For Studying Action in Talk And Text, Sage Publications
• Hayvanların Korunmasına Dair Uygulama Yönetmeliği. (T.C. Resmî Gazete, 26610, 2007).
• Hayvan Deneyleri Etik Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik. (T.C. Resmî Gazete, 28914, 2014). 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu. (T.C. Resmî Gazete, 25509, 2004).
• 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu. (T.C. Resmî Gazete, 25611, 2004).