MEHMET AKĠF ĠNAN’S VISION of CIVILIZATION and RECONSTRUCTION of TRADITION in HIS POEMS

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 2, 77 - 90, 01.06.2016

Emel Hisarcıklılar

https://doi.org/10.19129/sbad.299

Öz

Being a significant personality, Mehmet Akif İnan is as much a recognized poet in Turkish literature as he is a thinker in the history Turkish thought. His poems that are shaped up by Islamic thought offer an insight into his idea of civilization. In this respect, one feels the influence of the Ottoman Divan literature in his poems, which came into being after Turks converted to Islam. However, instead of conveying the issues peculiar to Divan literature into the new poetry, Akif İnan chose to reconstruct them in his poems in line with his vision of civilization by identifying them within new dreams, images and expressions. In this respect, it is possible to describe Mehmet Akif İnan's poems as texts that serve as a bridge between the old literature and new Turkish poetry. In this study, the poems of Akif İnan in book of Hicret will be examined in turns of evaluating his tradition of literature.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Akif İnan, civilization, poetry, tradition

MEHMET AKİF İNAN’IN MEDENİYET TASAVVURU VE ŞİİRLERİNDE GELENEĞİN YENİDEN İNŞASI

Öz

Mehmet Akif İnan, Türk düşünce tarihinde mütefekkir kimliğiyle olduğu kadar, Türk edebiyatında da şiirleriyle tanınan önemli bir isimdir. Onun İslâmi düşünce etrafında şekillenmiş olan şiirleri, medeniyet anlayışına ait özellikleri de bünyesinde taşır. Bu doğrultuda, şiirlerinde Türklerin İslâm medeniyetiyle tanışmasından sonra şekillenen edebiyatlarının, yani divan edebiyatının tesiri hissedilir. Ancak Akif İnan, bu manzumelerinde divan edebiyatına ait hususiyetleri aynen yeni şiire aktarmamış, onları yeni hayaller, imajlar ve ifade ediş şekilleri içerisinde, kendi medeniyet tasavvuru doğrultusunda yeniden inşa etmiştir. Bu bağlamda Mehmet Akif İnan‟ın şiirleri için “eski edebiyatı ve yeni edebiyatı aynı dizelerde buluşturarak, yeni Türk şiiri için bir köprü işlevi gören metinler” adlandırması yapılabilir. Bu çalışmada Akif İnan‟ın Hicret adlı kitabındaki şiirleri, şairin edebiyat geleneğini değerlendirme şekli bakımından ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Akif İnan, medeniyet, şiir, gelenek

Kaynakça

• Erbay, E. (Ocak 2015), “Samimi Hislerin Utangaç Şairi: Akif İnan”, Yedi İklim Dergisi, 298: 97-99.
• Haksal, A.H. (Ocak 2015), “Akif İnan‟ın Poetikası”, Yedi İklim Dergisi, 298: 9-25.
• İnan, M.A. (1985), Din ve Uygarlık, İstanbul: Akabe Yayınları.
• İnan, M.A. (2016a), Edebiyat ve Medeniyet Üzerine (5.b.), (Haz. H. Yıldırım), Ankara: Eğitim Bir- Sen Yayınları.
• İnan, M.A. (2016b), Edebiyat, Kültür ve Sanata Dair (5.b.), (Haz. H. Yıldırım), Ankara: Eğitim Bir- Sen Yayınları.
• İnan, M.A. (1993), Hicret (2.b.), İstanbul: Yediiklim Yayınları.
• Kabaklı, A. (2008), Türk Edebiyatı IV (14.b.), İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
• Karataş, T. (2004), “Akif İnan‟ın Şiiri”, (Haz. T.Koç, A.Dursun, M.Sungur, M.Akdeniz, İ.Hatunoğlu), Medeniyetin Burçları, Memur-Sen Kayseri Şubesi: Kayseri, ss.99-111.
• Maraş, M.A. (2004), “İslami Duyarlıklı Şiir Akımı ve M. Akif İnan‟ın Şiiri”, (Haz. T.Koç, A.Dursun, M.Sungur, M.Akdeniz, İ.Hatunoğlu), Medeniyetin Burçları, Memur-Sen Kayseri Şubesi: Kayseri, ss.51-53.
• Özçelik, M. (Mart 2000), “Uygarlık Savaşçısı Bir Şair: M. Akif İnan”, Yedi İklim Dergisi, 120: 29- 31.
• Özdenören, R. (2009), Ruhun Malzemeleri (4.b.), İstanbul: İz Yayıncılık.
• Pala, İ. (2000), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü (7.b.), İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Soylu, K. (2000), “Gelenekle Bağlarını Koparmamış Bir Şair: Akif İnan”, (Haz. N.Öztürk, M.Ç.Baydar, M.Mete, İ.Hacıfettahoğlu, M.A.Maraş), Mehmet Akif İnan Kitabı, Ankara: Türkiye Yazarlar Birliği, ss.92-99.
• Türkçe Sözlük, (1998), (Haz. İ. Parlatır, N. Gözaydın, H. Zülfikar, B. Tezcan Aksu, S. Türkmen, Y. Yılmaz), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Uludağ, S. (2012), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.