THE PLACE OF ANATOLIAN DIALECTS IN TEACHING TURKISH TO FOREIGNERS (EXAMPLES OF TOKAT DIALECT)

Yıl 2020, Sayı: 2020 Sonbahar Özel Sayı I/I, 182 - 187, 23.10.2020

Şerif Tiryaki Murat Çil

Öz

YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE ANADOLU AĞIZLARININ YERİ (TOKAT AĞZI ÖRNEĞİ)

Öz

Yabancı dil öğretiminde günümüze kadar birçok farklı yönteme başvurulmuştur. Geleneksel yöntemlerle dil öğretimi standart dilin öğretimiyle sınırlı kalmış, genellikle 1950’li yıllara kadar dilin kuralları benimsetilmeye çalışılmış ve dilin iletişim kurma işlevi üzerinde çok fazla durulmamıştır. Daha sonraki yıllarda dilin iletişim kurma işlevi üzerinde durulmaya başlanmış, yeni yöntem ve yaklaşımlar geliştirilmiştir. Bu bağlamda birçok çalışma yapılmıştır. Dilin öncelikli işlevi iletişimdir. Yabancı dil öğrenen bir kişinin dilini öğrendiği toplumun fertleriyle başarılı bir iletişim kurabilmesi için standart dilin yanında bölgesel ağızların dil özelliklerinden de haberdar olması gerekmektedir. Bunun nedeni bazı bölgelerde yazı diliyle ağızların, iletişimi zorlaştıracak derecede farklılaşmasıdır. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi’nde Türkçe öğrenen yabancı uyruklu öğrencilerin iletişimde karşılaştıkları sorunlardan hareketle hazırlanan bu çalışmada; dilde varyasyon, standart ve yerel varyant, Tokat Ağzının Anadolu ağızları arasındaki yeri ve genel özellikleri ele alınmıştır. Ayrıca Tokat ağzının belirgin özelliklerinin öğretilmesini amaçlayan örnek etkinlikler hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yabancılara Türkçe öğretimi, kültür, Tokat ağzı, iletişim

Kaynakça

• Aksan, D. (1979), Her Yönüyle Dil: Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Alyılmaz, S. & C. (2018). “Ağız Bilimi Çalışmalarının Türkçe Öğretimi Açısından Önemi”, TDDED 1, 45: 7-38.
• Demir, N. (2005), Tokat İli ve Yöresi Ağızları (İnceleme-Metinler-Sözlük), Tokat: Niksar Belediyesi Yayınları.
• Demir, N. (2010), “Türkçede Varyasyon”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, 17:2, 93-106.
• Develi, H. (2006), Dil Doktoru: Dile ve Türkçeye Dair Yazılar, İstanbul: 3F Yayınevi.
• Eker, S. (2007), “Toplum-Dilbilim, Dil Planlamaları ve Kamu Mensuplarının Dil Kullanımı”, Gazi Türkiyat, 1, 127-135.
• Gold, M. A. (2015), “Learners’ Attitudes Toward Second Language Dialectal Variations and Their Effects on Listening Comprehension”, Hawaii Pacific University TESOL Working Paper Series, 13, 18-30.
• Göçer, A. (2017), “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde İletişimsel Yöntemin Özellikleri, Kullanımı ve İşlevleri”, International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5:4, 1-16.
• Günday, R. (2018), Yabancı Dil Öğreniminde Kültürlerarası İletişim Becerisi Edinimi, International Journal of Languages Education 1, 6:3, 533-545.
• Güneş, F. (2011), “Dil Öğretim Yaklaşımları ve Türkçe Öğretimindeki Uygulamalar”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8:15, 123 – 148.
• İmer, K. (1987), “Toplum Dilbilimin Kimi Kavramlarına Kuramsal Bir Bakış ve Dil Türleri”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 31:1-2, 213-230.
• Karahan, L. (2011), Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Ankara: TDK Yayınları.
• Kocaman, A. (2011), “Türkçe Öğretiminde İletişim Yetisinin Yeri Üzerine Düşünceler”, Türk Dili Dergisi, 24:143.
• Yüksekkaya, G. S. (2008), “Standart Dil ile Halk Dilinde Ortak Kullanılan Sözcüklerin Dil Düzeyleri Üzerine”, 1.Uluslararası Kaşgarlı Mahmut Dil ve Edebiyat Sempozyumu, Yakın Doğu Üniversitesi Kıbrıs Araştırmaları Merkezi, 45-50.