ÇAĞDAŞ FARS EDEBİYATINDA KONULARIN VE NAZMIN DEĞİŞİMİ [ Meşrutiyet Devrinde Fars Edebiyatı ]

Yıl 2020, Sayı: 2020 Sonbahar Özel Sayı I/I, 160 - 167, 23.10.2020

Ahmet Faruk Çelik

Öz

Bir milletin edebiyat tarihini ve bir edebiyatın yaşadığı üslup değişmelerini anlamak için o
milletin siyasi, içtimai ve sosyal inkılap zamanlarını, tarihi devirlerini bilmek gerekir. Ancak bu
suretle, bir milletin edebiyat tarihi içeresinde yaşadığı değişim ve farklılıkları, yükselişleri,
duraklama ve çöküşleri anlayıp değerlendirebiliriz. İran siyasi tarihinde yaşanmış “meşrutiyet
inkılabı” ve onunla birlikte yaşanan “meşrutiyet devri” de öyledir. Meşrutiyet inkılabı nasıl İran’ın
sosyal bünyesinde bir bitişi, bir başlangıcı ve yeni gelişimlere açılan bir ufku temsil ediyorsa, İran’ın
dil ve edebiyatında da aynı etkileri temsil etmektedir. Meşrutiyet, Eski Edebiyatı sona erdirdi, Yeni
Edebiyatı başlattı ve Modern Edebiyata zemin hazırladı. İran halkının dilinde önemli değişim ve
yenileşmelere yol açtığı gibi, edebi zevkini de kökten değiştirdi. Ondan sonra artık Fars edebiyatı
için, bir “Meşrutiyetten önceki İran edebiyatı”, bir de “Meşrutiyetten sonraki İran edebiyatı”
sınıflaması meydana geldi.

Anahtar Kelimeler

Meşrutiyet, Aşki, Emiri, Bahar, Pervin

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

THE CHANGE OF SUBJECTS AND POETRY IN CONTEMPORARY PERSIAN LITERATURE [ Persian Literature In Constituonal Period ]

Öz

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Anbarcıoğlu, M. Ü. (1966). Çağdaş İran Nazmında Konu. Doğu Dilleri Dergisi, 1(2).
• Anbarcıoğlu, M. Ü. (1969). Çağdaş Nazımda Sosyal ve Diğer Konular, Doğu Dilleri Dergisi. 1(3).
• Anbarcıoğlu, M. Ü. (1970). Çağdaş İran Nazmının Dil, Üslûb ve Şekil Özellikleri. Doğu Dilleri Dergisi, 1(4).
• Anbarcıoğlu, M. Ü. (1971). Çağdaş İran Nazmında Edebî Türler. Doğu Dilleri Dergisi, 2(1).
• Anbarcıoğlu, M. Ü. (1985). Çağdaş İran Edebiyatında Nesir. Doğu Dilleri Dergisi, 4(1).
• Aryenpûr, Y. (1374 hş.). Ez Sabâ tâ Nîmâ. İntişarat-i Zevvar, 2.
• Aryenpûr, Y. (1374 hş.). Ez Sabâ tâ Ruzgar-i Ma. İntişarat-i Zevvar.
• Bilgen, B. (1995). Meşrutiyet Dönemi İran Şiiri ve Pervîn-i İ’tisâmî. Ankara Ünv. DTCF Dergisi, 37(1-2 (ayrı basım).
• İsfendiyar, A. (1370 hş.). Berguzide-i eş’ar. Tahran.
• İsti'lâmî, M. (1981). Bugünkü İran Edebiyatı Hakkında Bir İnceleme. (M. Kanar, Çev.) Ankara: T.C Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Kanar, M. (1999a). Heşt Kitab için Giriş. S.-ı. Sipihrî içinde, Heşt Kitab (M. Kanar, Çev.). İstanbul: Şule Yayınları.
• Kanar, M. (1999b). Çağdaş İran Edebiyatının Doğuşu ve Gelişmesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kanar, M. (1999c). Modern İran Şiiri Antolojisi. İstanbul: Şule Yayınları.
• Lengerûdî, M. Ş. (1372 hş.). Mekteb-i Bâzgeşt. (M. Kanar, Çev.) Tahran.
• Lengerûdî, M. Ş. (1380 hş.). Nima Yuşic. İntişarat-i Nevbahar.
• Mu’în, M. (1371 hş.). Ferheng-i Fârsî (8 b., Cilt 1-V). Tahran.
• Riyahi, M. E. (1995). Osmanlı Topraklarında Fars Dili ve Edebiyatı. (K. Mehmet, Çev.) İstanbul: İnsan Yayınları.
• Rypka, J. (1370 hş.). Târîh-i Edebiyyât-i Îrân. (K. Kişâverzî, Çev.) Tahran: İntişarat-ı Gutenberg ve Cavidan-ı Khired.
• Tecrubekar, B. N. (1995). İran Edebiyatında Şiir. (M. Kanar, Çev.) İstanbul: İnsan Yayınları.