Beş ve Altı Yaş Çocuklarının Duygu Düzenlemelerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 2017 Sayı: 9, 491 - 520, 31.10.2017

Lütfü İlgar , Gül Akbaba

Öz

Bu araştırma beş ve altı yaş çocuklarının duygu düzenlemelerinin cinsiyeti, doğum sırası, kardeş sayısı, aile tipi, anne yaşı, anne evlenme yaşı, anne öğrenim düzeyi ve annenin çalışma durumu değişkenlerine göre incelenmesini ve bu çerçevede; çocuğun duygu düzenleme becerilerinin desteklenmesinde annenin etkisini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Araştırma grubunu İstanbul ili Avcılar, Beylikdüzü ve Küçükçekmece ilçelerindeki okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden beş ve altı yaş grubu 551 çocuk ve bu çocukların anneleri oluşturmaktadır. Araştırmada çocukların ve annelerin demografik bilgilerini elde etmek için “Kişisel Bilgi Formu”, çocukların duygu düzenleme becerilerini ölçmek için Shields ve Cicchetti (1997) tarafından geliştirilen ve Yağmurlu ve Altan (2010) tarafından Türkçeye uyarlanan “Duygu Düzenleme Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, çocukların duygu düzenlemeleri, çocuğun cinsiyetine, kardeş sayısına, aile tipine, anne yaşına, anne evlenme yaşına ve anne öğrenim düzeyine göre farklılık gösterirken, çocuğun yaşına, doğum sırasına, annenin çalışma durumuna göre farklılık göstermemektedir.

Anahtar Kelimeler

Duygu, duygu düzenleme, okul öncesi

An Investigation of Emotion Regulation of Children Aged Five-Six

Öz

This study aims to investigate the relations between emotion regulation
of children ages 5 and 6 and the variables of sex, order of birth, number of
siblings, family type, mother age, mother marriage age, mother education level
and mother working status and in this context, it aims to reveal the mother's
influence in support of the child's emotional regulation skills. The study
group consists of 551 children aged five and six attending early childhood
education institution in Avcılar, Beylikdüzü and Küçükçekmece districts in
Istanbul and the mothers of these children. The "Personal Information
Form" was used to obtain the demographic information of the children and
their mothers and the "Emotion Regulation Scale" developed by Shields
and Cicchetti (1997) and adapted to Turkish by Yağmurlu and Altan (2010).
According to the result, emotion regulation of children differs based on the
gender of the child, the number of siblings, family type, mother's age,
mother's marriage age and mother's education level whereas it does not show any
difference based on the age of the child, the birth order, and the mother's
working status.

Anahtar Kelimeler

Emotion, Emotion regulation, Early childhood

Kaynakça

• Alisinanoğlu, F. (2003). Çocukların denetim odağı ile algıladıkları anne tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 97-108.
• Arı, R. ve Seçer Şahin, Z. (2004). Okulöncesi dönemdeki çocukların duygusal yüz ifadelerini tanıma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 67-84.
• Batum, P. and Yagmurlu, B. (2007). What counts in externalizing behaviors? The contributions of emotion and behavior regulation. Current Psychology: Developmental Learning Personality Social, 25(4), 272-294.
• Blair, B. L., Perry, N. B., O’Brien, M., Calkins, S. D., Keane, S. P. and Shanahan, L. (2014). The indirect effects of maternal emotion socialization on friendship quality in middle childhood. Developmental Psychology,50(2), 566-576.
• Chen, F. (2014). Parents' perezhivanie supports children's development of emotion regulation: A holistic view. Early Child Development and Care,185(6), 851-867.
• Conway, A. M. (2005). Girls, aggression, and emotion regulation. American Journal of Orthopsychiatry, 75(2), 334- 339.
• Çorapçı, F., Aksan, N., Arslan-Yalçın, D. ve Yağmurlu, B. (2010). Okul öncesi dönemde duygusal, davranişsal ve sosyal uyum taramasi: sosyal yetkinlik ve davraniş değerlendirme-30 ölçeği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 17 (2), 63-74.
• Dağlı, G. ve Beyazsaçlı, M. (2010). Ana-baba tutumu ve kendini gerçekleştirme düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi (Mediterranean Journal of Educational Research), 123, 1-16.
• Descartes, R. (2017). Duygular ya da ruh halleri. (Ç. Dürüşken, Çev.). (2. Baskı), İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Duy, B. ve Yıldız, M. A. (2014). Ergenler için duygu düzenleme ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(41), 23-35.
• Eisenberg, N., Fabes, R. A., Guthrie, I. K., and Reiser, M. (2000). Dispositional emotionality and regulation: Their role in predicting quality of social functioning. Journal of personality and social psychology, 78(1), 136-157.
• Fabes, R. A., Eisenberg, N., Jones, S., Smith, M., Guthrie, I., Poulin, R., Shepard, S.A. & Friedman, J. (1999). Regulation, emotionality, and preschoolers' socially competent peer interactions. Child development, 70(2), 432-442.
• Fabes, R. A., Eisenberg, N., Karbon, M., Troyer, D. & Switzer, G. (1994). The relations of children's emotion regulation to their vicarious emotional responses and comforting behaviors. Child development, 65(6), 1678-1693.
• Filiz, Z. (2011). Determining the parenting styles of university students through discriminant analysis and evaluating its relationship with self esteem. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 7(1), 124-141.
• Friedlmeier, W. &Trommsdorff, G. (1999). Emotion regulation in early childhood: A cross-cultural comparison between german and japanese toddlers. Journal of Cross-Cultural Psychology, 30(6), 684-711.
• Gilpin, A. T., Brown, M. M. & Pierucci, J. M. (2015). Relations between fantasy orientation and emotion regulation in preschool. Early Education and Development, 26(7), 920-932.
• Greenberg, L.S. (2015). Duygu odaklı terapi: Danışanlara duygu koçluğu yapmak (S. Balcı Çelik, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Gülgez, Ö. ve Gündüz, B. (2015). Diyalektik davranış terapisi temelli duygu düzenleme programının üniversite ögrencilerinin duygu düzenleme güçlüklerini azaltmadaki etkisi. Çukurova University Faculty of Education Journal, 44(2), 191-208.
• Kapçı, E. G., Uslu, R. İ., Akgün, E. ve Acer, D. (2009). İlköğretim çağı çocuklarında duygu ayarlama: bir ölçek uyarlama çalışması ve duygu ayarlamayla ilişkili etmenlerin belirlenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 16 (1), 13-20.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. (32. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Koçyiğit, S., Yılmaz, E. ve Sezer, T. (2015). 60-72 aylık çocukların sosyal yetkinlik ve duygu düzenleme becerileri ile oyun becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 209-218.
• Koole, S. L. (2009). The psychology of emotion regulation: An integrative review. Cognition and Emotion, 23(1), 4-41.
• Kuyucu, Y. (2012). Duyguları anlama becerileri farklı düzeydeki çocukların (60-72 ay) akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Masalcı, A. D. (2001). Aile içi etkileşimlerle çocuğun saldırganlık düzeyi ve uygu davranışının karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Miller, A. L., Fine, S. E., Kiely Gouley, K., Seifer, R., Dickstein, S. & Shields, A. (2006). Showing and telling about emotions: Interrelations between facets of emotional competence and associations with classroom adjustment in Head Start preschoolers. Cognition and Emotion, 20(8), 1170-1192.
• Parrott, W. G. (2001). Emotions in social psychology: Essential readings. Psychology Press.
• Santrock, J. W (2015). Yaşam boyu gelişim: Gelişim psikolojisi. (G. Yüksel, Çev.) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Shields, A. & Cicchetti, D. (1997). Emotion regulation among school-age children: The development and validation of a new criterion Q-sort scale. Developmental Psychology, 33, 906–916.
• Smith, P. K. & Hart, C. H. (2010). The Wiley-Blackwell handbook of childhood social development. John Wiley and Sons.
• Şahin, H., Ömeroğlu E., 2015. “Psikososyal Gelişim Temelli Eğitim Programının, Anasınıfına Devam Eden Çocukların Duygusal Zekalarına Etkisi” Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, ISSN 2148-2314, Ekim 2015, S 39-56
• Şendil, G. (2003). Çocuk, ergen ve anne-baba. İstanbul: Melisa Matbaacılık.
• Thompson, R. A. (1991). Emotional regulation and emotional development. Educational Psychology Review, 3(4), 269-307.
• Ünlü, A. (2012). Bazı değişkenlere göre okul öncesi çocuklarının cinsiyet rolü davranışlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yagmurlu, B. & Altan, O. (2010). Maternal socialization and child temperament as predictors of emotion regulation in Turkish preschoolers. Infant and Child Development, 19(3), 275-296.
• Yörükoğlu, A. (1997). Değişen toplumda aile ve çocuk. (5. baskı). Özgür Yayınları.