Toprak Kanalında Ekici Ayakların Oluşturduğu Çizi Profilinin Belirlenmesi için Ultrasonik Ölçüm Sistemi Geliştirilmesi

Yıl 2016, , 80 - 91, 30.12.2016

Mustafa Gökalp Boydaş

https://doi.org/10.13002/jafag1036

Öz

Ekici ayakların toprakta oluşturdukları profil şekli tohumun çizi içerisindeki sıçramasına, sürüklenmesine, yer değiştirmesine ve toprak nemine etki eder. Bu çalışma ile üç farklı ekici ayağın toprak kanalında meydana getirdiği toprak kabarması ve çizi kesit alanı farklı ölçüm yöntemleri kullanılarak belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla ultrasonik bir ölçüm sistemi geliştirilmiş ve bu sistemin uygunluğu yaygın kullanılan iki yöntemle karşılaştırılmıştır. Bu yöntemlerden biri üzerine kâğıt yapıştırılmış bir sac levhanın çizi profiline dikey daldırılması, diğer yöntem ise bir profilmetredir. Araştırma sonucunda ultrasonik ölçüm sistemi, profilmetre ve sac levha kullanılarak elde edilen toprak kabarması ve çizi kesiti alanlarının istatistiksel olarak birbirinden farklı olduğu belirlenmiştir. Ultrasonik ölçüm sistemi ve profilmetre kullanılarak ölçülen toprak kabarması alanlarının sac levha kullanılarak elde edilen alanlardan daha düşük çıktığı, çizi kesit alanının ise daha fazla çıktığı bulunmuştur. Sac levha/ultrasonik sensör ve sac levha/profilmetre alan oranları incelenmiştir. Toprak kabarması için sac levha/ultrasonik sensör alan oranının 1.10 den 1.16’ ya, sac levha/profilmetre alan oranının ise 1.46 dan 1.71’ e sıralanmıştır. Çizi kesit alanı için sac levha/ultrasonik sensör alan oranının 0.76 dan 0.82’ ye, sac levha/profilmetre alan oranının ise 0.29 dan 0.37’ ye sıralanmıştır. Çizi kesit alanlarını belirlemede ultrasonik ölçüm düzeneğimin profilmetreye göre daha iyi olduğu ve kısa sürede veriye ulaşma yönünden etkin kullanılabileceği görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Ultrasonik sensör, ekim makinası, ekici ayak, çizi profili

Kaynakça

• Chen Y, Tessier S and Irvine B (2004). Drill and crop performances as affected by different drill configurations for no-till seeding. Soil & Tillage Research, 77 (2): 147–155.
• Currence HD and Lovely WG (1971). An Automatic Soil Surface Profilometer. Transactions of the ASAE, 14:69-71.
• Çuhadar M (2006). Turizm Sektöründe Talep Tahmini için Yapay Sinir Ağları Kullanımı ve Diğer Yöntemlerle Karsılastırmalı Analizi (Antalya İlinin Dış Turizm Talebinde Uygulama). T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Isparta.
• Doan V, Chen Y and Irvine B (2005a). Effect of oat stubble height on the performance of no-till seeder openers. Canadian Biosystems Engineering, 47(2): 37-44.
• Doan V, Chen Y and Irvine B (2005b). Effect of residue type on the performance of notill seeder openers. Canadian Biosystems Engineering, 47: 229–235.
• Flanagan DC, Huang C, Norton LD and Parker SC (1995). Laser scanner for erosion plot measurements. Transactions of the ASAE, 38(3): 703-710.
• Gilley JE and Kottwitz (1995). Random roughness assessment by the pın and chaın method. Applied Engineering in Agriculture, 12(1):39-43.
• Hasimu A and Chen Y (2014). Soil disturbance and draft force of selected seed openers. Soil & Tillage Research, 140(7): 48-54.
• Hegazy R (2013). Soil surface profile computation using portable profile meter with image processing and tracking technique, Global Journal of Researches in Engineering, 13( 3):1-6.
• Hirschi MC, Barfield BJ, Moore ID and Colliver DG (1987). Profile meters for detailed measurement of soil surface heights. Applied Eng. in Agric, 31(1): 47-51.
• İçöz İ ve Eker B (1998). Buğday ekiminde kullanılan dıştan kertikli tohum dağıtıcı düzenli ekim makinalarında değişik tohum gömücü ayakların tohum çıkışı ve verime etkileri üzerine bir araştırma. 18. Tarımsal Mekanizasyon Kongresi, 17-18 Eylül, s.388-395, Tekirdağ.
• Karayel D ve Özmerzi A (2005). Hassas ekimde gömücü ayakların tohum dağılımına etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1): 139-150
• Karayel D ve Özmerzi A. 2006. Gömücü ayakların toprak nemindeki değişime etkisi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 2(23): 103-110.
• Karayel D ve Özmerzi A (2007). Doğrudan ekimde farklı gömücü ayak ve derinlik ayar sistemlerinin tarla filiz çıkışına etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2):153-161.
• Robichaud PR and Molnau M (1990). Measuring soil roughness changes with an ultrasonic profiler. Transactions of the ASAE, 33(6): 1851-1858.
• Romkens MJM, Wang JY and Darden RW (1988). A laser microreliefmeter. Transactions of the ASAE, 31(2): 408-413.
• Šařec P, Šařec O, Prošek V and Čížková K (2007). Laser profilometer testing by laboratory measurements. Res. Agr. Eng., 53 (1): 1–7.
• Soysal M ve Ömürgönülşen M (2010). Türk Turizm Sektöründe Talep Tahmini Üzerine Bir Uygulama. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(1): 128-136.
• Şeker AK, Çağlar MF, Şenel AA ve Uz VE (2011). Lazer mesafe sensörü ile yüzey tarama sistemi. Elektrik-Elektronik Bilgisayar Sempozyumu. 5-7 Ekim, s.57-60, Elazığ
• Topakcı M, Ünal İ, Karayel D ve Akıncı İ (2010). Görüntü işleme Yöntemi Kullanılarak Toprak Yüzey Düzgünlüğünün Belirlenmesi. 26. Tarımsal Mekanizasyon Kongresi, 22-23 Eylül, Hatay.