Elmada Meyve Seyreltmesi, Meyve Tutumu ve Meyve Kalitesi Üzerine Bitki Büyüme Düzenleyicisi Madde Uygulamalarının Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 33 Sayı: 2, 9 - 18, 26.09.2016

Sinan Butar Adem Atasay Melike Çetinbaş Hakkı Koçal

https://doi.org/10.13002/jafag898

Öz

Bu çalışma, 2013 yılında Isparta-Eğirdir Meyvecilik Araştırma Enstitüsü bahçesi ve Denizli-Çıtak bölgesinde bulunan üretici bahçesi olmak üzere 2 lokasyonda yürütülmüştür. Eğirdir (Isparta) lokasyonunda M9 anaçlı, Çıtak (Denizli) lokasyonunda ise MM 106 anaçlı Golden Delicious çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada, kimyasal seyreltici olarak NAA (% 6.25)’ nın farklı dozları (20, 30, 60 ml 100 L-1 su) meyve çapı 7-8 mm olduğunda, 750 ml 100L-1 su dozunda da 6 N-Benzyladenine ise meyveler 10-12 mm çapına geldiğinde kullanılmış olup, haziran dökümünden sonra da elle seyreltme uygulaması yapılmıştır. Çalışma, elle seyreltme uygulamasına alternatif oluşturmak amacıyla, meyve seyrelticilerinden özellikle NAA (% 6.25)’ nın farklı lokasyonlardaki farklı anaçlardaki ağaçların seyrelme oranı ve bazı meyve kalite özellik üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda, Eğirdir lokasyonunda, M9 anaçlı ağaçlarda en yüksek seyrelme oranı % 60.10 ile 20 ml 100 L-1 NAA uygulamasından, Çıtak lokasyonundaki MM106 anacı üzerindeki ağaçlarda ise % 78.71 ile elle seyreltme uygulamasından elde edilmiştir. Meyve iriliği (ağırlık, en ve boy bakımından) en yüksek değer Eğirdir lokasyonundaki M9 anacında 60 ml 100 L-1 NAA dozunda, Çıtak lokasyonundaki MM106 anacında ise 6 N-Benzyladenine uygulamasında bulunmuştur. Elle seyreltmeye alternatif olarak her iki anaç ve bölge için de 20 ml 100 L-1 NAA (% 6.25) kullanılması tavsiye edilebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Elma, Golden Delicious, NAA, seyreltme

Kaynakça

• Anonim (2013a). Eğirdir Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü Kayıtları, Eğirdir.
• Anonim (2013b). Denizli Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü Kayıtları, Denizli.
• Bilgener SK, Demirsoy H ve Demirsoy LK (1997). Amasya elmalarında elle ve kimyasallarla seyreltme uygulamalarının meyve seyreltmesi ve kalitesi üzerine etkileri. Yumusak Çekirdekli Meyveler Sempozyumu, 2-5 Eylül Bildiriler, 171-178.
• Bound SA, Jones KM, Graham B, Oakford MJ and Tichon M (1993). Modelling the effects of timing and rates of application of benzyladenine as a secondery thinner of fuji apple after ethephon. Journal of Horticultural Science, 68 (6): 967-973.
• Burak M, Büyükyılmaz M ve Öz F. (1997). Starkrimson Delicious elma çeşidinde meyve seyreltmesi üzerinde bir araştırma. Yumuşak Çekirdekli Meyveler Sempozyumu, 2-5 Eylül Bildiriler 161-177, Yalova.
• Burak M, Büyükyılmaz M ve Öz F. (1999). Farklı seyreltme uygulamalarının Starkspur GoldenDelicious elma çeşidinde meyve seyreltmesi ve periyodisite üzerindeki etkileri. Türkiye 3. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 14-17 Eylül Bildiriler, 263-268, Erzurum.
• Daşkan Y (1998). Elmalarda bazı büyüme düzenleyici maddelerin kullanımı ile seyreltmenin verim, kalite ve periyodisite üzerine etkileri. ÇÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Elfving DC, Schercter I and Bom M (1996). Effect of root pruning and Benzyladenine application on tree growth and fruit size in Empire and McIntosh apple. Journal of Tree-Fruit Production, 1 (2): 1-13.
• Eti S, Kılavuz M ve Kaşka N (1990). Bazı Yenidünya (Eriobotryajaponica Lindl.) çeşitlerinde kimyasal maddeler ve elle yapılan çiçek seyreltmesinin meyve verim ve kalitesine etkileri I. ‘Ottawaiani’, ‘Baffico’, ve ‘Champagne De Grasse’ çeşitlerinde NAAm ve Ethrel uygulamaları. Bahçe, 19 (1-2): 3-9.
• Gardner J (2005). Thinning and growth regulators notes for apples. Ministry of Agriculture, Food and Rural Affairs, Ontorio, Canada.
• Jones KM, Bound SA, Summers CR and Oakford MJ (1997). Preliminary examination of thinning strategies on young Jonagolg and Pink Lady apples. Australian Journal of Experimental Agriculture, 37 (3): 377-382.
• Kaçal E (2009). Elmalarda (Malus x domestica Borkh) meyve tutumu, meyve kalitesi ve çiçek tomurcuğu farklılaşması üzerine yeni çiçek seyrelticilerinin etkileri. SDU Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Isparta.
• Kaçal E (2011). Seyreltme. Eds. H. Akgül, E. Kaçal, F.P. Öztürk, Ş. Özongun, A. Atasay ve G. Öztürk, Elma Kültürü, Adım Ofset Matbaacılık, yayın no: 37, s. 297-309, Eğirdir, Isparta.
• Karaçalı İ (2009). Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 494, s. 486, Bornova, İzmir.
• Mert C ve Soylu A (2001). MM106 anacı üzerine asılı bazı elma çeşitlerinde kimyasal seyreltme. Bahçe, 30 (1-2) :81-94.
• Schwallier P (1999). Apple thinning with Accel and NAA combinations. Report To The Michigan State Horticultural Society, MSHS Trust Founded Research.
• Stopar M (1999). Action of NAA and BA on fruit thinning in apple cultivar Golden Delicious. SAD, Revija-za-Sadjarstvo, Vinogradnistvo in Vinarstvo, Kmetijski Institut Slovenija, Hacquetova 17, 10(7): 7-12, 1000 Ljubljana, Slovenia.
• Tromp J (2000). Flower-bud formation in pome fruits as affected by fruit thinning. Plant Growth Regulation, 31: 27-34.
• Türkeli Y, Barut E (2003). M9 ve MM106 anacı üzerine aşılı Granny Smith elma ağaçlarında kimyasal seyreltme. Bahçe, 32 (1-2): 23–33.
• Westwood MN (1995). Temperate-Zone Pomology, Physiology and Culture, Third Edition. Timber Press, ISBN-0-8819-2253-6, 523 p. Portland, Oregon.
• Wünsche JN and Palmer JW (2000). Effects of load on fruiting and gas-exchange characteristics of ‘Braeburn’/M.26 apple trees at full canopy. Journal of the American Society for Horticultural Science, 125(1): 93-99.
• Yıldırım F ve Koyuncu F (2004). Elmalarda kimyasal Seyreltmedeki gelişmeler. Derim, 21(1): 44-53.