INVESTIGATION OF THESES ABOUT SENSE AND PERCEPTION DEVELOPMENT ON CHILDHOOD PERIOD IN TURKEY (2000-2020)

Yıl 2022, , 1 - 31, 21.03.2022

Emine Şentürk , Mehmet Sağlam

https://doi.org/10.52881/gsbdergi.954359

Öz

The development of senses, which enable people to adapt to life by receiving information from the environment, occurs starting from the womb. Babies contact the environment from the first moments of life through taste, smell, touch, hear and sight senses. The perception, which is composed of the senses and significantly affects the adaptation to life, also falls into the field of study of different science disciplines. This study aims to analyze the theses published in Turkey about the development of senses and perceptions during childhood period. Turkey’s National Theses Center was searched with different keywords, and 69 theses were included in the study. The descriptive content analysis was conducted as one of the qualitative research designs in the study. According to results, published theses about the development of senses and perceptions at childhood period in Turkey mainly were studied between 2016 and 2020, at Hacettepe University, Health Sciences Institute, Department of Physical Treatment and Rehabilitation, at the level of master by using quantitative methods. The results indicate that published theses were primarily studied in the early childhood period with healthy developing children.

Anahtar Kelimeler

Sense development, Perception development, İnfancy, Childhood

ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE DUYU VE ALGI GELİŞİMİNE İLİŞKİN TÜRKİYE’DE YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ (2000-2020)

Öz

Çevreden bilgi alarak insanların hayata uyum sağlamasını sağlayan duyuların gelişimi anne karnından başlayarak gerçekleşir. Bebekler yaşamın ilk anlarından itibaren tat, koku, dokunma, duyma ve görme duyuları ile çevreyle temas eder. Duyulardan oluşan ve hayata adaptasyonu önemli ölçüde etkileyen algı, farklı bilim disiplinlerinin çalışma alanına da girer. Bu çalışma, Türkiye'de çocukluk döneminde duyu ve algıların gelişimi ile ilgili yayınlanmış tezleri analiz etmeyi amaçlamaktadır. Türkiye Ulusal Tez Merkezi'nde farklı anahtar kelimelerle arama yapılmış ve 69 tez çalışmaya dâhil edilmiştir. Araştırmada, nitel araştırma desenlerinden biri olarak betimsel içerik analizi yapılmıştır. Sonuçlara göre, Türkiye'de çocukluk döneminde duyu ve algıların gelişimi ile ilgili yayınlanan tezler en çok 2016-2020 yılları arasında, Hacettepe Üniversitesi’nde, Sağlık Bilimleri Enstitüsü’nde, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı'nda, yüksek lisans düzeyinde ve nicel araştırma deseni kullanılarak çalışılmıştır. Sonuçlar, yayınlanan tezlerin daha çok erken çocukluk döneminde ve sağlıklı gelişen çocuklarla çalışıldığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Algı gelişimi, Duyu gelişimi, Bebeklik, Çocukluk

Kaynakça

• 1. Arslan E. Erken çocuklukta bilişsel gelişim. Editör: Saka B. Erken çocukluk döneminde gelişim, 1.baskı, Maya Akademi Yayınları, Ankara 2011 s: 3.
• 2. Bayhan PS, Artan İ. Çocuk gelişimi ve eğitimi. 1. Baskı, Morpa Yayınevi, İstanbul 2014.
• 3. Kurtuldu E, Miloğlu Ö, Derindağ G, Özdoğan A. Tat duyu bozukluklarına genel bakış. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi. 2018; 28(2): 277-283.
• 4. Mcmahon E, Wintermark P, Lahav A. Auditory brain development in premature infants: The importance of early experience. Ann N Y Acad Sci. 2012; 1252(1): 17-24
• 5. Winberg J, Porter RH. Olfaction and human neonatal behaviour: clinical implications. Acta Paediatr. 1998; 87(1): 6-10.
• 6. Huri M, Mehr KB, Altuntaş O, Kayıhan H. Yaygın gelişimsel bozukluğu olan ve normal gelişim gösteren çocukların taktil tercihlerinin karşılaştırılması. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2014; 2(1):21-28.
• 7. Sadeghi SG, Cullen KE. Vestibular System. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences. 2nd edition. Elsevier Inc, New York 2015.
• 8. Kaynak H, Altun M, Özer M, Akseki D. Sporda Propriosepsiyon ve sıcak-soğuk uygulamalarla ilişkisi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2015; 10(1), 10-35.
• 9. Bumin G, Ergun A, Uyanık M, Kayıhan H. Sağ ve sol hemiplejik hastalarda duyu, algı ve fonksiyonel durumun karşılaştırılması. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi. 2007; 21(5): 221-224.
• 10. Uysal S, Akı E. Görme engelli çocukların mobilite düzeylerinin incelenmesi: Pilot çalışma. Turk J Physiother Rehabil. 2009; 20(3): 201-206.
• 11. Arslantekin BA, Akı E. Türkiye’deki görme engelliler ve kaynaştırma okullarında öğrenim gören görme engelli öğrencilerin yürüme becerileri ve postürün değerlendirilmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 2016; 4(3): 181-188.
• 12. Santrock JW. Yaşam boyu gelişim (G. Yüksel, Çev. Ed.) 13.baskı, Nobel Tıp Kitapevleri, Ankara 2011.
• 13. Aral N, Baran G. Çocuk Gelişimi. Ya-Pa, İstanbul 2011.
• 14. Balki S, Emre MH. Prematüre doğum hikayesi olan ve olmayan ilkokul öğrencilerinin duyu algı motor bütünleşme seviyelerinin araştırılması. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yaşam Kongresi, 2-5 Mayıs 2018, Burdur, 183-191.
• 15. Doğru SY, Çetingöz D. Duyu eğitiminin otistik çocukların alıcı dil gelişimine etkileri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2017; 25(5): 1819-1834.
• 16. Ponticorvo M. Di Fuccio R, Ferrara F, Rega A, Miglino O. Multisensory Educational Materials: Five Senses to Learn. Editors: Di Mascio at all. Advances in Intelligent Systems and Computing. 1. Edition. Springer, Switzerland 2018, p: 45-52.
• 17. Temel ZF, Kaynak B, Paslı H, Demir H, Çemrek B. Montessori eğitim kurumlarındaki çocukların görsel algı ve çizim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2016; 24(5): 2595-2608.
• 18. Erişti SG, Uluuysal B, Anadolu MD. Görsel algı kuramlarına dayalı etkileşimli bir öğretim ortamı tasarımı ve ortama ilişkin öğrenci görüşleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International. 2013; 3(1): 47-66. 19. Ercan ZG, Aral N. Anasınıfı çocuklarının görsel-motor koordinasyon gelişimine görsel algı eğitiminin etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2011; 9(3): 443-466.
• 20. İnce HH, Akdemir B, Doğru SY. 6-12 yaş arası zihinsel engelli çocuklarda görsel algı becerilerinin değerlendirilmesi. Dicle Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 31: 687-704.
• 21. Konuker R, Pirpir DA, Çiçekler CY, Büyükbayraktar ÇG, Uslu B. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde uygulanan zihinsel engelli birey destek eğitim programının hafif düzeyde zihinsel engelli çocukların görsel algı düzeylerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2014; 36: 327-340.
• 22. Albayrak E, Çiltaş A. Türkiye’de matematik eğitimi alanında yayınlanan matematiksel model ve modelleme araştırmalarının betimsel içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2017; 9: 258-283. 23. Dinçer S. Eğitim bilimleri araştırmalarında içerik analizi: meta-analiz, meta-sentez, betimsel içerik analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 7(1): 176-190.
• 24. Gander MJ, Gardiner HW. Çocuk ve Ergen Gelişimi. B. Onur (Çev. Ed.). 4.Baskı. İmge Kitapevi, Ankara 2001.
• 25. Gürsoy F, Aydoğdu F, Aysu B, Aral N. Engelli çocuklarda oyun ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerdeki eğilimler. Çocuk ve Gelişim Dergisi. 2019; 2(4): 44-57.
• 26. YÖK. Üniversite bazında öğrenci sayıları. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı 2021. Erişim adresi: https://istatistik.yok.gov.tr 27. Metin Ş, Akbaş, U, Yıldız H, Özaydın L. Türkiye’de 0-3 yaş çocuklara yönelik gerçekleştirilen lisansüstü tez çalışmalarının gözden geçirilmesi. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi. 2017; 2(1): 39-59.
• 28. Korkman, H. Antik felsefede psikolojinin artalanı. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2016; 5(15):363-382.
• 29. Leblebici G, Tarakçı E. Gelişimsel koordinasyon bozukluğunda fizyoterapist bakışından bütüncül değerlendirme. Turkiye Klinikleri J Pediatr. 2020; 29(2): 99-106.
• 30. Kayıhan, H. Otizm spektrum bozukluğunda interdisipliner yaklaşım. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2013; 1(2): 88-91.
• 31. Aral N, Tanrıbuyurdu, EF, Tiryaki AY, Sağlam M. ve Aysu B. Türkiye’de çocuk gelişimi alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2015; 14(1): 7-16.
• 32. Eliçin Ö, Diken İH. Türkiye’de yaygın gelişimsel bozukluklar alanında gerçekleştirilen lisansüstü tez çalışmalarının gözden geçirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi. 2011; 2(2): 17-44.
• 33. Zorbaz SD, Kızıldağ S, Acar NV. Türkiye’deki Üniversitelerde lisansüstü düzeyde yapılan grup çalışmalarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2016; 24(4): 1765-1784.
• 34. Kalkan A, Arslan M.Okul öncesinde mental aritmetik eğitiminin öğrencilerin görsel algı düzeyine etkisinin incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi. 2016; 17(2): 399-424.
• 35. Balıkçı A. Duyu bütünleme terapisinde çevresel düzenleme ve materyalin önemi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2013; 1(2): 97-99.
• 36. İlhan SD, Erden FT. Content analysis of graduate theses concerning early childhood education in Turkey. Turkish Journal of Education. 2019; 8(2): 86-108.
• 37. Kayıhan H, Kars, S. Katılım temelli duyu bütünleme. İçinde: H. Kayıhan (Ed.). Toplumsal katılım ve Ergoterapi. Türkiye Klinikleri, Ankara 2019.
• 38. Ayanoğlu M, Boğa E, Kay MA, İnci R, Tarkoçin S, Kaçmaz C ve ark. Çocukluk döneminde görülen duygusal ve davranışsal sorunlarla ilgili Türkiye’de yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi. 2019; 7(2): 196-210.
• 39. Coşkun İ, Dündar Ş, Parlak C. Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008-2013). Ege Eğitim Dergisi. 2014; 15(2): 375-396.
• 40. Aytekin Ç. Türkiye’de erken müdahale kavramına yönelik yapılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi. 2016; 4(2): 115-128.
• 41. Aytekin Ç, Bayhan P. Erken müdahale uygulama basamakları. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2015; 2(2): 1-14.